Thực hư chuyện ông Hoàng Bảy vốn là... 'trùm buôn thuốc phiện'?
(Thethaovanhoa.vn) - Mùa lễ hội Xuân 2017, đền Ông Hoàng Bảy tại xã Bảo Hà (Bảo Yên, Lào Cai) liên tục đón khách thập phương ghé thăm. Vậy, "Ông Hoàng Bảy" trong ngôi đền này có xuất xứ thế nào?
Thực tế, câu hỏi này hiện vẫn có căn cứ để trả lời chính xác. Một số huyền tích nói rằng nhân vật được thờ tại Bảo Hà vốn là một danh tướng trong lịch sử. Ngược lại, dẫn lời một số người dân địa phương, có thông tin cho rằng Ông Hoàng Bảy vốn chỉ là... một trùm buôn thuốc phiện khi xưa. Sau khi lật thuyền chết đuối, xác của ông trùm này được đệ tử mang về Bảo Hà lập miếu thờ và dần phát triển thành đền Bảo Hà.Đặc biệt, cũng theo một số người, Ông Hoàng Bảy rất thiêng và thường phù hộ cho giới... buôn thuốc phiện, cũng như dân cờ bạc. Bởi vậy, ngoài lễ vật thông thường, nhiều người tới đền vẫn tìm cách lén đặt lễ cho ông bằng...thuốc phiện sống hoặc tẩm trên thuốc lá.
Nhiều năm làm Giám đốc Sở VH,TT&DL Lào Cai và có nhiều nghiên cứu về văn hóa bản địa, TS Trần Hữu Sơn (Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam) cho biết: sự tồn tại của những lời đồn thổi này là có thật. Và trong thời gian làm quản lý, ông cũng từng yêu cầu phía đền Bảo Hà chú ý để "chặn đứng" những lễ vật kiểu này.
Theo ông Sơn, những truyền thuyết địa phương về vị tướng "ông hoàng Bảy" khá trùng hợp với một số ghi chép ít ỏi mà tư liệu triều Nguyễn và nhà sử học Phạm Thận Duật để lại. Theo đó, nhân vật này tồn tại vào triều Cảnh Hưng thời Lê (740 – 1786) và có công giúp nhân dân vùng Lào Cai cũ chống giặc phương Bắc nên được lập đền thờ.
Đền ông hoàng Bảy tại Bảo Hà, Lào Cai. Ảnh: internet
"Đi ngược thời gian để giải mã những huyền tích này là bất khả thi. Nhưng, việc một ngôi miếu chỉ thờ ông trùm buôn thuốc phiện mà lại được nhân dân địa phương chăm lo hương khói và tế bái quanh năm như vậy thì không hề hợp lý" – ông Sơn nói - "Đấy chỉ là câu chuyện bịa đặt trong xã hội hiện tại, do kẻ xấu dựng lên để biện minh về sự bảo trợ của thánh thần cho việc buôn thuốc phiện hoặc cờ bạc".
Ngoài ra, quanh tên gọi "ông Hoàng Bảy", có giả thiết cho rằng đây là vị hoàng thân thứ bảy trong triều Lê Cảnh Hưng, và cũng có giả thiết cho rằng nhân vật này lịch sử này được tín ngưỡng thờ Mẫu phong làm "ông Hoàng" sau khi qua đời. TS Trần Hữu Sơn cho biết, ông nghiêng về giả thiết thứ hai nhiều hơn, bởi những trường hợp như vậy cũng khá phổ biến trong tín ngưỡng thờ Mẫu.
"Chuyện ông Hoàng Bảy thường xuyên uống trà Tàu, hút thuốc phiện... có thể là những truyền thuyết được cộng đồng thêm vào, hoặc cũng có thể gắn với những yếu tố nào đó" – TS Sơn nói thêm - "Chẳng hạn, có cách lý giải phổ biến rằng khi xưa ông muốn thu phục nhân tâm nên có những lần chủ động cùng thổ ty địa phương đánh bạc, uống trà hút thuốc phiện".
Bên trong đền ông hoàng Bảy. Ảnh: internet
Theo lời TS Sơn, một khi đã không thể giải mã, những huyền tích lịch sử như vậy cũng chỉ nên được nhìn nhận như một yếu tố làm tăng vẻ bí ẩn, độc đáo về một nhân vật trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu. Còn lại, những mê tín về chuyện ông phù trợ cho người đánh bạc, buôn thuốc phiện... cần được dẹp bỏ sớm.
"Đáng nói, những mê tín như vậy cũng xuất phát từ căn gốc là thực trạng xã hội" – ông nhận xét. " Xã hội còn đánh bạc, còn buôn bán thuốc phiện, chúng ta còn gặp những kẻ cố tình mượn thánh thần để bảo trợ và tự trấn an cho hành vi của mình".
Sơn Tùng