Nữ hoàng Elizabeth II, vị quân vương tại vị lâu nhất của Vương quốc Anh, đã qua đời tại Balmoral ở tuổi 96 sau 70 năm trị vì. Cung điện Buckingham thông báo bà đã ra đi thanh thản vào chiều 8/9 (giờ địa phương) tại Lâu đài Balmoral, Scotland nơi bà đã trải qua phần lớn thời gian của mùa Hè.       

Hoàng tử Harry và Meghan Markle tưởng nhớ Nữ hoàng Elizabeth II

Hoàng tử Harry và Meghan Markle đang tưởng nhớ đến cố Nữ hoàng Elizabeth II với một lời tri ân ngọt ngào. Cặp đôi đã truy cập trang web cho Quỹ Archewell của họ để tưởng nhớ Nữ hoàng.

Theo phóng viên TTXVN tại Anh, Thái tử Charles đã kế vị ngai vàng, trở thành Vua Charles III của Vương quốc Anh sau khi Nữ hoàng qua đời. Vua Charles III thừa nhận sự ra đi của người mẹ thân yêu của ông là "khoảnh khắc vô cùng đau buồn" đối với ông và gia đình. Nhà vua chia sẻ: "Chúng tôi vô cùng thương tiếc sự ra đi của một vị quân vương đáng kính và một người mẹ rất mực kính yêu. Sự mất mát này sẽ được cảm nhận sâu sắc trên khắp đất nước, các vương quốc và Khối thịnh vượng chung, cũng như rất nhiều người trên khắp thế giới".

Nhà vua và vợ ông, Hoàng hậu Camilla, hiện đang ở Balmoral, sẽ trở lại London vào ngày 9/9 và sẽ phát biểu trước công chúng vào cùng ngày. Tất cả các con của Nữ hoàng đều đến Balmoral sau khi Nữ hoàng được theo dõi y tế. Cháu trai của bà và hiện là người đứng đầu danh sách thừa kế ngai vàng, Hoàng tử William, và em trai, Hoàng tử Harry, cũng có mặt.       

Thủ tướng Liz Truss, người vừa được Nữ hoàng bổ nhiệm ngày 6/9, cho biết Nữ hoàng là nền tảng xây dựng nên nước Anh hiện đại, là người đã tạo nên sự ổn định và sức mạnh cần thiết cho Vương quốc Anh.       

Ngay sau khi nghe tin Nữ hoàng qua đời, mặc dù trời đổ mưa, người dân đã tập trung rất đông tại cung điện Buckingham ở London và đặt hoa tưởng niệm.       

Cung điện Buckingham treo cờ rủ vào lúc 18h30 (giờ địa phương), thông báo chính thức về sự ra đi của Nữ hoàng được dán bên ngoài cung điện.       

Lên ngôi năm 1952, Nữ hoàng chứng kiến những thay đổi xã hội to lớn trong suốt triều đại của mình, trải qua thời kỳ hậu chiến, quá trình chuyển đổi từ đế chế sang Khối thịnh vượng chung, kết thúc Chiến tranh Lạnh, Vương quốc Anh gia nhập Liên minh châu Âu rồi rời đi sau đó.        

Triều đại của bà trải qua 15 đời thủ tướng, bắt đầu từ ông Winston Churchill, sinh năm 1874, và cho đến bà Liz Truss, sinh năm 1975. Nữ hoàng Elizabeth II trở thành vị quân vương trị vì lâu nhất trong lịch sử nước Anh vào năm 2015 khi vượt qua kỷ lục của Nữ hoàng Victoria.       

Nữ hoàng Elizabeth II có tên đầy đủ là Elizabeth Alexandra Mary Windsor sinh ngày 21/4/1926, tại Mayfair, London. Bà là con đầu lòng của Công tước xứ York, Albert-con trai thứ hai của Vua George V, và nữ công tước Elizabeth Bowes-Lyon. Ít ai có thể biết trước rằng bà sẽ trở thành quốc vương, nhưng vào tháng 12/1936, vua Edward VIII, thoái vị và cha của Elizabeth trở thành Vua George VI. Ở tuổi lên 10, Lilibet, tên gọi thân mật của Elizabeth trong gia đình, trở thành người thừa kế ngai vàng.     

Nữ hoàng Elizabeth và em gái, Margaret Rose, sinh năm 1930, đều được nuôi dạy tại nhà và lớn lên trong bầu không khí gia đình đầy yêu thương. Elizabeth cực kỳ thân thiết với cha và ông nội George V. Nữ hoàng được cho là đã thể hiện một tinh thần trách nhiệm đáng nể ngay từ khi còn nhỏ. Mặc dù không đi học ở trường, bà đã thông thạo ngôn ngữ và nghiên cứu chi tiết về lịch sử hiến pháp khi còn rất nhỏ tuổi.       

Năm 1939, Công chúa Elizabeth 13 tuổi đã tháp tùng Nhà vua và Hoàng hậu đến Trường Cao đẳng Hải quân Hoàng gia tại Dartmouth. Tại đây, Công chúa lần đầu gặp người bạn đời là một trong những thiếu sinh quân hộ tống mình, Hoàng tử Philip của Hy Lạp và Đan Mạch.

• Hoàng tử Harry và Meghan Markle tưởng nhớ Nữ hoàng Elizabeth II
• Thái tử Charles là Vua nước Anh sau tin Nữ hoàng Elizabeth II qua đời
• Nữ hoàng Anh Elizabeth II băng hà

Ngày 20/11/1974 hai người đã làm lễ cưới tại Tu viện Westminster. Họ đón con trai đầu lòng Charles, vào năm 1948, sau đó là con gái Anne năm 1950. Năm 1952, Nhà Vua qua đời khi Công chúa Elizabeth đang có chuyến công du nước ngoài cùng Hoàng tử Philip. Tháng 6/1952, Elizabeth, khi đó 26 tuổi, lên ngôi Nữ hoàng và lễ đăng quang của bà lần đầu tiên được phát sóng trực tiếp trên truyền hình Anh.    

Sự nổi tiếng của cá nhân Nữ hoàng là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì sự ủng hộ đối với chế độ quân chủ của Vương quốc Anh trong những năm gần đây. Bà thường tránh những can thiệp chính trị và được thần dân biết đến chủ yếu qua những sự kiện trước công chúng và các thông điệp Giáng sinh được phát trên truyền hình, trong đó thường nhấn mạnh tới giá trị của bổn phận và đối thoại.       

Nhà vua Charles III sẽ đóng vai trò chính trong quốc tang của Nữ hoàng và ông sẽ tới thăm 4 vùng của Vương quốc Anh trước khi lễ tang của Nữ hoàng diễn ra. Ông trở thành quân vương ở tuổi 73, độ tuổi cao nhất tiếp quản ngai vàng trong lịch sử nước Anh.

Minh Hợp/TTXVN