Vào bản, thăm nhà của người dân tộc ở Sapa cần lưu ý những gì?

09/10/2017 12:00 | Tư vấn

(Du lịch - Thethaovanhoa.vn) - Sapa là nơi sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc như Tày, Giáy, Hmông, Dao đỏ, Xa Phó, Hà Nhì… Cuộc sống và nét văn hóa lâu đời của đồng bào dân tộc ở đây luôn là những điều bí ẩn, hấp dẫn đối với du khách.

Tuy nhiên, mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa riêng và bên cạnh đó là những điều cấm kị. Vậy nên có những điều bạn cần chú ý khi đi du lịch Sapa tới thăm bản, nhà đồng bào dân tộc.

*Khi vào bản, làng

Trên đường vào nhà người Hà Nhì, khi thấy một cánh cổng chào dựng tạm phía trên buộc tua tủa những dao gỗ, kiếm gỗ , đầu cánh gà … đó là lúc trong làng đang tổ chức lễ cúng xua đuổi tà ma.

Tương tự như vậy hàng năm các nghi lễ chung cúng thần làng, xua đuổi ma ác của đồng bào Tày, Thái, Giáy, Lào, Bố y, Xá Phó… thường được tổ chức vào tháng 2 hoặc tháng 6 , tháng 7 âm lịch.

Khi cúng đồng bào đặt các dấu hiệu kiêng kỵ cấm người lạ vào làng như buộc chùm lá xanh ở cột cao trên đường vào làng hoặc đan phên mắt cáo, buộc vào đó xương hàm lợn, trâu, bò. Cả làng không ai đi làm, không cho người lạ vào làng.

Chú thích ảnh

Nếu người lạ vô tình gồng gánh, đội nón, che ô, đeo gùi, ba lô… vào làng sẽ bị phạt bằng cách nộp đủ số lễ vật để làm lại lễ cúng làng. Trường hợp có việc khẩn cấp , muốn vào làng ngay, khách lạ phải bỏ mũ, ba lô, gồng gánh … tất cả đồ đạc đều phải xách tay. Như vậy mới mong được giảm hoặc miễn phạt.

Mỗi làng đồng bào các dân tộc ở Lào Cai đều có khu rừng cấm, thờ thế lực siêu nhiên. Nơi thờ cúng có thể ở gốc cây to, hòn đá lớn ở trong rừng. Rừng cấm là khu rừng chung của cả làng . Mọi người tự nguyện bảo vệ rừng , không ai được tự tiện chặt phá, phóng uế, trai gái không được phép đến nơi đó tâm tình.

Chú thích ảnh

Chú thích ảnh

*Khi vào thăm nhà

Trước khi vào thăm nhà đồng bào các dân tộc, du khách cần quan sát kỹ, nếu thấy ở trước cửa nhà, ở đầu cầu thang cắm hoặc treo một cành lá xanh, một cành gai hoặc cắm một tấm phên đan hình mắt cáo… Đó là những dấu hiệu kiêng cấm, gia đình không muốn người lạ vào nhà.

Nhà người Hà Nhì Đen có hai lớp cửa, khách xa tới chỉ nên vào cửa thứ nhất. Nếu muốn vào cửa thứ hai thì phải được gia đình chủ đồng ý. Nhà người Thái có đầu cầu thang, phụ nữ chỉ được lên cầu thang có sân phải ( bên trái), không được lên cầu thang bên phải. Ở vị trí quan trọng nhất trong nhà (vách nhà ở gian giữa hoặc góc đầu nhà sàn, là nơi thờ tổ tiên.

Trang trí nơi thờ tổ tiên mỗi dân tộc có khác nhau, nhưng đều chung một quan niệm : Nơi thờ tổ tiên là chốn linh thiêng nhất . Khách không dược đặt mũ, nón, tư trang và đồ dùng khác ở nơi đó, không được sờ tay lên các đồ thờ cúng.

Khi ngồi không được quay lưng vào nơi thờ. Ở vùng người Thái Đen, phụ nữ không được đến gian đầu ngồi nhà sàn- nơi thờ tổ tiên. Nhà người Hà Nhì Đen có hai lớp cửa, khách xa tới chỉ nên vào cửa thứ nhất

Bếp lửa vừa là nơi nấu nướng vừa là nơi tiếp khách của đồng bào các dân tộc, đồng thời là nơi thiêng liêng thờ vua bếp, thần lửa. Do đó có nhiều kiêng kị liên quan đến bếp lửa, ngồi cạnh bếp lửa sưởi không đặt chân lên hoặc làm xê địch hòn đá kê làm kiềng , vì theo quan niện của một số dân tộc thì các hòn đá này là nơi trú ngụ của thần lửa .

