Ngày 7/5, trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại New York, ông Andrew Billo, học giả chuyên nghiên cứu về khu vực Đông Nam Á thuộc Hiệp hội châu Á (Asia Society) có trụ sở tại New York, khẳng định việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981 vào Vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là sự vi phạm trắng trợn chủ quyền của Việt Nam theo Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982.

Ông Andrew nhấn mạnh đây rõ ràng là thất bại của Trung Quốc trong việc thực hiện trách nhiệm hành động theo Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) mà nước này đã ký với các nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Cũng như Việt Nam, Trung Quốc đã tham gia UNCLOS, vì thế Trung Quốc cần phải tôn trọng quyền hợp pháp đã được khẳng định của Việt Nam đối với vùng biển này.

Theo ông Andrew, những năm gần đây, Trung Quốc đã nhiều lần gây sức ép với các quốc gia láng giềng, yêu cầu họ tuân thủ các tuyên bố chủ quyền phi lý của Bắc Kinh ở Biển Đông. Động thái này xuất phát từ thực tế rằng Trung Quốc ngày càng nhận thấy họ không nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế trước các hành động trên.

Ông Andrew kêu gọi Mỹ tiếp tục lên án các hành động của Trung Quốc, đồng thời tìm biện pháp để đưa các bên liên quan ngồi vào bàn đàm phán nhằm thảo luận các điều khoản có thể giúp giải quyết tình hình khu vực. Ông nhấn mạnh các hành động leo thang căng thẳng của Trung Quốc bất chấp luật pháp quốc tế và không tôn trọng chủ quyền đã được công nhận của các quốc gia láng giềng sẽ chỉ làm cho tình hình ngày càng phức tạp hơn.

Theo phóng viên TTXVN tại Singapore, tờ Straits Times, nhật báo hàng đầu của Singapore, ngày 7/5 dẫn nhận định của giới học giả nước này cho rằng việc Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng biển của Việt Nam là một bước leo thang nghiêm trọng và tạo ra “một kịch bản vô cùng nguy hiểm” đối với khu vực.

TTXVN