Cùng với các điểm đến là nông thôn yên bình, trải nghiệm hoạt động sản xuất nông nghiệp phù hợp thổ nhưỡng, tập quán cư dân, nhiều điểm đến du lịch đô thị ở nước ta ngày càng trở thành địa chỉ du lịch hấp dẫn. 

Phát triển du lịch đô thị trong bối cảnh mới, nhiều đơn vị hành chính có sự thay đổi, đòi hỏi sự kế thừa, gìn giữ bản sắc gắn với hội nhập, mở rộng không gian phát triển, nắm bắt cơ hội mới và vượt qua khó khăn.

Đa dạng sắc màu

Nhiều địa phương có các điểm đến du lịch chính là đô thị sôi động - nơi hội tụ hệ sinh thái đa dạng về văn hóa, thương mại, dịch vụ, đời sống dân cư. Các đô thị thu hút du khách bởi cảnh quan, công trình kiến trúc, di tích lịch sử văn hóa, các đặc sản ẩm thực và cả những không gian xanh, không gian nghỉ dưỡng, trải nghiệm ven biển đặc sắc.

Tại Thành phố Hồ Chí Minh, hành trình trải nghiệm được nhiều du khách lựa chọn chính là tham quan, khám phá các di tích lịch sử, văn hóa, công trình kiến trúc, cảnh quan hữu tình ở ngay tại một trong các phường trung tâm của thành phố: phường Sài Gòn. Phường Sài Gòn hiện nay được hình thành từ các phường Bến Nghé và một phần Đa Kao, Nguyễn Thái Bình thuộc quận 1 trước đây. Với diện tích khoảng 3.000 km2, phường có khá nhiều điểm tham quan, du lịch nổi bật được du khách lựa chọn.

Du khách Nguyễn Thị Bích Thủy đến từ xã Thanh Trì (Hà Nội) chia sẻ, đến Thành phố Hồ Chí Minh, chị thấy phường Sài Gòn có rất nhiều điểm tham quan, check-in mà du khách khó có thể bỏ qua. Bản thân tên phường đã chứa đựng chiều sâu lịch sử, văn hóa trong nhịp sống đô thị sôi động. Chị đã lưu lại những tấm ảnh kỷ niệm bên ngoài tòa nhà Trụ sở HĐND - UBND Thành phố Hồ Chí Minh (tọa lạc trên đường Lê Thánh Tôn) - công trình kiến trúc lâu đời, hay tấm biển trụ sở Đảng ủy- HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Sài Gòn trên con đường Lê Duẩn - một con đường tuyệt đẹp ở trung tâm Thành phố. Sau đó, chị và gia đình đã tham quan phường Sài Gòn với rất nhiều điểm khám phá như Bưu điện Thành phố, Đường sách Nguyễn Văn Bình, Thảo Cầm Viên...

Cùng ở Thành phố Hồ Chí Minh, phường ven biển Vũng Tàu cũng là địa chỉ du lịch, tham quan nghỉ dưỡng được nhiều du khách lựa chọn bởi không gian thoáng mát, cảnh quan ven biển thơ mộng, nhiều di tích lịch sử, văn hóa đặc sắc.

Phường Vũng Tàu hiện nay được hình thành trên cơ sở sáp nhập 7 phường trung tâm của thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây. Phường sở hữu hệ sinh thái du lịch toàn diện hiếm có: biển, núi, di tích, ẩm thực và văn hóa. Các điểm đến du lịch như Bãi Trước, Bãi Sau, Núi Nhỏ, Núi Lớn, tượng Chúa Kitô, ngọn Hải đăng, Mũi Nghinh Phong… đã định hình thương hiệu du lịch đặc sắc cho phường Vũng Tàu. Đặc biệt, mới đây, vào đúng dịp Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, công trình Quảng trường Tam Thắng với điểm nhấn Tháp Tam Thắng tại phường Vũng Tàu được hoàn thành đã góp phần tăng thêm vẻ đẹp cho không gian đô thị ven biển này. Dịp nghỉ lễ Quốc Khánh 2/9 vừa qua, phường Vũng Tàu đón trên 230.000 lượt du khách đến tham quan, tắm biển, nghỉ dưỡng, khẳng định thế mạnh kinh tế du lịch - dịch vụ của đô thị ven biển.

Ở Đồng bằng sông Cửu Long, phường Cái Răng, thành phố Cần Thơ được nhiều du khách biết đến với điểm đến nổi bật chợ nổi Cái Răng, nơi không chỉ diễn ra các hoạt động giao thương hàng hóa, mà còn thể hiện nét văn hóa độc đáo ở miền sông nước Nam Bộ. Chính vì vậy, văn hóa chợ nổi Cái Răng đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Thông tin từ UBND phường Cái Răng: phường là nơi giao thoa giữa đô thị hiện đại và miền sông nước đặc trưng của Đồng bằng sông Cửu Long, có sông Cần Thơ và nhiều kênh rạch chằng chịt. Nơi đây có nhiều cây cầu đẹp, hiện đại bắc qua sông Cần Thơ như Cái Răng, Trần Hoàng Na, Hưng Lợi… tạo cảnh quan sông nước thơ mộng và thuận lợi cho giao thông. Đây chính là những ưu thế để phường phát triển mạnh du lịch, dịch vụ.

