Djokovic và bí quyết thành công ở Wimbledon
(Thethaovanhoa.vn) - Lớn lên ở Serbia, Novak Djokovic chưa từng nhìn thấy một sân quần vợt mặt cỏ. Trước khi chơi chuyên nghiệp, anh cũng chưa hề dự giải trẻ Wimbledon. Nhưng bây giờ, người duy nhất có khả năng vượt qua kỷ lục vô địch mà Roger Federer đang nắm giữ ở All England Club chính là anh.
Lần đầu tiên, Djokovic thi đấu trên mặt sân cỏ là ở Wimbledon 2005, giải đấu mà anh phải dự vòng loại. Nole đã thích nghi rất nhanh với mặt sân trơn trượt ở Roehampton, biết cách đối phó với những cú nảy bất thình lình và những cú xoáy từ những pha cắt bóng Slic hay những cú đánh xoáy cồng (topspin).
Từ lạ lẫm đến quen thuộc
Chàng trai trẻ 18 tuổi đã cứu vài matchpoint ở set thứ 4 trước khi loại Wesley Moodie – một chuyên gia trên mặt sân cỏ (năm đó, Moodie vô địch đôi nam) – sau 5 set, để dự vòng đấu chính.
“Thành thật mà nói, ban đầu tôi đã gặp chút khó khăn, vì không hiểu cần di chuyển thế nào trên mặt sân này. Tôi cũng không rõ mình cần phải điều chỉnh cách vung vợt thế nào cho hợp lý nữa”, Djokovic thừa nhận. Anh bảo rằng việc chuyển đổi từ sân đất nện sang sân cỏ đúng là thử thách khắc nghiệt nhất trong năm. Sau khi Wimbledon kết thúc, phù, dường như một năm đã trôi qua vậy.
Trong lần ra mắt Wimbledon ấy, Djokovic đã lọt vào đến vòng ba, sau khi loại Juan Monaco, Garcia Lopez, và chỉ dừng bước trước hạt giống số 9 Sebastian Grosjean. Nhưng phải đến năm 2011, anh mới thực sự gặt hái thành công ở Wimbledon. Đó cũng là năm Djokovic vượt qua Federer và Nadal để lên số 1 ATP. Từ năm 2011 đến trước giải đấu này, thành tích của Djokovic tại Wimbledon là 43 thắng – 4 thua, tốt hơn cả kỷ lục gia Federer ở cùng thời kỳ (40-6). Djokovic đã lọt vào vòng 3 Wimbledon trong 11 năm liên tiếp, và năm nay, anh đã lọt vào vòng 4 (gặp tài năng trẻ Ugo Humbert tối nay).
“Trên mặt sân cỏ, Roger là người hay nhất vì anh ấy có mọi thứ vũ khí, và lối chơi của anh ấy phù hợp với mặt sân này”, David Goffin nhận xét, “Nhưng trong vài lần đối đầu gần đây, “Novak còn nhỉnh hơn, ổn định hơn. Và đó chính là khác biệt”. Nếu như Nadal là Vua sân đất nện đầy xứng đáng thì Djokovic đang là người đe dọa vị thế thống trị sân cỏ của Federer. Năm nay, nếu vô địch, anh sẽ vượt qua Rod Laver, cân bằng Bjorn Borg với 5 danh hiệu Wimbledon.
Vì sao Djokovic tỏa sáng ở Wimbledon?
Nước Anh vốn nổi tiếng bảo thủ, nhưng năm 2001 đã chứng kiến một thay đổi bước ngoặt khi sử dụng 100% cỏ chỉ, chứ không phải 70% như trước. Thay đổi này giúp mặt cỏ có sức chịu đựng lâu hơn dưới sự giày xéo của đế giày VĐV, nhưng lại khiến bóng đi chậm hơn, và nảy cao hơn. Nhiều người cho rằng đây chính là lý do Djokovic – một tay vợt rất giỏi trên sân cứng - có thể tỏa sáng ở All England Club.
