Lê Cung - Võ sỹ Việt Nam nổi tiếng nhất thế giới năm 2004
(TT&VH) - Được báo chí Mỹ đặt cho biệt danh “Cơn ác mộng châu Á”, Lê Cung là một võ sĩ – ngôi sao điện ảnh gốc Việt nổi tiếng nhất ở nước ngoài. Hôm qua, anh đã có chuyến trở về VN đểthăm võ đường của diễn viên võ thuật Johnny Trí Nguyễn.Đây cũng là hoạt động nằm trong chuỗi các sự kiện quảng bá võ thuật quốc tế mà Cung Lê sẽ thực hiện tại châu Á, trước khi trở về Mỹ luyện tập chuẩn bị cho trận đấu sắp tới của giải UFC tại Macau.
Thời thơ ấu của Cung Lê
Lê Cungsinh ngày25/5/1972 tại Sài Gòn, và tháng 9 năm 1976, gia đình cậu bé Lê Cung khi đó được 4 tuổi đến định cư tại San Jose (bang California, Mỹ).
Thuở bé, anh là một cậu bé có thể chất ốm yếu nên trở thành mục tiêu cho những đứa trẻ khác chọc ghẹo, bắt nạt. Theo lời anh, đó là một trong những lý do mà mẹ anh đã cho anh đi học võ để tự vệ, nhưng anh không dám tin rằng mình có thể trở thành một võ sĩ chuyên nghiệp.
Bắt đầu tập võ lúc 10 tuổi, nhưng anh không tập luyện thường xuyên, đến cuối năm 1992 Lê Cung bắt đầu luyện tập trở lại. “Tôi không nghĩ mình sẽ nổi tiếng, tôi chỉ thích luyện võ và đi đấu. Đến năm 1994 khi tôi thắng mấy giải vô địch tại Mỹ thì mới nghĩ mình có thể trở thành một võ sĩ chuyên nghiệp”.
Con đường trở thành nhà vô địch
Trước một Lê Cungbình dị, gương mặt chất phác và giọng nói từ tốn, người ta khó nghĩ rằng anh là một trong những đấu thủ xuất sắc nhất trên thế giới về môn võ kết hợp các loại quyền cước mà người Mỹ gọi là Mixed Martial Arts, hay Kickboxing, và người Việt thường gọi là võ tự do.
“Trận đầu tiên tôi không biết mình sẽ thắng bởi vì võ sĩ đối thủ rất giỏi. Tuy nhiên khi xong hiệp đầu thì tôi nghĩ là mình có thể thắng và cố gắng thi đấu, nhưng trước khi hết hiệp thì đấu thủ đã bị hạ”, anh chia sẻ.
Nhưng để trở thành một tên tuổi nổi bật trên võ đài quốc tế, Lê Cung đã trải qua một quá trình khổ luyện. Anh bắt đầu con đường võ thuật bằng môn taekwondo, sau gần 3 năm tập luyện tại võ đường Hùng Vương (San Jose, Mỹ), anh cảm thấy như bị trói chân trói tay: “Taekwondo chủ yếu sử dụng thế đá còn tôi lại chỉ muốn một thế võ đầy đủ, sử dụng trọn vẹn cả đòn tay và đòn chân”. Thế là anh bắt đầu tập luyệnsay mê nhiều môn võ khác nhau như vovinam, vật, Brazilian Jiu-Jitsu, sanshou, muay Thái.
Và một chân trời mới mở ra với Lê Cung khi anh đến với môn võ sanshou. Anh nói những đường đánh của môn võ này rất thật và rất mạnh như đường đi của gió, như lưỡi của sấm sét, của giông bão. Anh đã trả lời một tờ báo tiếng Việt tại Mỹ rằng: “Điểm mạnh của sanshou là sự phối hợp của đòn đá taekwondo, đòn đấm quyền Anh, đòn đầu gối và đá của muay Thái, đòn quăng của đô vật và của nhu đạo. Tôi có thể sử dụng lối đá thấp, đá cao, đòn đầu gối, đòn quét, quăng và vật”.
Bước đầu đến với võ đài, Lê Cungtham gia thi đấu môn sanshou (tán thủ) do Liên đoàn Kickboxing tổ chức và gặt hái những thành công vang dội. Anh bất bại trong sự nghiệp tán thủ chuyên nghiệp với 17 trận thắng, không có hòa hoặc thua, trong đó có 12 trận hạ đối thủ đo ván.
