Tây Ban Nha đang hướng tới chức vô địch châu lục thứ tư nhờ "kiến trúc sư" tài ba Luis de la Fuente, HLV gần như vô danh trước EURO 2024 nhưng đã trở thành hiện tượng tại Đức mùa Hè này.

Chắc chắn Tây Ban Nha là đội tuyển gây ấn tượng nhất EURO 2024 cho tới lúc này. Họ là đội duy nhất ở bán kết toàn thắng tất cả các trận, và sau khi đánh bại nốt Pháp để đi tới trận chung kết, Tây Ban Nha chỉ còn cách chức vô địch một trận đấu nữa mà thôi.

De la Fuente là ai?

Thành thật mà nói, EURO 2024 không phải là một giải đấu hấp dẫn khi các đội bóng chơi quá thận trọng và đặt nặng vấn đề thành tích. Tuy nhiên, Tây Ban Nha là một ngoại lệ. Tây Ban Nha của De la Fuente là sự kết hợp giữa sức trẻ và kinh nghiệm, với Lamine Yamal, 16 tuổi, tỏa sáng trên hàng công, và các cựu binh Nacho Fernandez, Rodri và Dani Carvajal đảm bảo sự chắc chắn ở tuyến dưới.

Dù có màn trình diễn ấn tượng khi dẫn dắt tuyển Tây Ban Nha nhưng De la Fuente lại không được biết đến rộng rãi như người tiền nhiệm Luis Enrique. De la Fuente sinh ra ở Haro, thuộc vùng Rioja nhưng gần biên giới với xứ Basque, và chính nơi đây đã định hình cuộc đời bóng đá của ông.

Ông đã có 11 năm chơi bóng ở Bilbao và là thành viên của đội Athletic cuối cùng giành chức vô địch giải VĐQG Tây Ban Nha vào năm 1984. Cựu hậu vệ trái này cũng bắt đầu sự nghiệp huấn luyện của mình với các câu lạc bộ xứ Basque trước khi gia nhập LĐBĐ Tây Ban Nha chỉ hơn một thập kỷ trước.

De la Fuente phụ trách đội U19 Tây Ban Nha vào năm 2013 và dẫn dắt họ tới chức vô địch châu Âu hai năm sau đó. Ông trở thành HLV U21 Tây Ban Nha vào tháng 7/2018 và ngay sau đó đã dẫn dắt họ đến chức vô địch châu Âu năm 2019.

Những thành công liên tiếp với các đội trẻ giúp ông trở thành HLV trưởng đội Olympic Tây Ban Nha tại Tokyo 2021, nơi họ giành HCB sau thất bại trong hiệp phụ trước Brazil ở trận chung kết. Và khi Luis Enrique từ chức do bị loại ở vòng 16 đội tại World Cup 2022, De la Fuente đã được giao trọng trách dẫn dắt đội tuyển quốc gia với nhiều hoài nghi.

Triết lý của De la Fuente

Ba danh hiệu lớn liên tiếp của Tây Ban Nha tại EURO 2008, World Cup 2010 và EURO 2012 được tiếp sức bởi một Barcelona toàn năng do Pep Guardiola dẫn dắt. Luis Aragones (2008) và Vicente del Bosque (2010 và 2012) chỉ việc tìm ra cách khai thác sự linh hoạt của hàng tiền vệ gồm bộ ba chơi cho Barca là Xavi Hernandez, Sergio Busquets và Andres Iniesta để biến Tây Ban Nha thành tập thể chiến thắng.

Các HLV sau đó đã tìm cách đưa Tây Ban Nha bước vào kỷ nguyên mới với những công thức khác nhau, nhưng De la Fuente mới đạt được sự cân bằng thực sự. Ông cũng là HLV duy nhất của Tây Ban Nha kể từ chức vô địch EURO 2012 đưa họ tới trận chung kết một giải đấu lớn.

De la Fuente đã kiên định trong việc duy trì một hàng phòng ngự bốn người nhưng tập trung nhiều hơn vào việc phòng thủ, phù hợp với những người như Carvajal, Nacho và Robin Le Normand. Cấu trúc của hàng tiền vệ và hàng công đã thay đổi đáng kể khi Rodri đảm nhiệm vai trò theo phong cách Busquets.

Trong khi đó, tốc độ và sự trực diện của Lamine Yamal và Nico Williams cho phép Tây Ban Nha lên bóng nhanh hơn và tấn công nhanh hơn thay vì liên tục kiểm soát bóng ở hàng tiền vệ, còn Pedri và Fabian Ruiz/Dani Olmo có nhiệm vụ phải đột phá từ xa để hỗ trợ ba tiền đạo.

Lamine Yamal và Nico Williams nằm trong số những cầu thủ trẻ nhất của Tây Ban Nha nhưng lại là các nhân tố chủ chốt trong đội của De la Fuente. Tiền vệ Pedri và Fermin Lopez, đều 21 tuổi, cũng được ông tin tưởng. Có thể nói, tin dùng các tài năng trẻ là đặc điểm nổi bật trong sự nghiệp dẫn dắt đội tuyển Tây Ban Nha của De la Fuente.

Ông từng thẳng thừng từ chối những lời kêu gọi triệu tập cựu binh Sergio Ramos trong những thời điểm khó khăn đầu nhiệm kỳ, trong đó có thất bại trước Scotland. Hơn một nửa đội hình tham dự EURO 2024 của Tây Ban Nha đã chơi bóng dưới sự dìu dắt của De la Fuente ở các đội trẻ, bao gồm Rodri, Dani Olmo, Fabian Ruiz và thủ môn Unai Simon.

Tây Ban Nha vẫn là đội bóng thiên về kiểm soát bóng dưới thời De la Fuente, nhưng triết lý này không còn là bất khả xâm phạm. Một dấu hiệu của sự thay đổi này là chiến thắng 3-0 trước Croatia ở vòng bảng, trận đấu đã chấm dứt chuỗi 136 trận liên tiếp mà Tây Ban Nha cầm bóng nhiều hơn đối thủ kể từ năm 2008.

Giờ đây, Tây Ban Nha của De la Fuente nhấn mạnh nhiều hơn vào sự trực diện, đôi khi bỏ qua các pha phối hợp tam giác thường thấy ở giữa sân để tiến về phía trước sớm hơn với hai "máy chạy" là Williams và Yamal.

Mạnh Vũ