Vào bản, thăm nhà của người dân tộc ở Sapa cần lưu ý những gì?

09/10/2017 12:00 | Tư vấn

(Du lịch - Thethaovanhoa.vn) - Sapa là nơi sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc như Tày, Giáy, Hmông, Dao đỏ, Xa Phó, Hà Nhì… Cuộc sống và nét văn hóa lâu đời của đồng bào dân tộc ở đây luôn là những điều bí ẩn, hấp dẫn đối với du khách.

Tuy nhiên, mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa riêng và bên cạnh đó là những điều cấm kị. Vậy nên có những điều bạn cần chú ý khi đi du lịch Sapa tới thăm bản, nhà đồng bào dân tộc.

*Khi vào bản, làng

Trên đường vào nhà người Hà Nhì, khi thấy một cánh cổng chào dựng tạm phía trên buộc tua tủa những dao gỗ, kiếm gỗ , đầu cánh gà … đó là lúc trong làng đang tổ chức lễ cúng xua đuổi tà ma.

Tương tự như vậy hàng năm các nghi lễ chung cúng thần làng, xua đuổi ma ác của đồng bào Tày, Thái, Giáy, Lào, Bố y, Xá Phó… thường được tổ chức vào tháng 2 hoặc tháng 6 , tháng 7 âm lịch.

Khi cúng đồng bào đặt các dấu hiệu kiêng kỵ cấm người lạ vào làng như buộc chùm lá xanh ở cột cao trên đường vào làng hoặc đan phên mắt cáo, buộc vào đó xương hàm lợn, trâu, bò. Cả làng không ai đi làm, không cho người lạ vào làng.

Chú thích ảnh

Nếu người lạ vô tình gồng gánh, đội nón, che ô, đeo gùi, ba lô… vào làng sẽ bị phạt bằng cách nộp đủ số lễ vật để làm lại lễ cúng làng. Trường hợp có việc khẩn cấp , muốn vào làng ngay, khách lạ phải bỏ mũ, ba lô, gồng gánh … tất cả đồ đạc đều phải xách tay. Như vậy mới mong được giảm hoặc miễn phạt.

Mỗi làng đồng bào các dân tộc ở Lào Cai đều có khu rừng cấm, thờ thế lực siêu nhiên. Nơi thờ cúng có thể ở gốc cây to, hòn đá lớn ở trong rừng. Rừng cấm là khu rừng chung của cả làng . Mọi người tự nguyện bảo vệ rừng , không ai được tự tiện chặt phá, phóng uế, trai gái không được phép đến nơi đó tâm tình.

Chú thích ảnh

Chú thích ảnh

*Khi vào thăm nhà

Trước khi vào thăm nhà đồng bào các dân tộc, du khách cần quan sát kỹ, nếu thấy ở trước cửa nhà, ở đầu cầu thang cắm hoặc treo một cành lá xanh, một cành gai hoặc cắm một tấm phên đan hình mắt cáo… Đó là những dấu hiệu kiêng cấm, gia đình không muốn người lạ vào nhà.

Nhà người Hà Nhì Đen có hai lớp cửa, khách xa tới chỉ nên vào cửa thứ nhất. Nếu muốn vào cửa thứ hai thì phải được gia đình chủ đồng ý. Nhà người Thái có đầu cầu thang, phụ nữ chỉ được lên cầu thang có sân phải ( bên trái), không được lên cầu thang bên phải. Ở vị trí quan trọng nhất trong nhà (vách nhà ở gian giữa hoặc góc đầu nhà sàn, là nơi thờ tổ tiên.

Trang trí nơi thờ tổ tiên mỗi dân tộc có khác nhau, nhưng đều chung một quan niệm : Nơi thờ tổ tiên là chốn linh thiêng nhất . Khách không dược đặt mũ, nón, tư trang và đồ dùng khác ở nơi đó, không được sờ tay lên các đồ thờ cúng.

Khi ngồi không được quay lưng vào nơi thờ. Ở vùng người Thái Đen, phụ nữ không được đến gian đầu ngồi nhà sàn- nơi thờ tổ tiên. Nhà người Hà Nhì Đen có hai lớp cửa, khách xa tới chỉ nên vào cửa thứ nhất

Bếp lửa vừa là nơi nấu nướng vừa là nơi tiếp khách của đồng bào các dân tộc, đồng thời là nơi thiêng liêng thờ vua bếp, thần lửa. Do đó có nhiều kiêng kị liên quan đến bếp lửa, ngồi cạnh bếp lửa sưởi không đặt chân lên hoặc làm xê địch hòn đá kê làm kiềng , vì theo quan niện của một số dân tộc thì các hòn đá này là nơi trú ngụ của thần lửa .

