Thư gửi robot Citizen: Trà chanh vỉa hè & rượu bia bàn nhậu
(Thethaovanhoa.vn) - Sophia thân mến!
Xem chuyên đề "Thư gửi robot Citizen tại đây"
Tôi không biết những lễ hội bia nổi tiếng thế giới có màn… thi uống bia hay không, nhưng tôi rất nhớ cách đây chừng hơn một tháng, một thanh niên trẻ đã tử vong chỉ vài giây ngay sau khi hoàn thành phần thi của mình trong một cuộc thi uống bia nhanh ở một công ty tại Thái Lan.
Còn tại Việt Nam chúng tôi, mới đây cũng có một doanh nghiệp gây bức xúc dư luận vì để “vài cá nhân vui quá đà” đã tự phát bày đặt ra cái gọi là thi "Tửu vương chi bảo". Kết quả là doanh nghiệp ấy bị các cơ quan hữu quan yêu cầu báo cáo, giải trình.
Sophia thân mến!
Vụ việc này vẫn đang được xem xét làm rõ, cho nên tôi cũng chưa muốn bàn nhiều. Nhưng nhân các cuộc vận động phòng chống tác hại của rượu bia, thuốc lá, tôi có suy nghĩ rằng, tất cả phải nên bắt đầu từ trong nhận thức.
Lấy ví dụ chuyện hút thuốc lá. Tôi nhớ ngày trước rất nhiều người cho rằng, phì phèo điếu thuốc mới thể hiện đúng chất “thanh niên thời đại”. Rõ nét nhất là hình ảnh “để đời” một thời của diễn viên điện ảnh Chánh Tín với điếu thuốc trên tay, vừa đi vừa nhả khói trong một bộ phim được rất nhiều người mến mộ.
Thế nhưng theo thời gian, khi nhận thức xã hội lên cao thì hình ảnh thanh niên hút thuốc bây giờ rõ ràng là hình ảnh của sự “chậm tiến”, “lạc hậu”, “nghiện ngập”... Có lẽ vì thế nên giới trẻ đa phần không bị dính vào thuốc lá, còn người trung niên thì cũng bỏ thuốc lá rất nhiều. Đó rõ ràng là thành công trong việc làm thay đổi suy nghĩ về hút thuốc lá.
Trong khi đó, không giống như hút thuốc lá, cho tới thời điểm này thì việc uống rượu bia đối với nhiều người, từ già đến trẻ, từ người lao động chân tay tới lao động trí óc, vẫn được/bị coi là… “phẩm chất nam nhi”. Người uống bia rượu giỏi, nhiệt tình thậm chí còn được không ít bạn nhậu tung hô, được coi là “vương tửu”(!).
Cách nghĩ tai hại đó, thói quen chậm tiến đó đang trở thành một thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe của người dân Việt Nam, đi kèm với nó là rất nhiều vấn đề liên quan, như xơ gan, tai nạn giao thông, bạo lực gia đình.
Nhớ thời kỳ làm HLV trưởng đội tuyển bóng đá Việt Nam, khi nói về thói quen bia rượu của người Việt, ông HLV Toshiya Miura người Nhật Bản từng nhận xét: “Trong bữa trưa, tất cả mọi người đều uống bia. Uống bia thực sự đấy”.
Tôi rất nhiều lần cùng các sếp Nhật ăn trưa tại các quán ăn bình dân ở cổng khu công nghiệp Nomuza - Hải Phòng, khi được chứng kiến cảnh mọi người chúc tụng nhau trong bữa cơm, câu hỏi của các sếp Nhật mà tôi luôn lúng túng, đó là: Tại sao công nhân buổi trưa mà uống bia nhiều thế? Buổi chiều họ sẽ làm việc thế nào? Liệu có đảm bảo an toàn lao động hay không?
Sophia thân mến!
Có một hình ảnh mà người dân chúng tôi vẫn còn nhớ, đó là cảnh CEO Google Sundar Pichai vui vẻ ngồi uống trà chanh vỉa hè Hà Nội cùng với Nguyễn Hà Đông - cha đẻ của game Flappy Bird. Đấy có lẽ là hình ảnh mang tính biểu trưng về những người trẻ tuổi, tài cao, tác phong cực kỳ giản dị nhưng đầy sức lôi cuốn. Hình ảnh đó cũng là một thông điệp cho chúng tôi, đó là thời đại 4.0 rồi, người thanh niên văn minh hiện đại có thể chỉ cần cốc trà chanh, kèm đĩa hướng dương, ngồi trên chiếc ghế nhựa vỉa hè thôi là đã có đủ không gian để cảm nhận, giao tiếp và sáng tạo. Không cần chiếc bàn nhậu với ê hề rượu bia.
Nên chăng chúng tôi cần tìm nhiều hơn những hình ảnh mang tính biểu tượng và hết sức gần gũi như vậy để cập nhật “phần mềm nhận thức” của nhiều người.
Phải vậy không Sophia, hẹn gặp lại cô thư sau.
Quốc Thắng