Sau khi Slovakia và Georgia không thể tiếp tục gây bất ngờ trước những đối thủ mạnh hơn, EURO 2024 chỉ còn kỳ vọng vào Áo hoặc Thổ Nhĩ Kỳ để tìm ra đội bóng "ngựa ô" đích thực cho vòng tứ kết. Cuộc đối đầu giữa hai đội ở sân Red Bull Arena đêm nay sẽ cho câu trả lời.

Áo vs Thổ Nhĩ Kỳ (02h00 ngày 3/7)

Cả Áo và Thổ Nhĩ Kỳ đều không phải các đội tuyển quen mặt ở vòng knock-out các giải đấu lớn. Với Áo, đây mới chỉ là lần thứ hai họ vượt qua vòng bảng ở đấu trường EURO, sau lần đầu tại EURO 2020 (thua Italy 1-2 ở vòng 1/8). Với Thổ Nhĩ Kỳ, đây cũng mới chỉ là lần thứ ba, sau các kỳ EURO 2000 và EURO 2008, giải đấu họ đi tới tận bán kết. Do vậy, mỗi trận đấu thành công đều có thể xem là một dấu ấn đậm nét trong lịch sử của họ, và hiển nhiên sự nỗ lực và khao khát luôn ở mức cao nhất.

Áo: Ma thuật của "Bố già" Rangnick

Ở kỳ EURO trước, Áo cũng chung bảng với Hà Lan, nhưng khi đó họ để thua Hà Lan 0-2 tương đối dễ dàng và chỉ đứng thứ nhì. HLV lúc bấy giờ của Áo là Franco Foda, một người Đức gốc Italy mang tư tưởng thực dụng. Còn năm nay, Áo đánh bại Hà Lan thuyết phục 3-2 để hãnh diện đứng đầu bảng đấu có cả Hà Lan lẫn Pháp, trong đó họ 3 lần vươn lên dẫn trước. Đáng nể hơn nữa, Áo hôm đó không xuất phát với đội hình mạnh nhất, nhưng họ vẫn áp đảo và luôn nhanh chóng vượt lên sau khi bị gỡ hòa. Đội trưởng Marcel Sabitzer cho biết: "Tư tưởng và lối chơi của đội không bị ảnh hưởng kể cả khi xoay vòng cầu thủ. Mọi cầu thủ đều biết họ phải làm gì khi bước ra sân. Trước đây chúng tôi chơi có phần bị động, nhưng giờ chúng tôi đã thay đổi".

Sự thay đổi ấy tất nhiên gắn liền với HLV Ralf Rangnick, nhà cầm quân lớn tuổi nhất ở EURO 2024, người đến thay Foda kể từ mùa Hè 2022. Với biệt danh là "thầy của những người thầy", Rangnick cũng là người đã sáng tạo ra lối chơi Gegenpressing nổi tiếng mà nhờ đó, HLV Jurgen Klopp gây dựng tên tuổi lẫy lừng. Từ khi Rangnick đến, Áo đạt tỷ lệ thắng tới 60% (15/25 trận), chỉ kém 3 đội tuyển châu Âu khác trong cùng khoảng thời gian là Bồ Đào Nha (73%), Tây Ban Nha (67%) và Hà Lan (64%).

Áo ở EURO 2024 thể hiện hình ảnh tươi mới và hấp dẫn bậc nhất với lối chơi pressing rất bạo liệt khiến cho đối phương "tối tăm mặt mũi". Theo thống kê, chỉ duy nhất đội tuyển Đức có chỉ số PPDA (pass per defensive action - tức số đường chuyền trong mỗi hoạt động phòng ngự mà đội đối phương thực hiện) thấp hơn Áo ở vòng bảng (8,8 so với 9,0). Chỉ số này càng thấp đồng nghĩa khả năng áp sát và đoạt lại bóng càng sớm hơn. Họ cũng là đội xoạc bóng nhiều thứ hai với 61 lần (chỉ kém Georgia 63), và phạm lỗi nhiều nhất vòng bảng (49 lần). Năng lượng ngập tràn trong mỗi đường bóng của Áo. Họ chỉ thua Pháp 0-1 ở trận ra quân bởi pha phản lưới nhà đầy xui xẻo của trung vệ Wober.

Thổ Nhĩ Kỳ: Gánh nặng trên vai Guler

Nếu được chọn, hẳn Thổ Nhĩ Kỳ sẽ muốn tránh Áo bằng mọi giá, bởi đó chính là đối thủ đã "nghiền nát" họ với tỷ số 6-1 ở trận giao hữu cách đây hơn 3 tháng, một trong những thất bại nặng nề nhất lịch sử của họ. Thử thách ở Leipzig đêm nay còn lớn hơn ngàn lần cho đội bóng Nam Âu, khi họ vắng đội trưởng Hakan Calhanoglu và trung vệ trụ cột Samet Akaydin, những người bị treo giò vì đã nhận 2 thẻ vàng ở vòng bảng. Trong đó, Calhanoglu là cầu thủ có vai trò gần như quyết định đến năng lực chơi bóng của cả đội. Ngôi sao 30 tuổi cầm nhịp, phân phối bóng, thực hiện các pha đá phạt và đồng thời là thủ lĩnh tinh thần. Anh cũng là người đẳng cấp nhất và giàu kinh nghiệm đỉnh cao nhất trong đội quân của HLV Vincenzo Montella.

Không Calhanoglu, gánh nặng kỳ vọng của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ dồn cả lên vai ngôi sao trẻ Arda Guler, người đã ghi một trong những bàn thắng đẹp nhất ở EURO 2024 ngay trong trận ra mắt giải đấu, một cú sút xa tuyệt hảo vào lưới Georgia trong trận thắng 3-1. Tiền vệ tấn công mới 19 tuổi này, một trong những tài năng tuổi teen hàng đầu thế giới hiện tại, được kỳ vọng có thể thay thế được phần nào nhiệm vụ sáng tạo lối chơi của Calhanoglu. Với cái chân trái vừa khéo vừa mạnh mẽ và sự tự tin không cần phải chứng tỏ thêm, Guler có thể sẽ đáp ứng được yêu cầu, nhưng đòi hỏi anh phải thay cả Calhanoglu ở nhiệm vụ chỉ đạo phòng ngự là quá sức, nhất là khi đối thủ là một đội tuyển Áo pressing vô cùng mạnh mẽ.

Trên cả lý thuyết và thực tế (như thất bại 1-6 đã chỉ rõ), Thổ Nhĩ Kỳ có rất ít cơ hội để gây được bất ngờ trước Áo. Nhưng bóng đá không bao giờ nói trước được điều gì, nhất là với những người Thổ Nhĩ Kỳ. Một khi đã đi được tới bán kết và giành vị trí thứ 3 chung cuộc ở World Cup 2002 và đứng đồng hạng 3 ở EURO 2008, đội tuyển này có thể làm được mọi thứ. Nếu vượt qua Áo, họ sẽ chính là "ngựa ô" đích thực của giải đấu. 

 Nguyễn Vinh