Hang Con Moong - ngôi nhà lớn của người tiền sử

Hang Con Moong chính là "ngôi nhà lớn" mà người tiền sử đã cư trú suốt 7-8 nghìn năm liên tục. Nó sẽ rất có ý nghĩa cho việc tìm hiểu về thời tiền sử Việt Nam và khu vực.
01/08/2008 11:00
(TT&VH) - Hang Con Moong là gì? Tại sao tại đề cử nó? Hầu như bất kỳ ai cũng bật ra những câu hỏi này khi nghe tin di tích này sẽ lập hồ sơ đề cử Di sản thế giới cùng với Di tích Hoàng Thành Thăng Long, Thành Nhà Hồ, Vườn quốc gia khu di tích Cát Tiên
 
Hang Con Moong không phải ở Ninh Bình như nhiều người lầm tưởng, bởi vì tuy nằm trong Vườn quốc gia Cúc Phương, nhưng nó lại thuộc xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa. Hang dài khoảng 30-40m thông hai đầu, trần hang có chỗ cao 10mét.

Để hiểu rõ hơn về di tích này, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với PGS-TS Nguyễn Khắc Sử (Viện Khảo cổ học), người khai quật di tích này và cũng là người đã rất tích cực đề cử nó.

Ông Sử cho biết:

- Hang được phát hiện năm 1975, và được khai quật hầu như toàn bộ năm 1976. Tầng văn hóa trong hang rất dày, đến 3,2m, chứa đựng vết tích văn hóa của nhiều thời đại, từ đá cũ, qua đá mới. Kết quả phân tích bằng phương pháp Carbon (C14) trên 10 mẫu đã khẳng định niên đại của lớp sớm nhất là cách đây 15 nghìn năm, lớp giữa là từ 12-10 nghìn năm, lớp trên là 10-7 nghìn năm.

* Vâng, đây là di tích rất cổ. Nhưng cái "cổ" ấy có giá trị gì?

- Giá trị nổi bật của Hang Con Moong là lần đầu tiên phát hiện ra địa tầng có dấu vết của quá trình phát triển liên tục của con người thời tiền sử từ thời đồ đá cũ đến đồ đá mới, từ săn bắn, hái lượm đến trồng trọt.

Sự phát triển nay là một thành tựu văn hóa vĩ đại của nhân loại. Những di tích liên quan như động người Xưa, hang Đắng, mái đá Mộc Long, hang Lai, cùng với Hang Con Moong tạo thành quần thể di tích cho thấy một cộng đồng dân cư cư trú trong một thung lũng rộng lớn, có sự thay đổi về dân số vị trí cư trú và phương thức sản xuất.

Chính các cư dân ở đây đã góp phần tạo dựng nên văn hóa Đa Bút là văn hóa của cư dân đầu tiên chiếm lĩnh đồng bằng ven biển Bắc Bộ ở Thanh Hóa, tạo dựng nên một văn hóa ngoài trời.

"Trước đây văn hóa Hòa Bình đã được người Pháp khai quật và nghiên cứu, họ thấy những tiến bộ không giải thích được nên cho rằng chủ nhân của nó là do người da trắng từ nước khác mang đến. Nhưng với Hang Con Moong, chúng ta có thể khẳng định chủ nhân của Văn hóa Hòa Bình là người bản địa". (PGS .TS Nguyễn Khắc Sử)

* Như vậy Hang Con Moong chính là "ngôi nhà lớn" mà người tiền sử đã cư trú suốt 7-8 nghìn năm liên tục. Nó sẽ rất có ý nghĩa cho việc tìm hiểu về thời tiền sử Việt Nam và khu vực. Thế nhưng, để trở thành Di sản thế giới thì phải có giá trị nổi bật toàn cầu...

- Chúng ta sẽ chứng minh cùng thời đó trên thế giới đang là thời kỳ gì phương thức sản xuất ra sao? Còn ở đây, do nằm trong thung lũng, không bị băng hà, để thích nghi với cuộc sống, người tiền sử buộc phải vươn lên làm kinh tế sản xuất, và tiến ra khai phá châu thổ. Đó là một hướng nghiên cứu để khẳng định. Tôi lấy thí dụ như thế... Thật ra, để đề cử Di sản thế giới, trong thời gian tới cần phải có sự hợp tác nghiên cứu giữa ngành văn hóa, Vườn quốc gia Cúc Phương và UNESCO.

* Theo đánh giá của cá nhân ông, để chiến thắng trong cuộc đua Di sản thế giới phải làm gì với Hang Con Moong?

- Theo tôi, muốn đề cử thành công di tích này phải gắn nó với toàn bộ các di tích và quần thể động, thực vật đặc trưng của Vườn quốc gia Cúc Phương. Nếu tách ra thì có lẽ khó có thể được xếp hạng thế giới đâu. Vườn quốc gia Cúc Phương phải được xem như môi trường người tiền sử cư trú mà nay còn lưu lại với những nguồn gen và những động thực vật quý hiếm. Khảo cổ học sẽ chứng minh mối liên hệ này vì những vết tích động, thực vật trong các lòng hang thời tiền sử còn rất nhiều. Nhưng hiện nay, người ta mới chỉ chú ý đến môi trường động, thực vật ở đây.