Khi đun nấu đồng bào Tày, Thái, Nùng, Giáy, Bố Y, Lào, Lự… đều chú ý đặt quay ninh, chảo, nồi lên bếp không được để hai quay nồi , chảo theo hương cây xà ngang (vì đó là hướng nằm của người chết) mà phải đặt theo hướng đòn nóc nhà . Ở vùng đồng bào Hmông, Dao, Hà Nhì…. khi đưa củi vào bếp, không đưa ngọn vào trước, vì quan niện sợ con gái gia chủ sau này sẽ sinh ngược. Khi ngồi gần bếp , không quay lưng và giẫm chân vào bếp, không được dùng chân đẩy củi vào bếp, không nướng cơm – đồ (xôi) vì người dân tộc quan niệm hành động này sẽ dẫn đến mất mùa.

Chú thích ảnh

*Đồng bào dân tộc kiêng không huýt sáo ở trong nhà

Trong ngôi nhà đồng bào các dân tộc cửa và cây cột chính cũng là vị trí linh thiêng thờ thần cửa, thần cột cái. Vì vậy không nên ngồi bậu cửa hoặc treo mũ nón và tựa lưng vào cột cái. Ở vùng người Thái, Tày, Kháng, La Ha, Phú Lá kiêng không đem lá xanh, cành cây xanh, rau xanh vào cửa chính. Đồng bào kiêng không huýt sáo ở trong nhà, vì nó là tín hiệu gọi ma tà, bão giông.

*Giao tiếp sinh hoạt

Khi đến nhà, đi đường, khách cần chủ động chào hỏi bằng thái độ chân thành, nụ cười thật thà và biểu hiện hơi nghiêng đầu sẽ xoá đi mặc cảm bất đồng ngôn ngữ. Khi chia tay có thể bắt tay, không cần nói lời tạm biệt, hẹn gặp lại nhưng luôn nở nụ cười. Không xoa tay lên đầu trẻ em người Hmông, Dao, vì theo quan niện của họ, hồn người trú ngụ ở đầu, người lạ sờ vào, hồn hoảng sợ bỏ trốn, làm cho trẻ hay bị ốm đau.

Cần tránh gọi các từ khiếm nhã như Mèo, Mán (Nên gọi là đồng bào Mông, Dao). Không nên nói quá to với cử chỉ gay gắt, không tranh cãi với người già – phụ nữ và trẻ em. Người Hmông, Dao kiêng xoa tay lên đầu trẻ em.

Khi ăn uống: Mỗi dân tộc có quan niện khác nhau về vị trí chỗ ngồi , vì vậy cần lưu ý không ngồi vào một số vị trí đặc biệt như: ở vùng người Giáy, Dao phía dãy ghế ở gần bàn thờ dành riêng cho người cao tuổi nhất, khách quý nhất.

Đồng bào Hmông khi bố mẹ mất, vị trí đầu bàn (gần bàn thờ) luôn bỏ trống với ý niệm nơi đó giành cho hồn bố mẹ.

Người Thái, Tày, Mường nơi giáp cửa sổ gia chủ đặt hai chén con có ý giành cho tổ tiên về tiếp khách, khách không ngồi ở vị trí đó. Và cần chú ý không ngồi ngang hàng với người già nất trong mâm (nếu chủ nhà không mời), không ngồi trước và quay lưng vào bàn thờ, không gắp đầu gà chân gà, gan gà trước khi chủ nhà mời, khi ăn không nền ừa ăn vừa nói quá to.

Trước khi ăn uống cần kiên trì nghe gia chủ tiến hành các nghi lễ mời tổ tiên, chúc tụng các điều tốt lành. Khách không rót rượu trước, không gắp thức ăn trước, khi dùng xong tuyệt đối không úp chén, úp bát xuống mâm.

Chú thích ảnh

Khi ngủ: Không nằm ngủ dọc theo đòn nóc nhà ( chỉ người chết mới được nằm như vậy). Không nên mắc màn trắng vì lộ liễu, không ngủ dậy quá muộn, không được ngủ dưới bàn thờ…

Mỗi căn nhà của đồng bào dân tộc ở Lào Cai đều có chỗ ngủ dành riêng cho khách, nên cần tuân theo sự bố trí của gia chủ, không nằm để chân về phía bàn thờ. Ở một số vùng người Mông, Dao,Thái, La Ha, Kháng kiêng không mắc màn màu trắng trong nhà.

