(Thethaovanhoa.vn) - Gần đây, những tranh cãi về các biến tướng của lễ hội khiến nhiều người "ác cảm" với lễ hội. Song, những lễ hội quanh Hà Nội với sự giao thoa của văn hóa Thăng Long- Kinh Bắc- Xứ Đoài vẫn còn vẹn nguyên giá trị giữa những xô bồ.

• 'Hủ tục' trong lễ hội - đâu là điểm dừng?: Hãy giúp 'chủ nhân' tự điều chỉnh
• 'Hủ tục' trong lễ hội - đâu là điểm dừng?: Khi truyền thống bị bóp méo
• 'Hủ tục' trong lễ hội - đâu là điểm dừng?

Hội gò Đống Đa – Mồng 5 Âm lịch

Hội gò Đống Đa diễn ra tại gò Đống Đa, phường Quang Trung (quận Đống Đa, Hà Nội). Lễ hội tưởng nhớ chiến thắng Ngọc Hồi- Đống Đa của Quang Trung hoàng đế trước quân xâm lược nhà Thanh.

Lễ hội gò Đống Đa hàng năm thu hút sự quan tâm của chính quyền và nhân dân Thủ đô. Ảnh: Quang Sáng- TTXVN.

Bởi vậy, lễ hội có nhiều tục trò liên quan tới việc bày binh bố trận với trống chiêng cờ xí. Môn cờ người thể hiện mưu trí binh pháp cũng được tổ chức thường xuyên ở lễ hội. Đồng thời, những trò chơi dân gian đề cao tinh thần thượng võ cũng là điểm riêng có của hội gò Đống Đa.

Lễ hội chùa Hương- Mồng 6 Âm lịch

Lễ hội chùa Hương bắt đầu từ mồng 6 đến hết tháng 3 Âm lịch. Lễ hội đặc biệt đông trong những ngày đầu năm. Trong những ngày này, du khách đến chùa để nguyện ước những điều tốt đẹp cho bản thân và gia đình. Vào lúc cao điểm này, du khách nên cẩn trọng với tư trang, hành lý. Việc đảm bảo an toàn, luôn mặc áo phao, không lên thuyền qua đông khi đi trên suối Yến cũng là điều nên làm.

Du khách cần cẩn trọng khi đi lễ chùa Hương qua suối Yến vào những ngày cao điểm lễ hội. Ảnh: Phạm Mỹ

Chùa Hương ngự ở xã Hương Sơn (huyện Chương Mỹ, Hà Nội). Ngoài sự linh thiêng, chùa Hương còn có phong cảnh rất đẹp. Du khách có thể chọn những khi bớt cao điểm (từ Rằm Âm Lịch tới tháng 3) đến chùa để vừa vãn cảnh non nước, vừa gửi những lời cầu ước mùa Xuân.

Lễ hội đền Sóc- Mồng 6 Âm lịch

Lễ hội đền Sóc tổ chức tại xã Phù Linh (huyện Sóc Sơn, Hà Nội). Theo truyền thuyết, đây là nơi Thánh Gióng bay về trời.

Cũng bởi vậy, lễ hội được nhiều người tìm đến để cầu nguyện sức khỏe, ý chí vươn cao trong năm mới. Tham gia lễ hội đền Sóc, ngoài cầu nguyện, du khách cũng có thể trải nghiệm leo núi lên đỉnh núi Sóc- nơi tương truyền Thánh Gióng bay về trời.

Những năm gần đây, lễ hội đền Sóc bị biến tướng bởi ẩu đả của thanh niên địa phương trong nghi lễ cướp hoa tre. Ảnh: Quang Quyết- TTXVN

Những năm gần đây, nghi lễ cướp lộc đầu năm (hay còn gọi là cướp hoa tre) của lễ hội đền Sóc bị biến tướng thành các màn ẩu đả của các thanh niên địa phương. Du khách không nên tới gần khu vực này nếu tham dự lễ hội.

Lễ hội Yên Tử- Mồng 10 Âm lịch

Lễ hội Yên Tử (thuộc xã Thượng Yên Công, huyện Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) khai mạc vào ngày 10/1 âm lịch.

Non thiêng Yên Tử là nơi vua hóa Phật khi vua Trần Nhân Tông về đây tu luyện và khai sinh ra trường phái Trúc Lâm Yên Tử. Bởi vậy, lễ hội Yên Tử vẫn được coi là nguyên khí Việt.

