Tình yêu dành cho quần vợt đã bảo vệ Rafael Nadal khỏi sự hoài nghi hay chán nản, ngay cả khi cơ thể anh liên tục bị giày vò bởi những chấn thương.

Sự nghiệp phi thường của Rafael Nadal đã khép lại tại Davis Cup 2024, trên mặt sân cứng trong nhà ở Malaga, Tây Ban Nha - cách nơi anh bùng nổ trên mặt sân đất nện ở Seville gần hai thập kỷ trước khoảng 200km.

Chọn giã từ ở Davis Cup

18 tuổi, Nadal đã thu hút sự chú ý của giới thể thao bằng chiến thắng trước tay vợt số 2 thế giới Andy Roddick, mở đường cho chức vô địch của Tây Ban Nha tại Davis Cup 2004. Sáu tháng sau, chàng trai trẻ này đã giành được danh hiệu Roland Garros đầu tiên trong số 14 chức vô địch của mình.

Với sự nghiệp lừng lẫy sắp kết thúc, Nadal không tìm cách đứng trên đỉnh cao một lần nữa tại một Grand Slam đơn nam, như một số người đã làm và nhiều người hy vọng anh có thể, có lẽ tại Roland Garros 2025. Anh đã ở đó 22 năm, và vậy là quá đủ.

"Được rồi, tôi có thể tiếp tục thêm 1 năm nữa, nhưng tại sao?", Nadal nói trong một cuộc họp báo ở Malaga. "Để nói lời tạm biệt trong mọi giải đấu? Tôi không cần điều đó. Tôi không ở đây để giải nghệ, mà để giúp đội chiến thắng". Nỗ lực đó đã không thành công. Nadal thua Botic van de Zandschulp trong trận đơn mở màn vào hôm thứ Ba với tỷ số 4-6, 4-6, và Hà Lan đã đánh bại Tây Ban Nha với chiến thắng quyết định ở nội dung đôi.

Nadal, 38 tuổi, đã đồng hành cùng chúng ta trong một thời gian dài (21 năm tại các Grand Slam), đến mức chúng ta phần lớn đã quên mất anh từng là một hiện tượng như thế nào. Về kỹ thuật và phong cách, phần lớn các tay vợt đều có khuôn mẫu tương tự nhau. Những người thực sự độc đáo hiếm khi vươn lên đẳng cấp ưu tú. Nhưng Nadal đã đạt được điều đó, và trong một số giai đoạn, thống trị quần vợt.

Lần gần nhất quần vợt sản sinh ra một ngôi sao phi truyền thống, đẳng cấp cao là khi nào? Có phải Bjorn Borg? Cú forehand xoáy cồng mạnh mẽ, cú backhand hai tay gọn gàng, cùng bộ chân tuyệt vời trên mặt sân đất nện đã mang về cho huyền thoại người Thụy Điển 6 Roland Garros. Rất tuyệt vời, nhưng chưa bằng một nửa của Nadal.

Vĩ đại ở thái độ

Không ai dạy lối chơi Nadal (anh thuận tay phải trong mọi hoạt động ngoại trừ… quần vợt), nhưng mọi người đều nên rao giảng tư duy Nadal - khả năng làm việc của Nadal, sự khiêm tốn của Nadal và, trên hết, thái độ của Nadal.

Đây là điều đã làm nên sự vĩ đại của Rafa: Anh là một người thực tế lạnh lùng. Anh không bao giờ có thể chấp nhận những suy nghĩ quá phức tạp hoặc những lý luận mà một số người sống theo. Ký giả Peter Bodo nhớ lại những chia sẻ của Nadal khi anh thua Fabio Fognini ở vòng 3 US Open 2015, và ông cho rằng đó là lời phân tích trận đấu sắc sảo nhất mà mình từng nghe:

"Chúng ta có thể nói chuyện trong 1 giờ để cố gắng tạo ra 1 lý do [tại sao tôi thua]. Nhưng với tôi, môn thể thao này đơn giản, phải không? Nếu bạn đánh bóng ngắn hơn một chút, đối thủ sẽ có nhiều không gian hơn. Nếu bạn đánh bóng với ít tự tin hơn một chút, thì sẽ không có nhiều xoáy cồng như trước đây. Nếu bạn đánh ngắn hơn, đối thủ đón bóng sớm hơn, vì vậy có vẻ như bạn chậm hơn, phải không? Dễ hiểu, dễ giải thích, khó thay đổi, nhưng tôi sẽ làm điều đó".

Đúng như lời nói, Nadal đã lấy lại phong độ của mình, không phải lần đầu tiên, cũng không phải lần cuối cùng. Nhưng còn một điều nữa, anh có một thứ mà những người thực tế thường thiếu, hoặc đánh mất nó: Đam mê. Tình yêu dành cho quần vợt đã bảo vệ Nadal khỏi sự hoài nghi hay chán nản, ngay cả khi cơ thể anh liên tục bị giày vò bởi những chấn thương.

Nadal là một vận động viên được tạo thành từ những yếu tố mạnh mẽ, khác biệt. Có thể chúng ta sẽ không thấy một phiên bản như thế trên sân quần nữa.

Phương Chi