(Thethaovanhoa.vn) - Sẽ có 48 quốc gia dự World Cup thay vì 32 đội như trước đây. Quyết định được đưa ra và nhiều ý kiến trái chiều đã xuất hiện. Có bên ủng hộ, có bên phản đối. Có bên thể hiện sự tức giận tột đỉnh.

• World Cup có 48 đội từ năm 2026: Vì tiền, FIFA hủy hoại chất lượng?
• Những điều ‘khó chịu’ khi World Cup có 48 đội tham dự
• Cộng đồng mạng chỉ trích FIFA, dựng BIA MỘ cho World Cup 32 đội
• CHÍNH THỨC: World Cup sẽ có 48 đội tham dự

Nhưng đó là một phần tất yếu, như bao quyết định từ trước đến nay từ FIFA, cơ quan quyền lực cao nhất của bóng đá thế giới.

Vì sao World Cup được mở rộng?

Phương án chốt 48 đội dự World Cup được cho là xuất phát từ hai khía cạnh chính.

Thứ nhất, đó là quyết định được tạo ra vì những nguyên nhân sai lầm. Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đã hứa sẽ mở rộng World Cup để tận dụng phiếu bầu cho mình từ các Liên đoàn thành viên, nơi mà luôn khát khao được dự World Cup. Động thái của ông chỉ lợi cho việc bầu cử, chứ không thực sự tốt ở khía cạnh thể thao. Với các quốc gia thành viên, việc giảm thuế cũng như tăng ngân sách là điều mà họ muốn nên chẳng có lý do gì mà không ủng hộ Infantino cả.

Tất nhiên, Gianni Infantino cũng hứa sẽ tăng trợ cấp của FIFA cho các quốc gia thành viên. Và đó là lý do ông nhận được đại đa số phiếu bầu.

Nhưng để làm điều đó, ông cần phải tăng chiếc bánh doanh thu của FIFA. Hơn 85% doanh thu của tổ chức này đến từ sự kiện World Cup (môn bóng đá Nam). Do vậy, cách duy nhất để kiếm tiền là phải mở rộng quy mô của giải đấu lên cấp toàn cầu. Và việc tăng số đội tham dự có thể coi là dễ dàng nhất.

Người ta có quyền tự hỏi liệu khi Infantino trúng cử, ông có giữ lời hứa là tăng số đội dự World Cup hay không. Tất nhiên Infantino không dám nuối lời. Những người bầu cho ông vì họ hy vọng vào điều đó và ông buộc phải đáp ứng những hy vọng ấy.

Chủ tịch FIFA Ifantino quyết định tăng số đội dự World Cup lên con số 48

Ở khía cạnh tài chính, quyết định tăng số đội dự World Cup không hẳn đã là một điều tồi tệ. FIFA tăng số trận đấu, và việc chi tiền cho các liên đoàn thành viên là một việc nên làm hơn thay vì để nó và đóng băng tài khoản trong các ngân hàng ở Thụy Sĩ.

Trước khi Infantino trúng cử, những lùm xum về việc tham nhũng trong bộ máy lãnh đạo cũ của FIFA. Có quá nhiều tiền bẩn, lãng phí đã được chi ra cho những khoản mập mờ. Điều ấy khiến cho nhiều người thất vọng. Infantino lên, ông hứa sẽ thay đổi, công khai và minh bạch tài chính. Ông đã tuyên bố với các quốc gia thành viên: "Chúng ta có tiền nhưng việc chúng ta cần phải làm là phải tính toán từng đồng xu lẻ, cần phải công khai các bản hợp đồng và những cho mọi thành viên biết rõ từng khoản tiền mà chúng ta đã thu và chi". Với Infantino, đó là một chiến lược.

Thứ hai, việc tăng số đội dự World Cup liệu có giảm chất lượng của giải đấu? Hãy lấy ví dụ mới nhất từ EURO 2016. Đây là giải đấu số đội dự được tăng từ 16 lên 24. Chất lượng giải đấu có giảm đi không? Câu trả lời là không.

Tại sao vậy?

Đầu tiên, chúng ta phải thừa nhận rằng mọi người đã thích giải đấu. Họ xem giải đấu như cơ hội để tận hưởng những trận đấu.

Thứ hai, bởi vì đó là một giải đấu có tất cả những cung bậc cảm xúc mà bạn cần. Nó có thể là vui, là buồn, là hy vọng hay thất vọng. Cũng có những khoảnh khắc cười ra nước mắt, hay nỗi thất vọng đến tột cùng như hình ảnh những giọt nước mắt lăn trên khuôn mặt Ronaldo.

Thứ ba, bởi vì 2/3 số đội ở World Cup sẽ không phải là các đội ở châu Âu. Họ có thể mạnh hơn, hoặc có thể kém hơn nhưng điều chúng ta biết chắc chắn là hầu hết các đội dự World Cup phiên bản mở rộng sẽ không phải là những đội chúng ta đã quá quen ở châu Âu nữa. Đó là sự khác biệt.

Sẽ có nhiều đội như CH Iceland xuất bản ở phiên bản World Cup 48 đội

Thứ tư, nếu đó là một giải đấu thất bại, ai dám nói rằng việc giảm xuống 24 đội sẽ là cơ hội để tăng chất lượng giải đấu? Thực sự quá khó để nói thế.

Tất nhiên, việc có 48 đội tham dự cũng đồng nghĩa với chất lượng trung bình sẽ giảm hơn so với 32 đội. Với logic này, World Cup 16 đội mới thực sự là chất lượng nhất. Thậm chí, người ta có thể quay lại với phương án 8 đội, như trong quá khứ...