Bứt phá trong giai đoạn mới

Những điểm đến du lịch đô thị với những tên gọi quen thuộc Sài Gòn, Vũng Tàu, Cái Răng, Ninh Kiều... từ lâu đã góp phần định vị thương hiệu điểm đến, thu hút du khách. Trong giai đoạn phát triển mới, các địa phương nhanh chóng xác định nhiều giải pháp tạo bứt phá mạnh mẽ, bền vững hơn.

Theo Phó Giám đốc Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh Lê Trương Hiền Hòa, kết quả khảo sát của Gensler Research Institute - một tổ chức có uy tín trên thế giới, đã bình chọn Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những đô thị giữ chân cư dân tốt nhất thế giới. Điều này không chỉ thể hiện sức thu hút của thành phố đối với người dân mà ở góc độ phát triển du lịch cũng cho thấy sức hút của đô thị sôi động, giàu bản sắc để du khách đến và trải nghiệm. Bên cạnh đó, đầu tháng 9 vừa qua, trong khuôn khổ Đại hội đồng Tổ chức Xúc tiến du lịch các thành phố toàn cầu, diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố này đã được vinh danh ở hạng mục Giải thưởng tiếp thị du lịch, với chiến dịch “Tìm đúng chất, chạm đúng cảm” thể hiện sự lan tỏa của thương hiệu du lịch Thành phố trong lòng du khách, nâng cao vị thế trên bản đồ du lịch trong nước và thế giới.

Theo Bí thư Đảng ủy phường Sài Gòn Nguyễn Tấn Phát, với mục tiêu trở thành đô thị thông minh, phát triển hiện đại, chất lượng sống tốt, phường Sài Gòn tập trung quản lý, phát triển đô thị hiệu quả, thực hiện đổi mới sáng tạo, thu hút các tập đoàn lớn đến đầu tư, đồng thời gìn giữ, phát huy các những công trình, di sản hiện có.

Với lĩnh vực du lịch, phường Sài Gòn tăng cường hợp tác, phát triển các điểm đến thu hút du khách với nhiều sản phẩm chất lượng cao, đa dạng để luôn là điểm đến của người dân và du khách muốn tìm hiểu, tham quan hình ảnh đô thị sống động, hiện đại, gắn với chiều sâu văn hóa. Vừa qua, phường đã công bố hai tour du lịch đặc sắc mang tên "Sài Gòn chào ngày mới" và "Sài Gòn đêm khoe sắc", giới thiệu đến du khách vẻ đẹp của đô thị hiện đại, với nhiều công trình mang tính biểu tượng, hay khung cảnh lung linh, rực rỡ về đêm của đô thị sống động, thu hút du khách trong giai đoạn phát triển mới.

Với phường Cái Răng, thành phố Cần Thơ, theo Chủ tịch UBND phường Cái Răng Vương Công Khanh, tự hào với truyền thống, lịch sử và tiềm năng phát triển mạnh mẽ, phường đang từng bước khẳng định vị thế trong bức tranh tổng thể của thành phố Cần Thơ và Đồng bằng sông Cửu Long. Phường tập trung quy hoạch, xây dựng, phát triển đô thị hiện đại, giữ gìn bản sắc, góp phần thực hiện định hướng trở thành trung tâm thương mại, dịch vụ của thành phố Cần Thơ. Các hoạt động du lịch, đặc biệt là du lịch sông nước và sinh thái tiếp tục được đẩy mạnh để thu hút du khách; phát triển các ngành tiểu thủ công nghiệp, tạo giá trị gia tăng cho điểm đến.

Đề xuất giải pháp phát triển du lịch đô thị trong bối cảnh mới, Tiến sĩ Phạm Thành Vao, Phân hiệu Học viện Hành chính và Quản trị công tại Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trong bối cảnh chuyển đổi xanh và đô thị hóa nhanh chóng, du lịch đô thị cần được định hình như một động lực phát triển kinh tế xanh, hài hòa với môi trường và góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa. Trong đó, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, lịch sử trở thành nền tảng cốt lõi trong phát triển du lịch đô thị. Việc giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương sẽ tạo lợi thế cạnh tranh và chiều sâu cho sản phẩm du lịch. Mọi chiến lược phát triển cần dựa trên nguyên tắc khai thác có kiểm soát, bảo đảm cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ giá trị văn hóa nguyên bản, gắn kết cảnh quan di sản với trải nghiệm du lịch có chiều sâu giáo dục và thẩm mỹ.

Các đô thị cũng cần có quy hoạch không gian và quản lý tích hợp hướng đến bền vững, xác lập ranh giới, chức năng bảo tồn trong quy hoạch đô thị, ngăn chặn tình trạng phá vỡ cấu trúc văn hóa lịch sử; đẩy mạnh quản lý môi trường, giám sát chất lượng không khí, nước và tác động môi trường trong các dự án du lịch mới, bảo đảm phát triển linh hoạt, bền vững.