Tam Quốc Diễn Nghĩa là bộ tiểu thuyết lịch sử nổi tiếng của Trung Quốc, ẩn chứa nhiều bài học làm người, bài học kinh doanh quý báu. Phàm là người có chí lớn thì tuyệt đối không nên bỏ qua.

3 câu nói bất hủ của 'đại gian hùng' Tào Tháo sau 2000 năm vẫn nguyên giá trị, giúp hậu thế làm nên đại sự

Dù bị xem là “kẻ gian hùng số 1” song những câu nói uyên thâm của Tào Tháo để lại rất nhiều bài học đắt giá cho hậu thế. Một trong số đó đã trở thành một trong những câu nói bỏ túi của cánh mày râu.

Tam Quốc Diễn Nghĩa (tác giả La Quán Trung) là 1 trong tứ đại danh tác của văn học Trung Bộ tiểu thuyết lừng danh này đến nay vẫn được giới mộ văn yêu thích. Thậm chí có người còn coi nó là cuốn sách gối đầu giường bởi chứa đựng rất nhiều bài học sâu sắc trong cuộc sống cũng như kinh doanh. Dưới đây là một số bài học mà những người muốn gây dựng sự nghiệp lớn, không nên bỏ qua.

Kết nghĩa đào viên: Muốn đi xa, đi cùng nhau – Tìm người chung chí hướng

Đối với đọc giả Tam Quốc, sự kiện kết nghĩa vườn đào của Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi có lẽ đã quá quen thuộc. Và, hoàn cảnh của một Tây Thục có phần chắp vá khi đó không khác là mấy so với những gì mà một startup phải trải qua. Xuất phát điểm ban đầu chỉ là ý tưởng. Trong khi Ngụy hay Ngô sở hữu đầy đủ mọi nguồn tài nguyên cần thiết và cả một đế chế “chống lưng” phía sau. Nước Thục không có gì ngoài 3 “nhà đồng sáng lập” với tài sản duy nhất là một ước mơ chung, một lý tưởng chung và một mục tiêu chung.

Khi ấy, dù có tiếng là mang trong mình dòng máu hoàng thất, song Lưu Bị và hai người anh em thực sự không có bất cứ thứ gì ngoài khát vọng khôi phục nhà Hán. Thành thực mà nói, mãi sau trận Xích Bích, Thục mới có khái niệm gọi là kinh đô đóng quân. Và dù nhiều lần Lưu Bị phải nương nhờ dưới trướng người khác, nhưng sợi dây liên kết giữa 3 anh em Lưu – Quan – Trương không vì thế mà bị cắt đứt.

Bài học:

Để khởi nghiệp thành công, các nhà sáng lập nhất thiết phải có chung một mục tiêu và lý tưởng. Bởi vì, khi đi lên từ hai bàn tay trắng, khó khăn và vấp ngã là điều không thể nào tránh khỏi. Việc sở hữu một mục tiêu chung cũng như một lý tưởng chung sẽ giúp cho các thành viên sáng lập đoàn kết hơn trước những tình huống khó khăn hay mâu thuẫn.

Thông thường, mỗi người đều có sự xuất phát khác biệt trong suy nghĩ và cách thức làm việc. Nếu không thể chia sẻ cùng một mục tiêu và lý tưởng, thì chắc chắn những thành viên sáng lập – hạt nhân của startup – không thể đi cùng nhau đến ngày cuối cùng.

Tam cố thảo lư: Sức mạnh của lòng nhẫn nại và biết hạ cái Tôi đúng lúc

Tại Tân Dã, Lưu Bị được nghe về danh tiếng cùng tài năng của Gia Cát Lượng nên đã không kể thân phận mình mà quyết định đích thân đến mời ông ra giúp sức. Hai lần đầu ghé thăm, cả ba anh em đều không gặp Gia Cát Lượng. Trong đó, lần thứ 2, cả ba gặp phải trận tuyết lớn song vẫn cố đến nơi, vì Lưu Bị cho rằng đội gió tuyết mà đi mới tỏ được lòng thành.