Khi đun nấu đồng bào Tày, Thái, Nùng, Giáy, Bố Y, Lào, Lự… đều chú ý đặt quay ninh, chảo, nồi lên bếp không được để hai quay nồi , chảo theo hương cây xà ngang (vì đó là hướng nằm của người chết) mà phải đặt theo hướng đòn nóc nhà . Ở vùng đồng bào Hmông, Dao, Hà Nhì…. khi đưa củi vào bếp, không đưa ngọn vào trước, vì quan niện sợ con gái gia chủ sau này sẽ sinh ngược. Khi ngồi gần bếp , không quay lưng và giẫm chân vào bếp, không được dùng chân đẩy củi vào bếp, không nướng cơm – đồ (xôi) vì người dân tộc quan niệm hành động này sẽ dẫn đến mất mùa.

Chú thích ảnh

*Đồng bào dân tộc kiêng không huýt sáo ở trong nhà

Trong ngôi nhà đồng bào các dân tộc cửa và cây cột chính cũng là vị trí linh thiêng thờ thần cửa, thần cột cái. Vì vậy không nên ngồi bậu cửa hoặc treo mũ nón và tựa lưng vào cột cái. Ở vùng người Thái, Tày, Kháng, La Ha, Phú Lá kiêng không đem lá xanh, cành cây xanh, rau xanh vào cửa chính. Đồng bào kiêng không huýt sáo ở trong nhà, vì nó là tín hiệu gọi ma tà, bão giông.

*Giao tiếp sinh hoạt

Khi đến nhà, đi đường, khách cần chủ động chào hỏi bằng thái độ chân thành, nụ cười thật thà và biểu hiện hơi nghiêng đầu sẽ xoá đi mặc cảm bất đồng ngôn ngữ. Khi chia tay có thể bắt tay, không cần nói lời tạm biệt, hẹn gặp lại nhưng luôn nở nụ cười. Không xoa tay lên đầu trẻ em người Hmông, Dao, vì theo quan niện của họ, hồn người trú ngụ ở đầu, người lạ sờ vào, hồn hoảng sợ bỏ trốn, làm cho trẻ hay bị ốm đau.

Cần tránh gọi các từ khiếm nhã như Mèo, Mán (Nên gọi là đồng bào Mông, Dao). Không nên nói quá to với cử chỉ gay gắt, không tranh cãi với người già – phụ nữ và trẻ em. Người Hmông, Dao kiêng xoa tay lên đầu trẻ em.

Khi ăn uống: Mỗi dân tộc có quan niện khác nhau về vị trí chỗ ngồi , vì vậy cần lưu ý không ngồi vào một số vị trí đặc biệt như: ở vùng người Giáy, Dao phía dãy ghế ở gần bàn thờ dành riêng cho người cao tuổi nhất, khách quý nhất.

Đồng bào Hmông khi bố mẹ mất, vị trí đầu bàn (gần bàn thờ) luôn bỏ trống với ý niệm nơi đó giành cho hồn bố mẹ.

Người Thái, Tày, Mường nơi giáp cửa sổ gia chủ đặt hai chén con có ý giành cho tổ tiên về tiếp khách, khách không ngồi ở vị trí đó. Và cần chú ý không ngồi ngang hàng với người già nất trong mâm (nếu chủ nhà không mời), không ngồi trước và quay lưng vào bàn thờ, không gắp đầu gà chân gà, gan gà trước khi chủ nhà mời, khi ăn không nền ừa ăn vừa nói quá to.

Trước khi ăn uống cần kiên trì nghe gia chủ tiến hành các nghi lễ mời tổ tiên, chúc tụng các điều tốt lành. Khách không rót rượu trước, không gắp thức ăn trước, khi dùng xong tuyệt đối không úp chén, úp bát xuống mâm.

Chú thích ảnh

Khi ngủ: Không nằm ngủ dọc theo đòn nóc nhà ( chỉ người chết mới được nằm như vậy). Không nên mắc màn trắng vì lộ liễu, không ngủ dậy quá muộn, không được ngủ dưới bàn thờ…

Mỗi căn nhà của đồng bào dân tộc ở Lào Cai đều có chỗ ngủ dành riêng cho khách, nên cần tuân theo sự bố trí của gia chủ, không nằm để chân về phía bàn thờ. Ở một số vùng người Mông, Dao,Thái, La Ha, Kháng kiêng không mắc màn màu trắng trong nhà.

