Với sức ép từ cuộc đua tăng trưởng GDP, cạnh tranh xúc tiến đầu tư, nhiều địa phương, doanh nghiệp chuyển đổi sai mục đích nhiều loại đất để phát triển các dự án bất động sản.

Trong khi đó, xu thế của hiện tại thì ngay chính các sản phẩm bất động sản lại đang được khuyến khích hướng đến xu thế xanh hóa và hình thành các đô thị thông minh. Vậy, làm sao để mỗi dự án xanh là một viên gạch xây nền móng tương lai?

Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp. Hồ Chí Minh (HOREA) cho rằng, cách ví von "Mỗi dự án xanh như một viên gạch để xây dựng nên nền móng của tương lai" rất đúng với thực tiễn. Bởi lẽ bất động sản xanh ở Việt Nam mới chỉ đang trong giai đoạn khởi đầu. Hiện cả nước có hàng nghìn dự án nhưng bất động sản xanh chỉ chiếm số lượng rất nhỏ, rất khiêm tốn.

Theo ông Châu, cần khuyến khích các doanh nghiệp và coi đây là định hướng chiến lược để phát triển thị trường bất động sản nói chung và bất động sản xanh nói riêng. Đó là các công trình hướng đến sử dụng tiết kiệm năng lượng, năng lượng tái tạo, vật liệu thân thiện môi trường. Đối với Nhà nước, đó cũng chính là định hướng về quy hoạch, xây dựng và sự phát triển của các ngành kinh tế. Bởi sự phát triển kinh tế gắn liền với sự phát triển của bất động sản xanh.

"Nếu chủ đầu tư thực hiện dự án bất động sản cao cấp phải dành nhiều diện tích mặt nước và không gian cây xanh trong dự án. Tỷ lệ đó càng cao thì chất lượng, đẳng cấp của dự án càng cao. Đối với các dự án nhỏ hơn cũng cần quan tâm đến yếu tố xanh, thân thiện môi trường để tạo một tổng thể bền vững trong tương lai" - ông Châu phân tích.

Dưới góc nhìn của một kiến trúc sư, ông Hồ Chí Quang lấy đảo ngọc Phú Quốc (Kiên Giang) làm dẫn chứng minh họa. Phú Quốc là hòn đảo lớn nhất của Việt Nam, cũng là đảo lớn nhất trong quần thể 22 đảo, nằm trong vịnh Thái Lan với khí hậu, cảnh quan thiên nhiên nhiệt đới tuyệt đẹp để phát triển đô thị với mô hình đô thị du lịch chăm sóc sức khỏe là phù hợp. Đây là một hướng đi đột phá, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế và đô thị Phú Quốc gắn với kiến trúc xanh, bền vững, thích ứng ứng với biến đổi khí hậu.

Mặt khác, ông Quang cho rằng, lợi ích kinh tế cho cộng đồng nhân dân khu vực nói chung phải định lượng được. Lợi ích phải được đưa vào quy hoạch, chiến lược, chiến thuật, xây dựng thương hiệu, phát triển sản phẩm và tiếp thị của điểm đến như một trung tâm thương mại du lịch dịch vụ sức khỏe với nội dung đặc sắc.

Tuy nhiên, vị kiến trúc sư này cũng khuyến cáo, cần khắc phục tình trạng đầu tư quá nhanh và thiếu định hướng bền vững trong kiến trúc, từ việc phân lô nền nhỏ lẻ, manh mún bởi nó đang khiến Phú Quốc mất đi vẻ đẹp hiện có. Các cảnh quan tự nhiên dần mất đi và thay vào đó là những tác động tiêu cực của con người.

Công trình xanh cũng cần được xem là định hướng phát triển các dự án bất động sản. Thế nhưng, mặc dù việc phát triển bất động sản xanh hiện nay được khuyến khích nhưng trên thực tế cũng vẫn còn nhiều rào cản. Đối với việc sử dụng vật liệu thân thiện môi trường phải đi đôi với ứng dụng khoa học kỹ thuật và chi phí. Bởi, chi phí sản xuất ra không hề rẻ so với mặt bằng chung của Việt Nam. Thậm chí, có tình trạng vấn đề ô nhiễm môi trường cũng bắt đầu từ việc sản xuất ra vật liệu thân thiện môi trường.

Các chuyên gia dẫn chứng về việc sử dụng năng lượng tái tạo, thân thiện môi trường như điện mặt trời. Bản chất quá trình sản xuất cũng đã xảy ra ô nhiễm vì khi pin năng lượng mặt trời hết hạn thì việc xử lý vô cùng tốn kém. Đó là một bài toán khó cần được nghiên cứu kỹ lưỡng.

Còn nếu chỉ tiêu về môi trường, cây xanh, mặt nước cao quá sẽ làm tăng giá thành của bất động sản. Ước tính, trong một dự án bình thường mà làm theo tiêu chuẩn bất động sản xanh của thế giới và Việt Nam thì giá thành sẽ tăng từ 5 - 15%, tùy theo áp dụng tiêu chuẩn này ở giai đoạn khởi đầu của dự án hay trong quá trình dự án đang được triển khai. Nếu chủ đầu tư triển khai sớm từ giai đoạn đầu chi phí sẽ giảm. Những chi phí này sẽ được cộng vào giá bán và người tiêu dùng sẽ là đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp.

Cho dù số lượng bất động sản xanh tại Việt Nam vẫn là con số rất khiêm tốn so với tổng các dự án bất động sản nói chung nhưng vẫn rất đáng ghi nhận. Bởi câu chuyện phát triển bất động sản xanh không chỉ là ngày một, ngày hai mà sẽ là cả một quá trình, cần sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Mục tiêu xa hơn là cần nghiên cứu, có biện pháp để nhân rộng mô hình bất động sản xanh nhưng phải giảm thiểu tối đa chi phí nhằm hướng tới nhiều đối tượng khách hàng; trong đó, có cả những người thu nhập thấp cũng được thụ hưởng.