Yên Tử vẫn được coi là nơi hun bồi nguyên khí Việt. Ảnh: Phạm Mỹ

Với tính chất linh thiêng, lễ hội Yên Tử không thật nhiều trò chơi dân gian. Nhưng, du khách cần rất lưu ý trong việc phục trang tham gia lễ hội. Do phải leo lên chùa đồng khá cao và dốc, giày cao gót, dép lê là lựa chọn không thật tốt. Đồng thời, váy ngắn, quần short cũng không nên vận khi tới non thiêng.

Lễ hội đền Trần- Ngày 12 Âm lịch

Lễ hội đền Trần diễn ra 3 ngày, từ 13 đến 15 tháng Giêng âm lịch hàng năm. Lễ hội nổi tiếng với tục khai ấn đền Trần. Nhiều người tin rằng, tấm ấn đền Trần trong ngày hội Xuân sẽ giúp chủ sở hữu có một năm thuận buồm xuôi gió trong công việc.

Du khách cân nhắc rất kỹ khi tham gia lễ khai ấn đền Trần. Bởi, giờ khai ấn là lúc du khách tụ tập rất đông trong khoảng không gian hẹp. Hiện tượng giẫm đạp lên nhau vẫn thường xảy ra. Nên, với những người có sức khỏe không thật tốt, tham gia lễ khai ấn đền Trần có phần nguy hiểm.

Lễ khai ấn đền Trần luôn thu hút sự quan tâm đông đảo của quần chúng. Ảnh: Phạm Mỹ.

Đặc biệt, trong lễ hội, nhiều lá ấn giả cũng được người dân bên đường bán ra để đánh lừa du khách. Còn những lá ấn đền Trần “thật” được “ban” ở các quầy do BTC sắp xếp. Tuy luôn khẳng định không bán, song, để có những lá ấn đền Trần, du khách đều phải gửi tiền vào “hòm công đức”, trước mặt những người phát các lá ấn. Số lượng lá ấn tùy thuộc số lượng tiền công đức.

Lễ hội Lim- Ngày 13 Âm Lịch

Hội Lim diễn ra trên địa bàn huyện Tiên Du (Bắc Ninh)- cách trung tâm Hà Nội chừng hơn 20 km. Hội Lim nổi tiếng với các màn diễn xướng quan họ. Tuy nhiên, gần đây, lễ hội này gây tranh cãi bởi việc các lán quan họ dùng loa thùng quá to để “át tiếng” nhau. Điều này khiến du khách không được hưởng trọn vẹn không gian diễn xướng đúng nghĩa.

Đêm hát canh tại nhà ông Nguyễn Hữu Bể vẫn được coi là nơi gìn giữ trọn vẹn giá trị hát giao duyên quan họ trong ngày hội Lim.Ảnh: Phạm Mỹ.

Nếu du khách muốn nghe hát quan họ giao duyên mộc đúng nghĩa, du khách có thể tìm tới nhà ông Nguyễn Hữu Bể. Tại đây, trong đêm 12- rạng sáng ngày 13 tháng Giêng, các liền anh liền chị trong khu vực tới hát canh giao duyên thâu đêm. Chủ nhà rất niềm nở đón khách, bố trí chỗ ngồi, đồ ăn thức uống để du khách có thể thưởng trọn ý nghĩa của di sản phi vật thể đại diện của nhân loại này.

Lễ hội Minh Thề- Ngày 14 Âm lịch

Sau lễ hội “mua” lá ấn thuận lợi trên đường hoạn lộ là lễ hội Minh Thề- thề minh bạch, không tham nhũng. Nghịch lý, nếu như lễ hội đền Trần được người dân đổ dồn về xếp hàng “xin” lá ấn bằng tiền công đức thì lễ hội thề không tham nhũng không thật đông du khách.

Lễ hội diễn ra tại khu di tích quốc gia Đền chùa Hòa Liễu, thuộc thôn Hòa Liễu, xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng.

Lễ hội Minh Thề độc đáo ở Hải Phòng. Ảnh: Lâm Khánh- TTXVN.

Trình tự nghi lễ của lễ hội Minh Thề rất thú vị: Trưởng làng cầm dao vạch quanh vòng tròn, sau đó đâm vào chính giữa vòng tròn đó để biểu lộ sự quyết tâm.

Rồi ông đọc hịch: “Chúng tôi gồm những người làm việc công của làng, họp trước đền theo tục lệ uống máu ăn thề, xin thề các điều sau: Nếu lấy của công làm việc công thì được các thần linh ủng hộ. Nhược bằng, có lòng tham, lấy của công làm của tư, nguyện cầu các chư vị thần linh đả tử! Y như lời thề…”

Mỹ Mỹ