Tin cùng chuyên mục

'The Hanoi Train': Cầu nối văn hoá - lịch sử từ kinh đô Thăng Long đến quê hương quan họ

'The Hanoi Train': Cầu nối văn hoá - lịch sử từ kinh đô Thăng Long đến quê hương quan họ

Sở Du lịch Hà Nội vừa tổ chức chuyến khảo sát sản phẩm du lịch tàu hỏa hai tầng mang tên The Hanoi Train - Đoàn tàu du lịch Hà Nội 5 Cửa Ô.

Ngành đường sắt tăng 51 chuyến tàu phục vụ dịp Quốc khánh 2/9

Ngành đường sắt tăng 51 chuyến tàu phục vụ dịp Quốc khánh 2/9

Công ty cổ phần Vận tải đường sắt thông báo sẽ tăng cường 51 chuyến tàu trên các tuyến trọng điểm từ ngày 21/8 đến 2/9/2025 để đáp ứng nhu cầu đi lại tăng cao trong dịp Quốc khánh 2/9.

Huế: Ra mắt dịch vụ Grab Xích lô đầu tiên tại Việt Nam

Huế: Ra mắt dịch vụ Grab Xích lô đầu tiên tại Việt Nam

Ngày 15/8, Sở Du lịch, Sở Xây dựng, Viện Nghiên cứu phát triển thành phố Huế và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Grab Việt Nam tổ chức Lễ ra mắt dịch vụ Grab Xích lô. Đây là mô hình thử nghiệm dịch vụ này đầu tiên được vận hành trên cả nước.

Mỹ yêu cầu đặt cọc tài chính đối với người xin thị thực du lịch

Mỹ yêu cầu đặt cọc tài chính đối với người xin thị thực du lịch

Mỹ thông báo sẽ thực hiện chương trình thí điểm yêu cầu người xin thị thực du lịch hoặc công tác từ một số nước sẽ phải đặt cọc khoản tiền lên tới 15.000 USD.

Cảng Hàng không quốc tế Đà Nẵng triển khai thủ tục bay không cần giấy tờ

Cảng Hàng không quốc tế Đà Nẵng triển khai thủ tục bay không cần giấy tờ

Cảng Hàng không quốc tế Đà Nẵng cho biết, đơn vị vừa chính thức triển khai thủ tục hàng không không cần giấy tờ thông qua công nghệ nhận diện khuôn mặt (Face ID) tích hợp trên ứng dụng định danh điện tử VneID tại sân bay Đà Nẵng.

Từ ngày 16/7, bán vé tàu hỏa liên vận quốc tế Gia Lâm – Nam Ninh tại tất cả nhà ga

Từ ngày 16/7, bán vé tàu hỏa liên vận quốc tế Gia Lâm – Nam Ninh tại tất cả nhà ga

Từ ngày 16/7, ngành đường sắt Việt Nam chính thức triển khai dịch vụ bán vé tàu hỏa Liên vận quốc tế Gia Lâm – Nam Ninh tại tất cả nhà ga đường sắt trên toàn quốc, thay vì phải trực tiếp đến tại một số ga như: Hà Nội, Gia Lâm, Bắc Giang, Đồng Đăng để mua vé.

Cảnh báo tình trạng giả mạo cơ sở lưu trú du lịch để lừa đảo

Cảnh báo tình trạng giả mạo cơ sở lưu trú du lịch để lừa đảo

Du lịch nghỉ dưỡng ven biển ở phía Đông của tỉnh Đắk Lắk đang vào mùa cao điểm. Lợi dụng điều này, các đối tượng lừa đảo đã sử dụng các trang fanpage, website giả mạo homestay, khách sạn có uy tín trên địa bàn… để chiếm đoạt tiền đặt cọc của khách du lịch khi đăng ký trực tuyến đặt phòng.

Du lịch Venice hậu đám cưới của tỉ phú Jeff Bezos

Du lịch Venice hậu đám cưới của tỉ phú Jeff Bezos

Sự kiện kết hôn đình đám của Jeff Bezos tại Venice không chỉ mang lại khoản lợi nhuận kếch xù mà còn khẳng định sức hút của thành phố trong ngành "du lịch cưới" cao cấp.

Tin mới nhất

Độc đáo làng tranh nơi xứ đạo Ninh Bình

Độc đáo làng tranh nơi xứ đạo Ninh Bình

Xứ đạo Phạm Pháo (xã Hải Anh, tỉnh Ninh Bình) hiện có khoảng 50 người vẽ tranh, hầu hết đều chưa từng được đào tạo qua trường lớp hội họa mà chủ yếu là học hỏi lẫn nhau.