Tin cùng chuyên mục

Những tiết học thực tế đến từ Bảo tàng lịch sử

Những tiết học thực tế đến từ Bảo tàng lịch sử

Một trong những tiết học ngoại khóa thú vị nhất với hơn 15 nghìn học sinh trên địa bàn TP. Đà Nẵng đó chính là tham gia vào chương trình "Em yêu lịch sử" do Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức hằng năm.

UNESCO đang xét đề cử Hoàng Thành Thăng Long

UNESCO đang xét đề cử Hoàng Thành Thăng Long

Theo thông cáo báo chí của của UNESCO, Hoàng Thành Thăng long Hà Nội, một trong trong hơn 30 di tích và công trình của 33 nước đang được đề nghị xem xét để công nhận là di sản thế giới.

TS Trần Đức Anh Sơn: Giải thưởng Phạm Thận Duật đã “cứu” tôi

TS Trần Đức Anh Sơn: Giải thưởng Phạm Thận Duật đã “cứu” tôi

Khi được mời phát biểu, anh xúc động nói: “Giải thưởng Phạm Thận Duật mà tôi được trao cách đây 6 năm chính là “chiếc phao cứu sinh” cho tôi… Vì trước đó, luận án TS sử học của tôi từng bị cho là “làm lộ bí mật Nhà nước…”

Tiếng nói phản biện bảo vệ di sản chưa nhiều!

Tiếng nói phản biện bảo vệ di sản chưa nhiều!

Chiều 30/11, Hội Di sản Văn hóa VN đã tổ chức giới thiệu về Đại hội II nhiệm kỳ 2009-2014 sẽ được tổ chức vào ngày 19/12 tới tại Hà Nội.

Trưng bày Câu chuyện Mê Kông: Thách thức và ước mơ

Trưng bày Câu chuyện Mê Kông: Thách thức và ước mơ

Trưng bày Câu chuyện Mê Kông: Thách thức và ước mơ sẽ khai mạc chiều 25/11 tại Bảo tàng Dân tộc học VN.

Trùng tu mộ Tutankhamun

Trùng tu mộ Tutankhamun

Viện Bảo tồn Getty Conservation đã thông báo về dự án trùng tu khu mộ của pharaoh Ai Cập Tutankhamun (1343 - 1325 trước Công nguyên) kéo dài trong 5 năm.

Việt Phủ Thành Chương - chính thức hòa tour du lịch

Việt Phủ Thành Chương - chính thức hòa tour du lịch

Ngày mai, 11/11, một hội thảo về việc khai thác du lịch Việt Phủ Thành Chương sẽ được tổ chức tại “dinh thự” nổi tiếng của người họa sĩ này với sự tham gia của Sở VH,TT&DL Hà Nội cùng đại diện của 55 đầu tour du lịch.

Trở lại việc hoàn táng vua Lê Dụ Tông - Cần "tài liệu hóa" di hài vua

Trở lại việc hoàn táng vua Lê Dụ Tông - Cần "tài liệu hóa" di hài vua

Với việc Thủ tướng Chính phủ đồng ý với đề xuất hoàn táng di hài vua Lê Dụ Tông, thì việc đưa Ngài từ Bảo tàng Lịch sử Việt Nam (LSVN) về Thanh Hóa chôn cất chỉ còn là vấn đề thời gian.

Tin mới nhất

Chuyến tàu The first luxury train in Vietnam - Sjourney

Chuyến tàu The first luxury train in Vietnam - Sjourney

Chuyến tàu The first luxury train in Vietnam - Sjourney, chính thức đón đoàn khách nước ngoài đầu tiên vào lúc 16:30 ngày 18/12/2024 tại ga Sài Gòn.

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Chào mừng lễ Giáng sinh và năm mới 2025, các đơn vị du lịch, lưu trú, điểm công cộng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đang có nhiều hoạt động, chương trình độc đáo, hấp dẫn thu hút khách du lịch.

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Năm 2025 là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước ngoặt Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, đem đến nhiều vận hội mới cho địa phương.

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Ngày 16/12/2024, tại thành phố Thái Nguyên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Ẩm thực mang chủ đề “Trải nghiệm xứ trà, đậm đà bản sắc”.

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Đồi cát Nam Cương (xã An Hải, huyện Ninh Phước) nằm cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 7 km về hướng Đông Nam được ví như "tiểu sa mạc Sahara" với cảnh quan và địa hình độc đáo.

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Tỉnh Quảng Bình có nhiều danh lam thắng cảnh kỳ thú, hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Ngày 12/12/2024, Đại sứ quán Việt Nam tại Italy đã phối hợp với Vietnam Airline tổ chức sự kiện “Phở và Nem: Đường đến với ẩm thực Việt Nam - Bay thẳng Việt Nam - Italy từ tháng 7/2025” nhằm quảng bá văn hóa ẩm thực và thúc đẩy du lịch Việt Nam.

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.