Tin cùng chuyên mục

Du lịch Venice hậu đám cưới của tỉ phú Jeff Bezos

Du lịch Venice hậu đám cưới của tỉ phú Jeff Bezos

Sự kiện kết hôn đình đám của Jeff Bezos tại Venice không chỉ mang lại khoản lợi nhuận kếch xù mà còn khẳng định sức hút của thành phố trong ngành "du lịch cưới" cao cấp.

Thanh Hóa dừng hoạt động xe điện 4 bánh chở du khách ở Sầm Sơn từ 1/7

Thanh Hóa dừng hoạt động xe điện 4 bánh chở du khách ở Sầm Sơn từ 1/7

Ngày 26/6, lãnh đạo UBND Thành phố Sầm Sơn cho biết đơn vị đang tích cực phối hợp với Phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh Thanh Hóa) tổ chức tuyên truyền triển khai quy định pháp luật và quyết định của UBND tỉnh Thanh Hóa về việc kiểm soát xe điện 4 bánh chở khách du lịch.

Tàu Thống Nhất Bắc – Nam dẫn đầu danh sách 24 hành trình tàu hỏa ấn tượng nhất thế giới năm 2025

Tàu Thống Nhất Bắc – Nam dẫn đầu danh sách 24 hành trình tàu hỏa ấn tượng nhất thế giới năm 2025

Thông tin từ Trung tâm Thông tin, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, tạp chí du lịch quốc tế uy tín hàng đầu thế giới Lonely Planet số phát hành tháng 6/2025 đã gợi ý 24 hành trình tàu hỏa tuyệt vời nhất thế giới năm 2025, trong đó, tàu Thống Nhất của Việt Nam đứng đầu danh sách.

Cẩn thận tránh bẫy lừa đảo trên mạng xã hội mùa cao điểm du lịch

Cẩn thận tránh bẫy lừa đảo trên mạng xã hội mùa cao điểm du lịch

Du lịch là dịp để thư giãn, khám phá, trải nghiệm những điều mới mẻ. Thế nhưng, ngày càng nhiều du khách trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo tinh vi, khiến chuyến đi mơ ước hóa thành kỷ niệm buồn.

Trekking đường núi: Xu hướng "xê dịch" mới của giới trẻ

Trekking đường núi: Xu hướng "xê dịch" mới của giới trẻ

Giữa guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, khi những điểm du lịch nghỉ dưỡng quen thuộc dần trở nên tẻ nhạt, làn sóng du lịch mang tên Trekking khiến cộng đồng đam mê "xê dịch" mê mẩn, đặc biệt là giới trẻ.

5 xu hướng du lịch định hình mùa Hè 2025: Khám phá thế giới theo cách mới

5 xu hướng du lịch định hình mùa Hè 2025: Khám phá thế giới theo cách mới

Khi mùa Hè đến, bạn đã nghĩ đến việc khám phá thế giới như thế nào chưa? Các "ông lớn" trong ngành du lịch như Airbnb, Booking.com hay Trailfinders đã có câu trả lời.

Khám phá toa tàu tuyến Hà Nội - Hải Phòng thiết kế độc đáo theo phong cách Đông Dương

Khám phá toa tàu tuyến Hà Nội - Hải Phòng thiết kế độc đáo theo phong cách Đông Dương

Từ ngày 10/5/2025, ngành Đường sắt đưa vào vận hành 20 toa hạng sang trên tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng với các mác tàu HP1/HP2, LP5/LP6, LP2/LP3 và LP7/LP8.

Thông tin mới về thu phí hành trình tham quan trên vịnh Hạ Long

Thông tin mới về thu phí hành trình tham quan trên vịnh Hạ Long

Ngày 26/4, Ban Quản lý vịnh Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) thông tin về việc triển khai thu phí đối với các hành trình tham quan du lịch mới trên vịnh Hạ Long theo Nghị quyết số 51/2025/NQ-HĐND ngày 26/2/2025 của HĐND tỉnh Quảng Ninh.

Tin mới nhất

Hàn Quốc mở thêm 11 viện Sejong trên toàn cầu

Hàn Quốc mở thêm 11 viện Sejong trên toàn cầu

Ngày 30/6, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc cho biết trong năm nay, nước này đã thành lập thêm 11 Học viện King Sejong (Viện Sejong) với sự tài trợ của nhà nước như một phần trong nỗ lực mở rộng phạm vi tiếp cận toàn cầu của ngôn ngữ và văn hóa Hàn Quốc. Việc mở những học viện mới này nâng tổng số trung tâm học ngôn ngữ của Viện Sejong lên 252 trung tâm tại 87 quốc gia.

