Vĩnh biệt nhạc sĩ Thế Song: Nhạc sĩ của đảo, biển và người lính
(Thethaovanhoa.vn) - Nhạc sĩ Thế Song, tác giả ca khúc Nơi đảo xa, vừa qua đời ở tuổi 85 vào ngày 20/5 vừa qua sau một thời gian lâm trọng bệnh.
- Vĩnh biệt Thế Song - nhạc sĩ của 'Nơi đảo xa'
- Nhạc sĩ Thế Song khóc khi nghe Tùng Dương hát ‘Nơi đảo xa’
1. Chàng thanh niên mới hơn hai mươi tuổi Thế Song sinh ở Bích Câu, Hà Nội trúng tuyển vào diễn viên hát tại Đoàn Ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam (TNVN). Anh tính tình hiền lành ít nói, chịu khó học hỏi nâng cao giọng hát của mình nên được mọi người quý mến.
Hồi đó chương trình Khắp nơi ca hát của Đài TNVN được đánh giá rất cao. Chương trình này lan tỏa tình yêu, âm nhạc đến công chúng. Chính từ chương trình này mà có những ca sĩ “nghiệp dư” trở thành chuyên nghiệp. Có tốp ca nam rất mạnh như “Tốp ca nam Nhà máy xe lửa Gia Lâm” trình bày những tác phẩm cạnh tranh cả với tốp ca nam nhà Đài, có những ca sĩ công nhân như Huy Túc với ca khúc Chào em cô gái Lam Hồng của Ánh Dương khiến cho các ca sĩ chuyên nghiệp nể phục.
Vừa là ca sĩ trong đoàn hát, Thế Song được phân công theo dõi và dàn dựng cho chương trình "Khắp nơi ca hát", anh đi phát hiện những năng khiếu từ “phong trào văn nghệ quần chúng” và anh trở thành Biên tập viên âm nhạc lúc nào không hay.
Hồi đó phong trào tự học rất phát triển. Thế Song tự học các môn hoà thanh, phối khí và lý luận âm nhạc, mà nói như NS Hồ Bắc “Hồi đó phong trào tự học âm nhạc, học thầy, học bạn bè rất cao. Mình cũng trưởng thành từ tự học. Khi sáng tác được ca khúc nào mang đến anh em trong đoàn cùng nhau góp ý, mừng vui như là sáng tác của chính mình.”
2. Thế Song công tác ở Ban ca nhạc Đài TNVN từ 1955 đến 1995 mới nghỉ hưu, và khi nghỉ hưu ông vẫn cộng tác với Ban biên tập âm nhạc của Đài Tiếng nói Việt Nam. Ông tích cực tham gia hoạt động âm nhạc của Hội Âm nhạc Hà Nội, với ba nhiệm kỳ là Ủy viên Ban Chấp hành (từ 1995-2010).
Ông đi nhiều nơi, viết nhiều tác phẩm âm nhạc mang hơi thở của cuộc sống, với gần 600 ca khúc viết về nhiều đề tài, thể loại khác.Trong đó, ca khúc Nơi đảo xa làm nên tác giả Thế Song được nhiều ca sĩ thể hiện, khán giả cả nước đặc biệt yêu mến.
Ca khúc "Nơi đảo xa" qua phần thể hiện của ca sĩ Trọng Tấn:
Nhạc sĩ Thế Song từng tâm sự, năm 1979, trong một lần đi thực tế sáng tác tại các đồn biên phòng ở Quảng Ninh, ông cùng nhạc sĩ Phạm Tịnh nghỉ tại trạm sửa chữa tàu biển số 48 của bộ đội hải quân. Tại đây, bên ly rượu chanh, các nhạc sĩ đã được anh em hải quân kể rất nhiều câu chuyện cảm động. Có chiến sĩ vừa từ đảo trở về kể rằng anh đã ở đảo 2 năm, mọi thứ gian khổ, khó khăn, thậm chí cả hi sinh, các anh đều chịu được nhưng sợ nhất là nỗi nhớ nhà, nhớ người thân. Chiến sĩ khác thì tâm sự rằng ở đảo toàn con trai, nhiều lúc thèm nhìn một người con gái...
Những câu chuyện cảm động đã thôi thúc nhạc sĩ Thế Song viết ngay. Ca khúc Nơi đảo xa ra đời trên đoạn đường hơn 100 km từ Quảng Ninh về Hà Nội.
Có lần ông nói vui: “Hình như mình mang tâm hồn biển nên có những ca khúc viết về biển và những người lính đảo”.
Bên cạnh tác phẩm nổi bật Nơi đảo xa, ông còn có nhiều ca khúc khác cùng đề tài như: Ngôi nhà lính đảo, Biển mưa, Biển chuyện tình hóa đá, Hoa hồng biển đảo, Mênh mang Trường Sa, Tình em theo cánh sóng, Hát từ vùng gió xoáy, Hòn mưa, Sóng ru, Vũng Tàu tình yêu biển, Cát Bà tình em, Biển hẹn Cà Mau...
Đặc biệt trong chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979, ông đã có mặt ở nơi chiến sự nóng nhất. Chứng kiến sự hy sinh dũng cảm của cô mậu dịch viên Hoàng Thị Hồng Chiêm ông đã sáng tác Bài ca trên đỉnh Pò Hèn một ca khúc đến bây giờ vẫn được nhớ đến.
Năm 2017, ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học Nghệ thuật cho các tác phẩm: Nơi đảo xa, Bài ca trên đỉnh Pò Hèn, Tình yêu bên suối.
Vĩnh biệt NS Thế Song trong tháng 5 oi ả này. Khi Biển Đông còn nhiều con sóng ngầm ẩn chứa điều bất an, bài hát Nơi Đảo xa của ông vẫn sẽ vang lên nhắn nhủ người Việt Nam hướng về biển đảo một lòng bảo vệ biển đảo Tổ quốc. Bạn bè ông nhớ mãi người nhạc sĩ dáng cao cao, giản dị, hiền lành, ít nói và nhân hậu.
Trọng Tấn, Tùng Dương nhớ về tác giả “Nơi biển xa” Được tin nhạc sĩ Thế Song qua đời, các ca sĩ Trọng Tấn và Tùng Dương đều có những dòng vĩnh biệt trên facebook cá nhân của mình. Đây cũng là 2 trong số những ca sĩ thể hiện ca khúc này thành công nhất. Cụ thể, ca sĩ Trọng Tấn viết: "Nơi Đảo Xa là bài hát hay nhất về biển đảo quê hương của nhạc sĩ Thế Song. Ông viết không nhiều nhưng tác phẩm của ông là niềm tự hào của mỗi người dân yêu biển”. Còn ca sĩ Tùng Dương viết: “ Xin được bày tỏ lòng tiếc thương sâu sắc trước sự ra đi của nhạc sĩ Thế Song. Người đã có quá nhiều những cống hiến cho nền âm nhạc Việt Nam. Thế hệ mai sau vẫn mãi tiếp tục ngân vang Nơi đảo xa với một tinh thuần bất khuất..." Bài hát Nơi đảo xa từng được đề cử giải Âm nhạc Cống hiến lần thứ 10 - năm 2015 của báo Thể thao & Văn hóa (TTXVN). |
Nguyễn Phú Lâm