Đến lần thứ 3, cả Quan Vũ cũng không vui, ngỏ ý không muốn đến. Song, Lưu Bị nhất định muốn đi. Đến nơi, Lưu Bị kiên nhẫn đứng đợi Gia Cát Lượng ngủ một giấc rồi mới kính cẩn bàn việc lớn. Sau khi nghe Gia Cát Lượng phân tích tình hình khi ấy, Lưu Bị liền quỳ xuống mà khẩn cầu ông giúp đỡ. Cảm động bởi sự chân thành, khiêm tốn của Lưu Bị, Gia Cát Lượng đã nhận lời và sau này giúp Thục đạt được nhiều thành tựu lớn.

Bài học:

Những người làm nên việc lớn đều là những người hiểu thời, hiểu thế, hiểu nên trọng dụng nhân tài như thế nào. Bên cạnh đó, việc vứt bỏ cái Tôi, nghiêm túc học hỏi, tiếp thu những người giỏi giang, tài trí với tấm lòng cầu thị cực kỳ cần thiết.

Dùng người chính xác

Hoàng Trung – một trong “ngũ hổ tướng” của Thục – được Tam Quốc Diễn Nghĩa miêu tả là một lão tướng song có sức địch muôn người. Lưu Bị, vì ý thức được tài năng và sự trung thành của ông, nên vẫn phong Hoàng Trung làm Hậu tướng quân, vị trí ngang hàng với Quan Vũ (Tiền tướng quân), bất chấp tuổi tác của ông đã cao.

Bài học:

Điều này thể hiện rõ nhất trong công việc, đánh giá dựa trên thực lực chứ không phải các yếu tố bên ngoài. Đừng xem thường nhân viên nhiều kinh nghiệm! Kinh nghiệm đã được tích luỹ qua thời gian và thực chiến, vô cùng hữu ích. Cả Gia Cát Lượng lẫn Lưu Bị đều hiểu rằng, để có thể tiếp tục con đường chinh phạt, thì một tướng quân dày dạn kinh nghiệm như Hoàng Trung là vô cùng quan trọng.

Trong kinh doanh, đặc biệt ở vai trò là người làm chủ, nếu bạn bỏ lỡ một nhân tài, là điều vô cùng đáng tiếc. Và tệ hơn nữa là nhân tài ấy rất có thể sẽ đầu quân cho đối thủ của bạn, thì lúc ấy bạn rất dễ gánh thua thiệt.

Cơ hội không nhiều, phải nâng niu!

Tào Tháo từ một viên quan nhỏ, ám sát Đổng Trác bất thành, phải lẩn trốn khắp nơi. Nhưng may nhờ nắm bắt được thời cơ tốt mà xây dựng nên đế chế Tào Ngụy vô cùng hùng mạnh, chia thiên hạ thành thế kiềng ba chân.

Bài học:

Cơ hội chỉ đến với những người nắm bắt lấy nó, phải biết nắm bắt và tận dụng nó để hoàn thành việc lớn.

Hợp tác chiến lược

Trước trận Xích Bích, Nguỵ là quốc gia có thực lực mạnh nhất trong 3 nước và Tào Tháo đang dẫn quân bình định phương Nam với số lượng áp đảo. Trước tình thế đó, Thục nhận ra bản thân quá yếu để có thể chiến đấu một mình. Trong khi đó, Đông Ngô lại là quốc gia sở hữu vị trí then chốt, vì họ vốn quen thuộc với thủy chiến. Thế nên, để đẩy lùi Ngụy, Gia Cát Lượng, bằng tài ngoại giao của mình, đã thuyết phục Đông Ngô liên minh để kháng quân Tào.

Bài học:

Nếu là một startup hay đơn giản là một doanh nghiệp nhỏ, bạn hoàn toàn có thể tự liên hệ mình với tình thế của Tây Thục. Khi kinh doanh, thông thường, doanh nghiệp sẽ luôn gặp phải một đối thủ như Bắc Ngụy – lớn, mạnh hơn về mọi mặt và sẵn sàng thâu tóm toàn bộ thị trường. Nhưng, cũng sẽ có những công ty khác giống như Đông Ngô – quy mô trung bình và có tiềm năng tốt.

