Người Anh hay có thói quen bi kịch hoá mọi vấn đề, nhất là những vấn đề liên quan đến quyền lợi của họ. Mới rồi, một thuật ngữ đã xuất hiện. Đó là "Thảm hoạ Gelsenkirchen".

Không, đó không hề là một tai nạn thảm khốc, không phải là một cuộc khủng hoảng kinh khủng nào đó, mà chỉ là việc các cổ động viên Anh, vài vạn người như thế, rơi vào chuyện dở khóc dở cười trên hành trình từ sân AufSchalke của Gelsenkirchen sau trận Anh-Serbia để về đến nhà ga trung tâm thành phố, và tiếp tục khổ sở trên một hành trình tàu hoả khác từ đó về các nơi lân cận mà họ thuê chỗ ở. "Thảm hoạ Gelsenkirchen" là câu chuyện về tàu hoả ở Đức mùa EURO, do đường sắt Đức (DB) là nhân vật chính.

Nhưng vấn đề thực sự là gì? Chính tôi hôm ấy có mặt ở sân, là một trong số hàng vạn cổ động viên về nhà đêm đó và cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự, nên hoàn toàn có thể hiểu được sự tức giận của người Anh. Có quá ít tàu chạy từ sân bóng về nhà ga trung tâm, và từ nhà ga trung tâm, các tàu xuất phát đi nơi khác, chở theo trên đó các cổ động viên cũng chậm cả tiếng, thậm chí gần hai tiếng. Đêm đó, cái cảnh không tin được có thể xảy ra ở một nước phát triển là khi tàu vừa đến, tất cả xô nhau ùa vào những cánh cửa tự động vừa được mở.

May mà không có ai bị ngã ra và bị đám đông đè bẹp. May mà không có ai tụt chân xuống khe giữa cửa và đường ray. Và khi đã may mắn vào đến trong khoang tàu đông đến nghẹt thở, thì con tàu có lúc chạy được một đoạn lại dừng, mãi sau mới đi tiếp. Nhìn đâu cũng thấy những gương mặt vô cùng mệt mỏi, những người phải đứng trong cả tiếng, trong đó có tôi. Mấy đêm liền, tôi về nhà vào lúc hơn 2 giờ sáng, cho một hành trình lẽ ra chỉ mất nửa tiếng đồng hồ.

DB đã bị chỉ trích về sự thiếu hiệu quả trong những ngày đầu giải do hàng loạt vấn đề họ không xử lý được. Có quá đông cổ động viên, có quá nhiều chuyến tàu bị chậm hoặc huỷ mà người hâm mộ không hề biết trước, có quá ít nhân sự hỗ trợ cho nhà tàu trong hành trình ở các điểm nóng như Gelsenkirchen nói riêng và khu vực vùng Ruhr, nơi có 4 sân bóng ở gần nhau (Gelsenkirchen, Dortmund, Dusseldorf, Cologne). Sự thiếu hiệu quả này thực ra không hề mới. Đã có những cảnh báo vang lên từ trước EURO 2024 từ chính phía báo chí Đức và họ đề nghị DB phải "nghiêm túc" sửa chữa. Một ngày trước giải, tờ "Die Zeit" (Thời báo) uy tín đã đăng một bài cảnh báo tới các cổ động viên bằng một giọng điệu rất hài hước. Nhưng trong gần hai tuần ở Đức, ngoài một số điều tôi chưa chứng kiến thì vài điều khác chính tôi đã trải qua.

Cây bút Soren Gotz viết, nếu bạn tới Đức cho EURO 2024, bạn chắc chắn sẽ có vinh dự được thưởng thức đặc sản của DB. Đó là các đặc sản gì? 1) DB là Đức, nhưng chẳng Đức tí nào, vì luôn đi và đến không đúng giờ; 2) Nếu bạn đặt vé có ghế ngồi trên tàu, hãy chuẩn bị sẵn tinh thần cho thảm hoạ là toa tàu có thể thay đổi, và những khách đi quen chẳng bao giờ đặt ghế cả, họ đứng chờ ở đầu hoặc cuối đoàn tàu để lên, vì biết người đặt vé hay được ngồi toa giữa; 3) Nếu đã đặt vé thì hãy chuẩn bị để chạy bán sống bán chết cùng vali và con cái vì các toa đánh số thỉnh thoảng được ghép lung tung, không theo thứ tự; 4) Đừng bao giờ ngồi ghế hạng nhất nếu như bạn có vé hạng hai, không là bị phạt. Mặc dầu vậy, rất nhiều người bị nhầm, vì hai loại hạng ghế này trông giống nhau; 5) Nếu chẳng may bị xếp ghế vào khu gia đình, việc điếc tai do trẻ con khóc là chuyện sẽ được trải nghiệm; 6) Không phải lúc nào wifi cũng hoạt động đâu nhé; 7) Ở toa ăn, đừng kì vọng đồ ăn tươi nhé; 8) Hãy sẵn sàng ngửi mùi không hay ho lắm trên tàu, vì người Đức thích ăn trứng luộc và hay lên tàu…

Tôi đã có vài trải nghiệm, kiểu wifi tậm tạch trên những con tàu cao tốc chạy gần 200 km/h, và việc cắm điện cho máy tính qua một ổ cắm đa năng là rất khổ vì rất hay rơi, được bố trí ngồi trong toa gia đình và điếc tai vì bọn trẻ, cũng như chạy như vịt sang bên platform khác khi đổi tàu.

Lắm vấn đề thật, nhưng tôi không hề kêu ca. Kiểu gì cũng vẫn phải yêu DB, phương tiện đi lại hàng ngày của tôi trong mùa EURO!