Mặc dù vậy, mặt sân cỏ vẫn thuộc dạng “có một không hai”, như lời Djokovic. Còn Federer thì khẳng định: “Hàng năm, mặt sân ngày càng tốt hơn, nên càng dễ đánh từ cuối sân hơn, nhưng ban đầu thì mặt sân vẫn còn mềm và rất khó di chuyển. Thế nên, đó vẫn là khác biệt lớn so với sân cứng”. Chính vì vậy, thành tích ở tuần đầu của Nole 11 năm qua là rất đáng nể. Anh chỉ có đúng 1 lần bị loại ở vòng 3, còn lại đều ít nhất lọt vào đến tứ kết.
Nền tảng thành công của Nole trên mặt sân cỏ chính là bộ chân rất linh hoạt, và càng tiến sâu vào giải, khi mặt sân đã cứng hơn, anh lại càng dễ điều chỉnh với độ nảy của trái bóng hơn. Theo Federer, di chuyển trên mặt cỏ cần một tài năng đặc biệt. Djokovic nghĩ khác một chút: “Tôi luôn tự tinh chỉnh, luôn cố gắng tìm kiếm khả năng giữ cân bằng trên sân đấu”. Huyền thoại John McEnroe, thì so sánh Djokovic với Bjorn Borg, nhà vô địch Wimbledon 5 năm liên tiếp trong giai đoạn 1976-1980. “Tôi chưa thấy ai bao sân tốt hơn cậu ấy. Nole cao hơn Borg và lợi thế hơn về sải chân, nhưng quan trọng là cậu ấy rất linh hoạt. Để ý kỹ, bạn sẽ thấy, Nole có bộ chân và khả năng giữ thăng bằng khó tin”.
Djokovic cũng đã tinh chỉnh về khả năng giao bóng trên mặt sân cỏ nữa, bởi đó là thứ vũ khí đặc biệt trên mặt sân này. Anh là tay vợt có khả năng trả giao bóng hay bậc nhất thế giới khi kết hợp rất tốt những cú cắt trái tay vào những đòn phản công. Anh cũng thừa tự tin để tấn công ngay sau đó.
Tìm lại mình nhờ sân cỏ
Stan Wawrinka từng vô địch 3 Grand Slam khác nhau, nhưng chưa bao giờ đi quá tứ kết Wimbledon. Lý do: Anh gặp khó khăn trong việc đối phó với tốc độ của trận đấu, đặc biệt là việc ra quyết định trong những cú đánh bền ngắn. Trái lại, Djokovic lại cực kỳ quyết đoán và mau lẹ. Đó một phần là thói quen, một phần được nuôi dưỡng bởi sự tự tin nhờ thành công. “Để đưa ra quyết định thật nhanh, bạn phải tự tin ngay từ đầu. Và với mùa giải sân cỏ ngắn ngủi trên sân cỏ, bạn không có đủ thời gian để phát triển sự tự tin ấy”, Wawrinka lý giải.
Với khả năng phòng thủ của mình, Djokovic không ngại những pha đánh bền, nhưng anh cũng hiểu rằng mình đã 32 tuổi và nếu bị lôi vào cuộc chiến thể lực thì hiệu quả sẽ giảm bớt, và khi đó, việc đưa ra quyết định nhanh là một lợi thế. Về điều này, huyền thoại Chris Evert cho rằng “mặt sân cỏ buộc Novak phải chơi quyết liệt hơn, giao bóng mạnh mẽ hơn, tận dụng cơ hội tốt hơn. Tôi nghĩ chính mặt sân ấy đã nâng tầm lối chơi của Nole”. Evert, một chuyên gia đánh cuối sân như Nole, hẳn đã nhìn thấy bản thân mình ở bậc hậu bối người Serbia.
Năm 2018, Djokovic trải qua một mùa giải đất nện tồi tệ ở châu Âu. Tại Queen’s Club, anh thua Marin Cilic ở chung kết, dù đã đứng trước một championship point. Nhưng đến Wimbledon, anh đã vô địch, và sau đó, đăng quang tiếp ở 2 Grand Slam tiếp theo. “Làm thế nào mà một tay vợt từ khủng hoảng lại ngay lập tức vô địch những danh hiệu lớn nhất như thế? Chính mặt sân cỏ đã giúp Novak tìm lại lối chơi của mình”, Craig O’Shannessy – một chuyên gia phân tích của ESPN và từng làm việc cùng Nole - khẳng định.
Djokovic đã sẵn sàng tấn công vào Federer, vào lịch sử!
Phương Chi