Bỏ ăn thịt chó: Chuyện có cơ sở để thành công
(Thethaovanhoa.vn) - Khi nghe tin Hà Nội vận động người dân từ bỏ thói quen ăn thịt chó, nhiều người cho rằng điều này là rất khó, vì nó đã ăn sâu vào tiềm thức rồi, kiểu “quốc hồn, quốc túy”. Nhưng cũng có nhiều ý kiến ủng hộ, xem như là một xu thế tất yếu của đời sống và văn hóa.
- Nói chuyện 'thịt chó' ở xứ người
- Ngẫm ngợi cuối tuần: sao người ta có thể ăn thịt chó mèo ngon thế?!
- Tranh luận quanh chiến dịch bảo vệ chó: Không đánh đồng 'chém lợn' với 'thịt chó'
Còn nhớ TP.HCM những năm trước 2005 vẫn còn khá phổ biến các quán thịt chó - tại đây vẫn thường gọi là thịt cầy. Trong một khảo sát chưa đầy đủ trên một tạp chí cùng năm 2005, cho thấy có hơn 130 tiệm trên cả thành phố. Gần đây số lượng tiệm bán đã suy giảm nhanh chóng, những chợ nổi tiếng bán thịt chó một thời như Ông Tạ, Thị Nghè… giờ cũng gần hết các sạp bán. Tất cả điều này diễn ra tự nhiên, mà gần như không có cuộc vận động hoặc văn bản nghiêm cấm nào…
Những năm 2013-2015, "phố thịt chó" Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội) với hơn 50 cửa tiệm lớn cỡ nhà hàng, tự nhiên biến mất gần hết, chỉ còn vài tiệm bán, nhưng rất vắng khách.
Cắt nghĩa về điều này có nhiều quan điểm, cách giải thích khác nhau. Một ít tin rằng do lời đồn trong thịt chó có vi khuẩn làm chết người. Còn đông đảo hơn tin vào tâm linh, vận số, kiểu rằng đất Nhật Tân đã hết thời với thịt chó rồi, nên phải nghỉ bán thôi, kẻo đen đủi. Cả hai nghi vấn này vẫn chưa thể chứng minh, vì nó khá mơ hồ, trừu tượng, nhưng thực tế tự nhiên khách vắng vẻ là quá rõ ràng. Chỉ khoảng chục năm trước thôi, đến phố này vào cuối tuần sẽ thấy có vài ngàn thực khách. Như vậy là tự trong thực khách cũng có những chuyển biến về chọn lựa, cách ứng xử mà không cần một văn bản vận động hoặc nghiêm cấm nào.
Xu thế đón khách du lịch quốc tế, rồi làm việc, chung sống với người nước ngoài ngày càng phát triển trong các thế hệ trẻ người Việt. Điều này tạo ra những ảnh hưởng, tích cực và tiêu cực đều có, nhưng có vẻ tích cực nhiều hơn. Không phải ngẫu nhiên mà hiện nay tiệm thức ăn nhanh kiểu thịt gà chiên sẽ đông giới trẻ ăn hơn tiệm bán các món gà truyền thống. Dù thức ăn nhanh và nước ngọt không tốt cho sức khỏe, nhưng xu thế sống, làm việc, ứng xử kiểu mới đã giúp những tiệm này phát triển chóng mặt tại Việt Nam.
Nếu có dịp quan sát các quán thịt chó hiện nay, sẽ thấy những nhóm khách già, khách trung niên thường nhiều hơn lớp trẻ, nên việc tìm kiếm các thực khách trong các thế hệ kế cận là điều khó khăn. Các thế hệ trẻ người Việt cũng đang có xu thế từ bỏ, thậm chí lên án thói quen ăn thịt chó, thịt mèo. Một khảo sát nhỏ trên báo Thể thao và Văn hóa, Thanh niên điện tử cho thấy số người ủng hộ nhiều gấp đôi số không ủng hộ việc từ bỏ thói quen ăn thịt chó.
Đại diện Cục Thú y Hà Nội cũng dự kiến cấm bán thịt chó trong nội thành từ năm 2021, do vấn đề vệ sinh, an toàn thực phẩm và bệnh dịch. Dự kiến này cũng có thể thành hiện thực, vì người dân, các đơn vị kinh doanh đã có thời gian để tự thu xếp các món ăn, các công việc thay thế.
Các cơ quan hữu trách và chuyên môn cũng nên sớm chỉ ra các cơ sở khoa học rõ ràng về khả năng mất an toàn và bệnh dịch từ việc nuôi chó, ăn thịt chó. Chứ qua các diễn đàn, vẫn có nhiều quan điểm, thậm chí của giới chức năng, cho rằng nếu việc nuôi và giết thịt đủ độ an toàn, hoạt động buôn bán đủ văn minh, đẹp mắt, thì thịt chó cũng như thịt các gia súc, gia cầm khác mà thôi.
Từ bối cảnh như vậy, việc Hà Nội đề ra cuộc vận động người dân từ bỏ thói quen ăn thịt chó có thể nói là khá đúng lúc. Hơn nữa, việc vận động bằng cách tạo ra các diễn đàn để trao đổi cởi mở, để tự người dân chọn lựa cách ứng xử cho riêng mình là hành động dân chủ, văn minh. Đây sẽ là lộ trình để nhiều người từ bỏ được thói quen ăn thịt chó.
Vô Ưu