Từ múa đương đại tới câu chuyện phê bình

Diễn ra trong tuần qua, lễ hội múa đương đại quốc tế Xposition’O’ (XPO) đã gây ấn tượng tốt về chuyên môn trong lần đầu tiên đến Việt Nam. Nếu đêm diễn đầu tiên các nghệ sĩ Đỗ Hải Anh, Hà Lộc, Như Ý được các biên đạo và nghệ sĩ quốc tế đánh giá cao về bản sắc cá nhân, thì đem cuối cùng múa đương đại Việt Nam nổi bật bằng sự kết hợp tính dân tộc, sự hoành tráng và các thao tác thể nghiệm.
07/11/2019 06:57

(Thethaovanhoa.vn) - Diễn ra trong tuần qua, lễ hội múa đương đại quốc tế Xposition’O’ (XPO) đã gây ấn tượng tốt về chuyên môn trong lần đầu tiên đến Việt Nam. Nếu đêm diễn đầu tiên các nghệ sĩ Đỗ Hải Anh, Hà Lộc, Như Ý được các biên đạo và nghệ sĩ quốc tế đánh giá cao về bản sắc cá nhân, thì đem cuối cùng múa đương đại Việt Nam nổi bật bằng sự kết hợp tính dân tộc, sự hoành tráng và các thao tác thể nghiệm.

Biểu diễn múa đương đại 'Café Sài Gòn'

Biểu diễn múa đương đại 'Café Sài Gòn'

20h ngày thứ Bảy 30/6/2018, tại Nhà hát TP.HCM, vở múa đương đại "Café Sài Gòn" sẽ được biểu diễn. Tác phẩm này là sự hợp tác của Nhà hát Giao hưởng Nhạc vũ kịch TP.HCM với Công ty múa Gotra Ballet (Hà Lan).

Và đang nói hơn, ở lễ hội này, những đơn vị hàn lâm, tưởng chừng như “có khoảng cách” với múa đương đại như Nhà hát Ca múa nhạc dân tộc Bông sen, Nhà hát Giao hưởng nhạc vũ kịch TP.HCM… đã tạo được sự đột phá, sáng tạo.

Nhà hát Ca múa nhạc dân tộc Bông sen mang đến vở Khát vọng sinh sôi, kết hợp âm nhạc dân tộc và nghệ thuật múa đương đại, lấy cảm hứng từ tín ngưỡng phồn thực.

Nhà hát Nhạc vũ kịch TP.HCM mang đến vở múa đã nổi tiếng là Cà phê Sài Gòn, thể hiện nét văn hóa vỉa hè của thành phố sôi động này. Vở được cắt gọn từ hơn một tiếng xuống 30 phút, nên toàn những mảng miếng được chắt lọc khá ấn tượng.

Chú thích ảnh
Một cảnh trong vở “Cà phê Sài Gòn” của Nhà hát Nhạc vũ kịch TP.HCM

Công ty múa SCBC Việt Nam thì trình làng vở Balancé do Đỗ Hải Anh và Hà Lộc biên đạo, kết hợp nhiều ngôn ngữ, từ hàn lâm cho đến đường phố, nhằm trả lời câu hỏi làm sao để sống được với đam mê của mình?

Nếu chỉ nhìn ngược lại chừng 5 năm trước, có mơ thì cũng không dám nghĩ XPO đến Việt Nam, chứ đừng nói múa Việt Nam sẽ tạo được sự đột phá về chuyên môn như thế.

***

Nhưng, nói gì thì nói, múa vẫn là lĩnh vực chịu nhiều thiệt thòi và còn bị hiểu sai tại Việt Nam! Mà lý do chính vẫn là chúng ta chưa trang bị đủ cho cộng đồng những kiến thức cơ bản về nghệ thuật múa. Đặc biệt, phê bình múa thì gần như vắng bóng.

Lĩnh vực nào cũng vậy, “không có gì nếu không có phê bình”.

Có một câu chuỵên cũ: năm 1995, vở múa đương đại Hạn hán và cơn mưa của Ea Sola ra mắt tại Việt Nam. Những buổi diễn đầu tiên của vở chỉ nhận được những tràng pháo tay ít ỏi - trong khi trên mặt báo xuất hiện một số ý kiến chê vở diễn thậm tệ. Để rồi, bây giờ, khi nhìn sang những gì mà Ea Sola cũng như Hạn hán và cơn mưa đã nhận được, phải thừa nhận rằng những ý kiến ấy khá ấu trĩ và vội vàng. Và, một trong những lý do chính dẫn tới điều đó chính là việc thiếu nhận thức đúng về múa đương đại, thiếu sự dẫn dắt của phê bình.

Chú thích ảnh
Một cảnh trong vở “Balancé” của Công ty múa SCBC Việt Nam

Khoảng 5 năm trở lại đây, múa đương đại tại Việt Nam đã bớt bị kì thị, đã có nhiều đất diễn và đất sống hơn. Đây là một tín hiệu tốt. Nỗ lực mang cho được XPO về Việt Nam quả là đáng xúc động. Đó là bước tiến khá dài của múa đương đại Việt Nam trong việc chuyển mình và giao lưu với bên ngoài.

Tuy nhiên, nếu thẳng thắn nhìn nhận, từ góc độ nhận diện và truyền thông, ngoài sự xúc động và tán thưởng chung chung, cũng khó biết viết gì hơn khi mà khái niệm về múa và múa đương đại còn khá mỏng, thiếu hẳn những ngòi bút đủ sức nhận diện, định vị. Dường như các trường múa cũng chưa tạo ra được những ngòi bút lý luận, phê bình cho ngành của mình. Cho nên xem XPO xong, thấy xúc động, mà muốn khen thì khó khen quá, vì khen chưa chắc đã đúng.