Từ sản vật làng quê đến thương hiệu vươn xa

Từ sản vật làng quê đến thương hiệu vươn xa

Bắc Ninh là một trong những địa phương tích cực triển khai chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP). Đây cũng là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới theo hướng văn minh, hiện đại.

Chơi golf + Du lịch + Nghỉ dưỡng: Xu hướng không chỉ dành cho giới thượng lưu

Chơi golf + Du lịch + Nghỉ dưỡng: Xu hướng không chỉ dành cho giới thượng lưu

Những năm gần đây, hình ảnh các khu resort golf 5 sao với biệt thự ven sân, dịch vụ spa cao cấp, nhà hàng sang trọng và không gian xanh mướt đã trở thành biểu tượng cho một lối sống thượng lưu mới tại Việt Nam.

Lãng du cùng hồn sen Hà Nội: Nơi ẩm thực kể chuyện văn hoá

Lãng du cùng hồn sen Hà Nội: Nơi ẩm thực kể chuyện văn hoá

"Lãng du với hồn sen Hà Nội" mang tới không chỉ một không gian trưng bày của Sen mà còn khám phá chiều sâu văn hóa, ký ức và triết lý sống của người Việt ẩn chứa trong loài hoa biểu tượng này.

Phát triển du lịch golf: Đòn bẩy cho ngành công nghiệp không khói

Phát triển du lịch golf: Đòn bẩy cho ngành công nghiệp không khói

Khi các “viên ngọc xanh” cùng tỏa sáng trên một dải đất hình chữ S, Việt Nam sẽ thực sự trở thành điểm đến golf hàng đầu khu vực, nơi mỗi chuyến đi là một hành trình trải nghiệm không giới hạn.

Khám phá Florence - Biểu tượng văn hóa phục hưng Italy

Khám phá Florence - Biểu tượng văn hóa phục hưng Italy

Thành phố Florence, thủ phủ vùng Tuscany, miền Trung Italy, nổi tiếng thế giới vì nơi đây chính là cái nôi của Phục hưng của Italy– một đỉnh cao của văn minh nhân loại.

Trung tâm triển lãm lớn nhất Đông Nam Á ở Việt Nam sẵn sàng đưa vào hoạt động

Trung tâm triển lãm lớn nhất Đông Nam Á ở Việt Nam sẵn sàng đưa vào hoạt động

Trung tâm Triển lãm Việt Nam được xây dựng tại 2 xã Đông Hội và Xuân Canh, huyện Đông Anh (Hà Nội) có tổng diện tích 900.000 m2, được khởi công vào cuối tháng 8/2024.

"Xẩm on the bus": Giai điệu xưa ngân vang trên phố phường Hà Nội hiện đại

"Xẩm on the bus": Giai điệu xưa ngân vang trên phố phường Hà Nội hiện đại

Lấy cảm hứng từ hình ảnh "Xẩm tàu điện" một thời, "Xẩm on the bus" là một trải nghiệm văn hoá, hành trình độc đáo khám phá Hà Nội theo một cách hoàn toàn mới đưa nghệ thuật hát Xẩm truyền thống lên những chuyến xe buýt hai tầng hiện đại, kết nối quá khứ với hiện tại, mang di sản đến gần hơn với cuộc sống.

Hà Giang Loop: Cơn sốt của giới trẻ quốc tế và vẻ đẹp hút hồn vùng đất biên cương

Hà Giang Loop: Cơn sốt của giới trẻ quốc tế và vẻ đẹp hút hồn vùng đất biên cương

Hà Giang, vùng đất địa đầu Tổ quốc, từ lâu đã ghi dấu trong lòng du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ của núi non trùng điệp và những cung đèo ngoạn mục. Trong vài năm trở lại đây, nơi đây nổi lên như một "thánh địa" mới, đặc biệt hấp dẫn giới trẻ quốc tế với trào lưu "Hà Giang Loop" – hành trình xe máy đầy thách thức và những trải nghiệm khó quên.

Hải Phòng ra mắt tour du lịch đêm có trình diễn 3D mapping

Hải Phòng ra mắt tour du lịch đêm có trình diễn 3D mapping

Tối 28/6, tại Đình Hàng Kênh, quận Lê Chân, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng tổ chức lễ ra mắt tour đêm "Dấu thiêng Hàng Kênh". Đây là một trong những hoạt động chào mừng sự kiện hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng.