(TT&VH) - 1. “Bộ phim hoạt hình Tom và Jerry nhìn từ một khía cạnh khác, vẫn chứa đựng tính bạo lực. Các cuộc rượt đuổi, đánh nhau đến nghẹt thở giữa hai nhân vật mèo Tom và chuột Jerry thường có sự hỗ trợ của súng ống, mìn, dao, kiếm sắt...”

Đó là ý kiến trong một bài báo dạy cách ứng xử với con cái khi chúng xem các bộ phim có yếu tố bạo lực. Ý kiến đó động chạm đến một trong những bộ phim hoạt hình được yêu thích nhất mọi thời đại, đó là Tom và Jerry, và do đó chắc chắn nó sẽ động chạm đến tình yêu của rất nhiều người đối với bộ phim kinh điển này.

2. Nếu nói những màn đuổi bắt, ngã lộn, đánh đấm, tra tấn, cùng với các đạo cụ ghê người như dao, kiếm, kìm, thuốc nổ... là biểu hiện của bạo lực thì đúng là Tom và Jerry bạo lực nhất thế giới. Nhưng không phải lúc nào cảnh “đấm đá” cũng mang tính kích động bạo lực. Điều này khiến tôi nhớ đến bộ truyện tranh nổi tiếng Lucky Luke. Trong bộ truyện này các nhân vật cũng nện nhau chí tử. Súng của chàng cao bồi Lucky Luke còn bắn nhanh hơn cả cái bóng của mình. Trước những sự lo ngại của dư luận, tác giả bộ truyện tranh này, họa sĩ Morris đã đưa ra một “quy ước ngầm” trong các tập truyện là nhân vật không bao giờ bị... bắn chết, thậm chí cũng không bị thương hay đổ máu dù đạn bay, tên bắn chíu chíu (*). Hơn thế, thay vì phải dùng các từ ngữ mô tả các câu chửi thề của nhân vật thì tác giả lại dùng các biểu tượng hình kìm, kéo, sọ đầu lâu xương chéo...

Đó không chỉ là cách “nói giảm, nói tránh”, mà còn là một cách để triệt tiêu tính bạo lực và kinh dị của câu chuyện, khiến cho súng ống vẫn phải rút ra để “trừ gian, diệt ác”, nhưng không hề có cảnh kinh dị, đẫm máu, kích động bạo lực. 

3. Trở lại với Tom và Jerry, mỗi người đều có một ấn tượng về cách vẽ sự “biến dạng” của nhân vật khi bị đâm chém hoặc bị tra tấn. Nhưng rõ ràng là có cảnh đuổi bắt, đánh nhau, nhưng không có máu me, chết chóc. Nhân vật Jerry còn “tô hồng” cho con chuột, khiến cho nhiều đứa trẻ say mê bộ phim này, kiên quyết không cho bố mẹ... bẫy chuột ở trong nhà. Chúng cứ hình dung như con chuột nào cũng “đáng yêu” như... Jerry.

Vậy Tom và Jerry có bạo lực không? Câu trả lời, tất nhiên, thuộc về các em. Tôi chỉ phân tích vậy thôi.

(*) Sau khi viết xong bài, tôi lên mạng kiểm tra thì được biết: Lucky Luke có rất nhiều cảnh “đấu súng” nhưng “không chết ai”, chỉ duy nhất có 3 cảnh sau: Lần đầu, là vụ bắn chết tên cướp Mad Jim; Lần thứ hai, Lucky Luke hạ Bob Dalton, song cảnh này ngay sau đó bị buộc thay đổi, tạo nên một tình cảnh rất mập mờ: chỉ cho biết Lucky Luke bắt hắn, rồi... hắn chết. Tiếp theo, ở tập Lucky Luke chống Phil Defer, Lucky Luke đã bắn vào vai, làm bị thương Nhện Chân Dài Phil Defer.

Minh Thư