World Cup tổ chức 2 năm một lần: Một cuộc cách mạng lớn lao
(Thethaovanhoa.vn) - Theo đề xuất của Liên đoàn bóng đá Saudi Arabia hồi tháng 5, FIFA hiện đang tiến hành nghiên cứu khả thi về thực tiễn của việc thay đổi chu kì World Cup từ 4 năm thành 2 năm, đồng nghĩa là các giải vô địch cấp châu lục như như Gold Cup của Trung và Bắc Mỹ, EURO của châu Âu và Copa America của Nam Mỹ sẽ diễn ra vào những năm xen kẽ.
Thú vị là nghiên cứu đang được dẫn dắt bởi cựu HLV của Arsenal, Arsene Wenger (hiện là Giám đốc Phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA) và 166 trong số 210 liên đoàn quốc gia của FIFA đã ủng hộ việc nghiên cứu ý tưởng này.
Dĩ nhiên là có những sự phản đối. Chẳng hạn như Chủ tịch UEFA, Aleksander Ceferin đã lên tiếng phản đối ý tưởng trên, trong khi các giải vô địch quốc gia lớn vẫn chưa được thông qua và thuyết phục. Nhưng, phát biểu trên tờ L'Equipe mới đây, Wenger đã chỉ ra suy nghĩ đằng sau đề xuất không chỉ tăng tính liên tục của các kì World Cup mà còn sắp xếp lại lịch quốc tế theo cách phù hợp với tất cả các yếu tố của bóng đá. Điều đó có nghĩa là có nhiều giải đấu lớn hơn, nhưng ít kì nghỉ quốc tế hơn, nhiều cơ hội hơn cho các quốc gia tham dự các kì World Cup và các CLB ít bị gián đoạn hơn từ lịch thi đấu quốc tế.
Đã có kế hoạch cho World Cup tổ chức 2 năm một lần?
Chủ tịch FIFA Gianni Infantino thì đang muốn có các kì World Cup lớn hơn, chẳng hạn ông là tác giả của vòng chung kết năm 2026 tại Mỹ, Mexico và Canada sẽ là giải đấu đầu tiên của 48 quốc gia, và ông cũng muốn bóng đá quốc tế giành lại một số sức mạnh tài chính, tác động thương mại và vị thế của bóng đá cấp CLB.
Việc tổ chức các kì World Cup hai năm một lần, cũng như các giải vô địch châu lục trong những năm xen kẽ, sẽ đảm bảo một vị trí cố định hằng năm trong lịch bóng đá để bóng đá quốc tế thống trị chương trình nghị sự.
Cũng có quan điểm trong FIFA cho rằng chu kì 4 năm của World Cup là một mô hình lỗi thời, lạc hậu trong một thế giới được thúc đẩy bởi truyền thông xã hội và tin tức 24 giờ, và rằng khán giả trẻ và các nhà tài trợ muốn có nhiều sự kiện chất lượng cao hơn so với việc phải đợi bốn năm để các kì World Cup diễn ra.
Và có rất nhiều quốc gia, trong đó có Saudi Arabia, muốn đăng cai World Cup. Việc tổ chức 2 năm một lần sẽ cho phép FIFA giải quyết tình trạng tồn đọng của các quốc gia như Trung Quốc, Anh, Morocco, Tây Ban Nha và Argentina, những quốc gia có thể phải chờ đợi hàng thập kỉ để tổ chức một kỳ World Cup trên sân nhà.
Trong khi nghiên cứu của Wenger tập trung vào bóng đá nam và gỡ rối lịch thi đấu dày đặc, cũng có kế hoạch tổ chức World Cup hai năm một lần cho bóng đá nữ. "Chúng tôi không muốn sao chép những gì đàn ông đang làm. Chúng tôi muốn một cái gì đó cụ thể cho phụ nữ và cho bóng đá nữ", Infantino nói vào năm 2020.
Có nhiều phản đối với kế hoạch?
Dĩ nhiên là có, và chủ yếu từ UEFA. Nhiều nguồn tin cho biết, UEFA coi kế hoạch này không khác gì một cách để hạn chế sức mạnh của châu Âu trong bóng đá thế giới.