Mà đâu chỉ riêng gì múa, nhiều bộ môn và lĩnh vực nghệ thuật tại Việt Nam cũng đang khá trống vắng hoặc yếu ớt về phê bình, nghiên cứu. Trước đây các bộ môn nghệ thuật tryền thống như chèo, hát tuồng… có nhiều nhà nghiên cứu, phê bình đồng hành, giờ còn khá ít ỏi. Hoặc một ngành rầm rộ như thời trang, phê bình cũng khá yếu ớt, thậm chí vắng bóng. Cho nên việc cấp bách của nhiều ngành nghệ thuật tại Việt Nam không chỉ có việc tìm khán giả, mà còn cả việc tìm các nhà phê bình, các phương tiện phê bình, bởi nói gì thì nói, sẽ “không có gì nếu không có phê bình”.

Vô Ưu

Tin cùng chuyên mục

Chào tuần mới: 'Vaccine' cho tin giả

Chào tuần mới: 'Vaccine' cho tin giả

Câu chuyện về vấn đề tin giả, tin xấu, tin độc đã “đốt nóng” dư luận cuối tuần qua khi xuất hiện trên nghị trường của kỳ họp Quốc hội thứ 4, khóa XV.

Tản văn cuối tuần: Núi rừng lên tiếng

Tản văn cuối tuần: Núi rừng lên tiếng

Cuộc ra mắt lần đầu tại Thủ đô của 6 họa sĩ Bắc Kạn trong đó ba họa sĩ người Tày, Nùng, còn ba người Kinh. Hai họa sĩ Trần Giang Nam, nhà giáo, Trần Ngọc Kiên công tác Hội.

Thư gửi robot citizen: Niềm vui ngắn chẳng tày gang

Thư gửi robot citizen: Niềm vui ngắn chẳng tày gang

Sophia mến! Đôi khi tôi nghĩ cái thế giới robot của Sophia thật đơn giản biết bao vì không tồn tại giới tính, màu da, tuổi tác, giàu nghèo…

Góc nhìn 365: Hi vọng từ… bia đá

Góc nhìn 365: Hi vọng từ… bia đá

Ngày 8/11 tới, cuộc triển lãm “Bia đá kể chuyện” tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội sẽ kết thúc, khép lại đúng một tháng trưng bày đáng chú ý về câu chuyện của những tấm bia đá ở đây.

Chữ và nghĩa: Lợn chuồng chái, gái cửa buồng

Chữ và nghĩa: Lợn chuồng chái, gái cửa buồng

Câu tục ngữ có hai vế điệp và đối nhau (lợn chuồng chái/ gái cửa buồng). Mỗi vế là một danh ngữ (ngữ mở rộng có danh từ làm trung tâm). Người đọc sẽ ngạc nhiên lấy làm lạ là 2 đối tượng đem ra bàn ở đây lại là “lợn” và “gái”.

Góc nhìn 365: Số hóa 'di sản' điện ảnh

Góc nhìn 365: Số hóa 'di sản' điện ảnh

Những bảo vật quốc gia cần được số hóa để giới thiệu cùng khán giả qua các thiết bị công nghệ, thay vì mãi lưu trữ trong kho. Các di tích, danh thắng cũng cần được số hóa về hình ảnh.

Chào tuần mới: Lỗi không phải ở hoa sữa

Chào tuần mới: Lỗi không phải ở hoa sữa

Ở Việt Nam, hiếm có loài cây nào gây “chia rẽ nhân tâm” hơn loài hoa sữa. Dẫu có cái tên gợi hương tinh khôi, thơ ngây, hoa sữa thật không dễ chịu gì cho những người vốn không ngửi nổi mùi hương ấy, thậm chí là dị ứng phấn hoa, hoặc những cơn đau đầu, chóng mặt.

Tản văn cuối tuần: Bắt cá mùa lũ

Tản văn cuối tuần: Bắt cá mùa lũ

Hôm qua vào Huế được bạn chiêu đãi bữa nhậu trong đó có món đặc sản canh chua cá ngạnh sông Hương. Đúng là tôi chưa từng bắt gặp loài cá này, nói gì được ăn.

Tin mới nhất

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Chào mừng lễ Giáng sinh và năm mới 2025, các đơn vị du lịch, lưu trú, điểm công cộng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đang có nhiều hoạt động, chương trình độc đáo, hấp dẫn thu hút khách du lịch.

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Năm 2025 là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước ngoặt Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, đem đến nhiều vận hội mới cho địa phương.

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Ngày 16/12/2024, tại thành phố Thái Nguyên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Ẩm thực mang chủ đề “Trải nghiệm xứ trà, đậm đà bản sắc”.

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Đồi cát Nam Cương (xã An Hải, huyện Ninh Phước) nằm cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 7 km về hướng Đông Nam được ví như "tiểu sa mạc Sahara" với cảnh quan và địa hình độc đáo.

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Tỉnh Quảng Bình có nhiều danh lam thắng cảnh kỳ thú, hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Ngày 12/12/2024, Đại sứ quán Việt Nam tại Italy đã phối hợp với Vietnam Airline tổ chức sự kiện “Phở và Nem: Đường đến với ẩm thực Việt Nam - Bay thẳng Việt Nam - Italy từ tháng 7/2025” nhằm quảng bá văn hóa ẩm thực và thúc đẩy du lịch Việt Nam.

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.