Lê Cung thi đấu với 3 chiến thuật trong một trận đấu: hiệp 1 là Karate mà không có găng tay, hiệp 2 là đấu giống muay Thái, hiệp 3 sẽ thay một găng tay nhỏ hơn, có đấm đá, có vật với bóp cổ, bẻ tay. Trong giải đấu năm 1998, Lê Cungthắng 3 trận trong một ngày đềubằng knock-out.
Trận đấu đáng nhớ nhất của Lê Cung là thắng võ sĩ người Trung Quốc, Na Sun. Na Sun được đông đảo người hâm mộ tại Trung Quốc phong là "sát thủ".Võ sĩ này có tầm vóc cao lớn hơn anh cùng sải tay dài với những cú đấm sở trường. Thế nhưng "sát thủ" Na Sun chỉ thi đấu ngang ngửa với anh trong hiệp 1,2 hiệp kế tiếp Lê Cung áp đảo hoàn toàn.Anh đã vờn, nhử và liên tục tung đòn sấm sét, dồn đối thủ vào góc dây đài. Na Sun phải liên tục nép mình trong góc võ đài để khỏi bị hạ knock-out trước những tiếng la ó của hàng ngàn khán giả bên dưới.Những đòn tuyệt kỹ như đòn quăng đối phương qua người, đòn đá bay kẹp ngang người như chiếc kéo và đòn đá vòng cầu có sức nặng “ngàn cân” của Lê Cung nhanh chóng giúp anh hạ gục đối phương.
Sau khi gặt hái vô số thành công ở xứ người, Lê Cung đã có ý tưởng làm phim võ thuật ở VN.
Sau chiến thắng này báo chí Mỹ đã đặt cho anh biệt danh "The Nightmare of Asia" (Cơn ác mộng châu Á).
15/12/2001, anh đánh bại Shonie Carter ở San Jose (California) để giành danh hiệu vô địch tán thủ chuyên nghiệp thế giới hạng nhẹ của Liên đoàn Kickboxing quốc tế.
5/2003, anh tham gia giải K-1 và thêm vào bộ sưu tập thành tích 3 trận toàn thắng của mình, trong đó có một lần hạ knock-out.
Trên đà thành công, Lê Cungthử sức với võ thuật hỗn hợp (Mixed Martial Arts) ở giải Strikeforce vào ngày 10 tháng 3 năm 2006 tại San Jose. Anh hạ đo ván đối thủ Mike Altman khi hiệp 1 mới được 3:51. 3 tháng sau, anh đấu với Brian Warren, đối thủ từng giành giải King of the Cage (Vua võ đài),và hạ đo ván anh này bằng hàng loạt cú đấm ở phút 4:19 hiệp đầu. Tiếp theo ở giải Strikeforce vào ngày 8/12/2006, anh đánh bại Jason Von Flue ở giây thứ 43.
Vào ngày 29/3/2008, anh đánh bại đối thủ kỳ cựu của MMA, Frank Shamrock, trong giải do Strikeforce kết hợp với EliteXC tổ chức ở San Jose. Bằng các cú đá liên tiếp làm gãy tay phải của Frank Shamrock, Lê Cungthắng knock-out kỹ thuật để giành danh hiệu vô địch hạng trung.
Anh được đánh giá là võ sĩ có lối tấn công đa dạng, hiệu quả và chính xác, đặc biệt những cú đá của anh (dựa trên phong cách chiến đấu của taekwondo và muay Thai). VĐV vật Bill Goldberg mô tả cú đá hậu quay vòng của anh như "đụng phải xe tải" và cũng là cách đá tấn công nguy hiểm nhất của Lê Cung.
Anh chia sẻ: “Tôi luôn hướng đến chiến thắng bằng những đòn đánh đẹp để thế giới biết sức mạnh và vẻ đẹp của con người VN ngay cả trong chiến thắng”.
Đến nay, Lê Cung đã đạt 40 giải thưởng, nổi bật là 3 lần đoạt được HCV giải tán thủ thế giới. Anh được xem là người bất khả chiến bại trên võ đài chuyên nghiệp khi 3 lần đoạt chức vô địch giải US Open International Martial Arts Championships. Anh đã 3 lần làm đội trưởng của ĐTQG Hoa Kỳ tham gia giải vô địch wushu thế giới tổ chức tại Italia năm 1997 và tại Hong Kong năm 1999. Vì vậy, anh được tạp chí Inside Kungfu bình chọn là một trong những võ sĩ hay nhất mọi thời đại. Tại lễ trao giải thưởng Asia Entertainment Awards 2004, anh được tôn vinh là "Võ sĩ VN nổi tiếng nhất thế giới”.