Trong một lá thư gửi tới Football Supporters Europe (FSE, một mạng lưới tập hợp các hiệp hội cổ động viên của hơn 40 quốc gia thành viên UEFA) vào cuối tuần qua, Chủ tịch UEFA là Aleksander Ceferin đã nêu ra "những lo ngại nghiêm trọng" của ông về đề xuất này và cáo buộc FIFA đã phát động một "chiến dịch PR" mà không tham khảo ý kiến của các liên đoàn hoặc các giải đấu quốc gia, nhất là ở châu Âu.
Nên nói thêm, bóng đá châu Âu là nơi tập hợp các cường quốc của bóng đá thế giới, với các giải đấu quốc nội hàng đầu, các CLB giàu có nhất và giải đấu Champions League mang lại cho UEFA tầm ảnh hưởng rất lớn. Và sẽ là 20 năm vào năm tới kể từ lần cuối cùng một quốc gia không thuộc châu Âu vô địch World Cup (Brazil năm 2002). Tuy nhiên, sự phụ thuộc tài chính ngày càng tăng của các đội bóng lớn ở châu Âu vào các nhà tài trợ và chủ sở hữu từ châu Á - cụ thể là Qatar, UAE, Trung Quốc - và Mỹ đã làm thay đổi cán cân quyền lực và cho FIFA cơ hội vận động cho một cuộc cải cách triệt để lịch thi đấu quốc tế.
Và Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) đã công khai khẳng định ủng hộ nghiên cứu và ngày càng có nhiều sự ủng hộ ở châu Á, vì vậy xem như UEFA đã có một cuộc chiến để chuẩn bị.
Khi nào thì ý tưởng được quyết định?
Sau khi bắt tay vào nghiên cứu hồi tháng 5, Wenger đã gợi ý rằng tất cả vấn đề có thể được giải quyết vào tháng 12/2021. Tuy nhiên, có vẻ đó là một khoảng thời gian đầy tham vọng, đặc biệt là với viễn cảnh bị UEFA phản đối mạnh mẽ, cũng như các giải đấu lớn và các CLB hàng đầu.
Lịch quốc tế hiện được thiết lập đến World Cup 2026, vì vậy không có sự thay đổi nào có thể diễn ra sớm nhất cho đến năm 2028 - và UEFA sẽ tổ chức EURO 2028 vào năm đó. Vì vậy, trên thực tế, một chu kì World Cup hai năm một lần mới khó có thể bắt đầu cho đến năm 2030 (kỷ niệm 100 năm của giải đấu) và sớm nhất thì điều này có thể được bỏ phiếu là tại Đại hội FIFA năm 2022.
Nhìn qua thì đây là một vấn đề hóc búa nhưng là một vấn đề đang nhận được sự ủng hộ và UEFA có thể thấy mình bị lép vế trong cuộc chiến này. Bóng đá là một trò chơi đang phát triển và như Wenger nói, "chúng ta phải đoán trước tương lai".
Lan tỏa World Cup trên toàn cầu: Liệu điều đó có khả thi? Việc tăng tính liên tục của các kì World Cup rõ ràng sẽ giúp giải quyết vấn đề chính trị và địa lý trong việc phân phối quyền đăng cai một cách công bằng. Đến nay, Châu Phi mới chỉ tổ chức một kì World Cup - 2010 tại Nam Phi - và Morocco đã cố gắng và thất bại trong 5 lần xin đăng cai giải đấu. Anh, quê hương của Premier League, đã không tổ chức kể từ năm 1966, trong khi Argentina, Uruguay và Chile đang khao khát đưa giải đấu trở lại Nam Mỹ lần thứ hai kể từ năm 1978. Australia và Trung Quốc cũng muốn đăng cai World Cup, vì vậy, ngay cả khi hôm nay FIFA đồng ý cho Morocco, Anh, Argentina, Trung Quốc và Australia điều hành theo chu kì 4 năm, thì sẽ là năm 2046 trước khi Sydney, Melbourne và Adelaide có cơ hội bị cuốn theo cơn sốt World Cup. Như vậy sẽ có quá nhiều quốc gia sẵn sàng và có thể đăng cai World Cup tiếp tục bị thất vọng, vì vậy việc tạo ra một chu kì hai năm sẽ đảm bảo sự lan tỏa giải đấu trên toàn cầu trong những năm tới. |
Mạnh Hào