Thành phố Hồ Chí Minh kỳ vọng tăng thu du lịch bằng chuỗi sự kiện, lễ hội cuối năm

Thành phố Hồ Chí Minh kỳ vọng tăng thu du lịch bằng chuỗi sự kiện, lễ hội cuối năm

Để hiện thực hóa các mục tiêu của ngành, nhất là chỉ tiêu thu hút lượng khách du lịch trong năm 2025, Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tập trung triển khai đa dạng nhóm giải pháp, chương trình phát triển sản phẩm du lịch, kích cầu thị trường từ nay đến cuối năm.

Du lịch phương Nam thu nhỏ qua các gian trưng bày đặc sắc tại Triển lãm thành tựu Đất nước

Du lịch phương Nam thu nhỏ qua các gian trưng bày đặc sắc tại Triển lãm thành tựu Đất nước

Triển lãm thành tựu Đất nước đang diễn ra tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) không chỉ là sự kiện chính trị – văn hóa quan trọng, mà còn đem đến cho khách tham quan trải nghiệm "Hành trình du lịch phương Nam thu nhỏ" qua các tỉnh, thành phố phía Nam của Tổ quốc.

Mùa vàng Thông Nguyên - Bản giao hòa giữa sắc màu văn hóa và thiên nhiên

Mùa vàng Thông Nguyên - Bản giao hòa giữa sắc màu văn hóa và thiên nhiên

Tháng Chín, khi những cơn gió thu se lạnh khẽ lùa qua những triền núi, xã Thông Nguyên (huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang cũ, nay thuộc tỉnh Tuyên Quang) lại rộn ràng bước vào mùa vàng.

Tăng sức cạnh tranh của du lịch, hướng đến đón 25 triệu lượt khách quốc tế

Tăng sức cạnh tranh của du lịch, hướng đến đón 25 triệu lượt khách quốc tế

Năm 2025, du lịch Việt Nam đặt mục tiêu bứt phá trong thu hút khách quốc tế với 25 triệu lượt khách.

Du lịch Australia - Những địa điểm nổi tiếng thu hút nhất “xứ sở chuột túi”

Du lịch Australia - Những địa điểm nổi tiếng thu hút nhất “xứ sở chuột túi”

Australia, hay còn được gọi là “xứ sở chuột túi”, là một trong những điểm đến du lịch hấp dẫn nhất thế giới, nơi hội tụ vẻ đẹp thiên nhiên kỳ vĩ, văn hóa đa dạng và những thành phố hiện đại sôi động.

Cổng Tò Vò (Lý Sơn): Khẳng định vẻ đẹp và giá trị vô giá của kiệt tác thiên nhiên ​

Cổng Tò Vò (Lý Sơn): Khẳng định vẻ đẹp và giá trị vô giá của kiệt tác thiên nhiên ​

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa công bố Quyết định xếp hạng di tích Quốc gia đối với danh lam thắng cảnh cổng Tò Vò (đặc khu Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi).

Du lịch Hà Nội tích cực chuyển đổi xanh, nâng tầm vị thế điểm đến

Du lịch Hà Nội tích cực chuyển đổi xanh, nâng tầm vị thế điểm đến

Tại Đại hội đồng Tổ chức Xúc tiến Du lịch các thành phố toàn cầu (TPO) lần thứ 12 diễn ra ở Thành phố Hồ Chí Minh mới đây, Thủ đô Hà Nội đã được vinh danh ở hạng mục "Du lịch bền vững" trong khuôn khổ Giải thưởng TPO Best Awards 2025.

Du lịch đêm ven biển Thành phố Hồ Chí Minh: Cần chiến lược và bản sắc để bứt phá

Du lịch đêm ven biển Thành phố Hồ Chí Minh: Cần chiến lược và bản sắc để bứt phá

Với lợi thế bờ biển dài, cảnh quan thiên nhiên đẹp, văn hóa đặc sắc cùng vị trí chiến lược trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, vùng ven biển của Thành phố Hồ Chí Minh có nhiều điều kiện để phát triển du lịch đêm.

Ngôi làng Croatia lập Kỷ lục Guinness về bánh táo

Ngôi làng Croatia lập Kỷ lục Guinness về bánh táo

Ngôi làng Jaskovo yên bình ở Croatia vừa ghi dấu ấn lịch sử khi lập Kỷ lục Guinness thế giới mới cho dải bánh táo và bánh phết dài nhất thế giới, với chiều dài lên tới hơn 3km.