Nhưng các đội bóng yếu không có nghĩa là họ không có khả năng tạo ra những trận đấu hấp dẫn. Các đội bóng mạnh không có nghĩa thể hiện sự vượt trội hoàn toàn ở những trận đấu họ được xếp thế cửa trên. Những hiện tượng Nhật Bản, Hàn Quốc trong quá khứ là một ví dụ điển hình. Thực tế, ở những giải đấu gần đây, không chỉ riêng World Cup mà cả các giải vô địch châu lục, luôn có những bất ngờ lớn. Đơn cử như trường hợp của CH Iceland ở EURO vừa qua.

Các giải pháp cho phiên bản World Cup 48 đội

Mọi người đang nói về một World Cup bị cho là "trương phồng và nhạt thếch". Nhưng chúng ta phải nói về 80 trận đấu thay vì 64 như trước. Các đội dự bán kết vẫn chỉ chơi tối đa 7 trận. FIFA nói rằng họ sẽ vẫn tổ chức giải đấu 48 đội kéo dài trong 32 ngày. Họ nhấn mạnh, vẫn tổ chức ở 10 hoặc 12 sân vận động. Như vậy, nó không khác gì so với World Cup 2014 cả.

Nếu FIFA hiện thực hóa được những cam kết này, sẽ chẳng có gì phải phàn nàn nữa cả. Điều cần phải tính toán hơn cả là việc tìm một quốc gia chủ nhà, nơi có thể tổ chức World Cup phiên bản 48 đội. Nếu World Cup 2026 tổ chức ở Mỹ, một ứng cử viên lớn, thì đó không là vấn đề. Ngay cả ở những quốc gia khác, tiêu chí này cũng hoàn toàn có thể đáp ứng.

Luôn có những giải pháp. Một trung tâm huấn luyện ở các CLB, hơn là BQL của các sân bóng, luôn đề nghị được giúp đỡ các quốc gia chủ nhà vốn không có đủ điều kiện để tổ chức trận đấu. Hoặc ngay cả khi không có được sự giúp đỡ này, các quốc gia đăng cai có thể nhờ cậy từ các quốc gia láng giếng tổ chức cùng. Đó cũng là cách hợp lý để FIFA chi tiền cho các quốc gia nhỏ, nơi mà chưa từng được tổ chức World Cup.

FIFA sẽ phải nỗ lực để tìm ra giải pháp cho một thể thức hợp lý nhất của World Cup phiên bản 48 đội

Lý do chính đáng nhất để không mở rộng số đội dự World Cup là phải làm việc với một khuôn mẫu mới. Bảng đấu 3 đội  sẽ dẫn đến nhiều vấn đề nảy sinh. Hãy tưởng tượng một bảng đấu với đội A, B và C. A thắng B 1-0. Tiếp đó, B hòa 0-0 với C. Sau đó, ở trận đấu thứ 3. A dàn xếp một trận hòa với C  để kết thúc với tỷ số 0-0. Như vậy, cả hai đội cùng vào vòng tiếp theo.

Đó là một nguy cơ. Nhưng ở những phiên bản trước, tình huống tương tự nhiều lần xuất hiện, như trường hợp của Đức và Áo ở World Cup 1982 hay Đan Mạch và Thụy Điển ở EURO 2004. Luôn có những trận đấu vì lợi ích kinh tế và làm ảnh hưởng đến những đội khác.

Một trường hợp khác là cả 3 trận đấu ở vòng bảng đều kết thúc với kết quả hòa. Tiêu chí nào sẽ quyết định đội đi tiếp?

Cả hai tình huống này đều có thể xuất hiện ở phiên bản World Cup mới. Nhưng luôn có những giải pháp. Có thể, giải pháp đá 11m sau những trận hòa để phân định thắng thua luôn sẽ là một phương án được lựa chọn.

Phương án tốt hơn để hạn chế tối đá các nguy cơ là để các đội hạt giống chơi hai trận đầu tiên. Trong hầu hết các trường hợp, họ (nhiều khả năng) thắng một trong hai trận đầu, đồng nghĩa trận thứ 3 sẽ buộc hai đội còn lại phải quyết đấu.

Một phương án khác là loại bỏ tiêu chí hiệu số bàn thắng - bại, thay vào đó dựa vào tiêu chí xếp hạng trên BXH FIFA để chọn ra đội đi tiếp khi các đội bằng điểm. Từ trước đến nay, bảng xếp hạng FIFA chỉ đơn thuần là căn cứ để xếp hạng giữa các đội tuyển, chứ không có nghĩa quan trọng. Thế nên, các đội chỉ dựa vào thứ hạng đó để biết mình ở đâu. Họ không mặn mà với những trận đấu của mình. Nhưng nếu phương án tiêu chí xếp hạng được áp dụng, họ sẽ phải chiến đấu để nâng cao thành tích tốt nhất có thể trên bảng xếp hạng.

Còn rất nhiều phương án khác nữa nhưng nếu FIFA có thể tìm ra một giải pháp toàn diện nhất, họ sẽ giải quyết được những nguy cơ có thể phát sinh ở phiên bản 48 đội.

Tóm lại, nếu bỏ qua các hệ quả tiêu cực, chúng ta vẫn nhìn thấy những nét tích cực từ lựa chọn của FIFA. Chúng ta sẽ có thêm một vòng knock-out nữa, đồng nghĩa với sự hấp dẫn và căng thẳng thêm. Hơn tất cả, chúng ta sẽ được xem một giải đấu có tính chất toàn cầu thực sự. Có nhiều cơ hội hơn để xem trực tiếp một trận đấu, thưởng thức văn hóa tiềm ẩn từ những quốc gia chưa một lần dự World Cup trước đó, hơn là chỉ đơn thuần ngồi xem một trận đấu trên TV.

Đáng mong chờ lắm chứ...

T.Giáp (dịch từ ESPN)