Trong một lần trả lời phỏng vấn của ESPN, Cung Lê nói rằng, phương châm sống của anh là: “Born to Fight”. Đây là một câu nói bao hàm nhiều ý nghĩa. Có thể hiểu theo nghĩa bóng là sinh ra để trừ cái ác, cái xấu; cũng còn có nghĩa trong cuộc sống của anh nữa là sinh ra để chiến đấu trên võ đài. Gửi gắm những sức mạnh và danh dự vào trong những cuộc đấu, đó là nhiệm vụ của một võ sĩ.
Gắn bó với nghiệp võ, anh đang mở nhiều võ đường dành cho trẻ em và thanh niên tại San Jose. Vợ anh, cô giáo Patty dạy tiếng Tây Ban Nha thời anh còn đi học, đang giúp Cung rất nhiều trong việc nuôi dạy 3 con trai và quản lý võ đường... Không chỉ đạt được nhiều thành tích trong sự nghiệp thi đấu, Lê Cung còn khá “mát tay” với 2 trung tâm huấn luyện võ thuật. Những võ sĩ tán thủ do anh đào tạo liên tục đạt huy chương của các giải đấu tại Mỹ và các nước..
Cuộc đời của Lê Cung xuất hiện trong một chương trình truyền hình được chiếu nhiều kỳ có tên “Journey of a champion” (Hành trình của một nhà vô địch). Bên cạnh đó, anh cũng là đề tài trong phim tài liệu mô tả cuộc đời của anh với tựa đề “Cung Le, The Making of a Champion”.
Bén duyên cùng điện ảnh
Ngoài sàn đấu, anh còn xuất hiện trên màn bạc Hollywood với nhiều vai diễn võ thuật. Diễn xuất đầu đời của anh là 1 vai phản diện trong bộ phim hành động hạng xoàng: Dark Warrior năm 2006. Nội dung bộ phim không có gì ấn tượng và nhanh chóng đi vào quên lãng… Phim tiếp theo "Fighting",Lê Cung thủ vai Dragon Le, một trong những đối thủ của Channing Tatum. Trong phim hành động kinh dị: "Pandorum" (2009) Lê Cung thủ vai Mạnh (nhân vật người Việt võ nghệ cao cường trên tàu vũ trụ Elysium) bên cạnh các ngôi sao điện ảnh Dennis Quaid và Ben Foster.
Năm 2009, anh hợp tác cùng ngôi sao võ thuật Chung Tử Đơn trong bộ phim Hong Kong mang tên "Thập Nguyệt Vi Thành" (Bodyguards and Assassins) Lê Cung và Chung Tử Đơn đã cùng nhau hợp tác làm việc suốt một tuần lễ không ngưng nghỉ với 17 diễn viên phụ để dàn cảnh và quay. Sau 4 ngày quay phim (cả 2 diễn viên phải làm việc trong phim trường suốt 24 tiếng liên tục trong ngày cuối cùng trước khi Cung Lê phải trở về Hoa Kỳ), bộ đôi này đã hoàn tất đoạn phim mà người đạo diễn võ thuật trước đó cần tới nửa tháng. Trận đấu bắt đầu với cảnh rượt đuổi bay nhảy ngoạn mục đậm sắc parkour giữa Lê Cung và Chung Tử Đơn trên phố xá Hong Kong. Màn tỷ thí này sau đó được nhà sản xuất thể hiện trong trailer để quảng bá bộ phim tại Thượng Hải. Trong cuộc họp báo, Chung Tử Đơn cho biết: "Lê Cung là đối thủ mạnh nhất mà tôi từng gặp khi đóng phim hành động từ trước đến nay".
Năm 2010, Lê Cung xuất hiện trong phim “Tekken” trong vai Marshall Law. Anh cũng đảm nhiệm vai thủ lĩnh sơn tặc trong phim “True Legend” do Yuen Woo-Ping đạo diễn. Năm 2011, Lê Cung thủ vai chính tên Hong trong bộ phim đậm sắc võ tự do mang tên “Dragon Eyes”. Anh cũng xuất hiện cùng các diễn viên Russell Crowe và Lucy Liu trong phim “The Man with the Iron Fists”, phim “The Grandmasters”.
Tâm sự khi gặp chúng tôi trong chuyến trở lại Sài Gòn này, Lê Cung nói anh đã 40 tuổi nên không thể cứ mãi chiến thắng, nên anh cũng ấp ủ những dự án làm phim tại VN. Lê Cung chia sẻ: “Dự kiến tôi sẽ làm một phim võ thuật đặc sắc ở VN. Tôi và Johnny Trí Nguyễn đang xây dựng cốt truyện, mọi việc đang chuẩn bị, hy vọng sớm sẽ thành hiện thực”.
Chi Hà