Sẽ có lúc, bạn buộc phải chấp nhận sự thật rằng không thể đương đầu trực diện với một đối thủ lớn mà cần thiết phải có kế hoạch liên minh chiến lược. Dù việc thuyết phục một ông chủ như “Đông Ngô” thiết lập quan hệ đối tác là không dễ dàng. Song đó là điều cần thiết để đảm bảo sự sống sót của doanh nghiệp trong cuộc chiến giành thị phần.

Kiêu ngạo là cánh cửa dẫn tới tai hoạ

Quan Vũ, Trương Phi, Mã Tắc, Ngụy Diên…tuy anh dũng, lập được đại công nhưng do kiêu ngạo, khinh địch, chủ quan đều bị chết thảm.

Bài học:

Trong cuộc sống, công việc, hay kinh doanh nên thận trọng khiêm tốn, chủ động đón đầu và vượt qua thử thách, bởi chủ quan kiêu ngạo dễ dẫn đến thất bại và mất tất cả.

Tức giận vô cớ - mầm mống của đại hoạ

Cổ nhân có câu: “Khi cáu giận không được trừng phạt người quá đáng, khi vui mừng không được ban cho người quá nhiều”. Là người không thể không có cảm xúc, nhưng tuyệt đối không được bị cảm xúc chi phối.

Trương Phi uy mãnh chính là một ví dụ điển hình. Mặc dù trong cuộc đời gặp không ít hào quang, nhưng tính cách nóng nảy lại trở thành điểm yếu chết người của Trương Phi.

Trương Phi nóng nảy đánh viên Đốc bưu khiến 3 huynh đệ vừa mới ổn định lại phải lưu vong thiên hạ.

Trương Phi đánh Tào Báo nhạc phụ của Lã Bố khiến Lã Bố từ thế bị động trở thành chủ động chiếm mất Từ Châu, vô cớ đánh mất cơ hội tốt để phát triển.

• Khổng Minh hay Trương Phi

Và lần chí mạng nhất đó là khi nghe tin Quan Vũ bị giết, Trương Phi phẫn nộ nóng lòng muốn báo thù nên sắp xếp cho hai thuộc hạ của mình là Phạm Cương, Trương Đạt một nhiệm vụ không thể hoàn thành: “Trong vòng 3 ngày phải gấp rút chuẩn bị cờ trắng giáp trắng, khởi quân phạt Ngô nếu không sẽ bị trừng trị theo quân lệnh”. Phạm Cương, Trương Đạt chỉ biện minh đôi câu liền bị đánh đập dã man. Cuối cùng Phạm Cương, Trương Đạt không thể chịu nhẫn nhịn, nhân lúc Trương Phi say rượu ngủ say đã sát hại cắt lấy thủ cấp của Trương Phi chạy trốn sang Ngô xin hàng Tôn Quyền.

Trương Phi là anh hùng cái thế nhưng lại kết thúc trong sự uất ức.

Thực ra, không có ai sinh ra vốn đã tự kiềm chế được cảm xúc của mình. Chỉ có những người thông minh có trí tuệ thực sự mới luôn luôn nhắc nhở mình không được chết trong sự xấu tính.

Thay vì bực tức hãy lấy bực tức làm động lực phấn đấu. Chỉ có kẻ ngốc mới tức giận, còn người thông minh sẽ bình tĩnh vươn lên. Tính cách phải tốt thì phước đức mới bủa vây lấy bạn.

Làm đại sự, phải có tầm nhìn

Lữ Bố vì Điêu Thuyền mà giết hại Đổng Trác, cha nuôi của mình, qua đó nhận lấy sự chê bai, khinh bỉ của người đời, và cuối cùng dẫn tới hỏng việc lớn, thân bại danh liệt và chết trong tay của Tào Tháo.

Bài học:

Làm việc lớn không nên để việc nhỏ xen vào, dễ dẫn đến hỏng đại sự.

Đậu Đậu (Tổng hợp)