Cần phát triển thị trường vui chơi có thưởng tại Việt Nam
(Thethaovanhoa.vn) - Tính đến năm 2020 thị trường vui chơi có thưởng tại Việt Nam ngày càng phát triển, đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí lành mạnh của một bộ phận người chơi, từng bước hiện đại hóa thị trường theo hướng công khai, minh bạch và đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước. Trong đó, xổ số và trò chơi có thưởng đóng vai trò chủ đạo, còn lĩnh vực cá cược bóng đá quốc tế vẫn chưa được triển khai.
Thị trường vui chơi có thưởng đóng góp hơn 39.273 tỷ đồng vào ngân sách
Theo thống kê, trong bối cảnh Việt Nam gặp nhiều khó khăn do tác động của dịch Covid-19 trong năm 2020, thị trường vui chơi có thưởng cũng đã đạt được những kết quả nhất định và có đóng góp hơn 39.273 tỷ đồng vào tổng thu ngân sách nhà nước (chiếm khoảng 3,55% thu nội địa). Trong đó, lĩnh vực xổ số đóng góp 36.709 tỷ đồng (bằng 115,92% dự toán ngân sách nhà nước được giao), còn lại đến từ lĩnh vực trò chơi điện tử có thưởng, casino và đặt cược.
Thị trường vui chơi có thưởng có sự phát triển về quy mô và số lượng doanh nghiệp, đạt 64 doanh nghiệp kinh doanh xổ số, 57 doanh nghiệp kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng, 9 doanh nghiệp kinh doanh casino và 1 doanh nghiệp kinh doanh đặt cược đua chó trong năm 2020. Qua đó đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí lành mạnh của một bộ phận người chơi, từng bước hiện đại hóa thị trường theo hướng công khai, minh bạch và đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước.
Về quản lý, Chính phủ đã ban hành nhiều nghị định, trong đó quy định cụ thể các điều kiện đầu tư, kinh doanh đối với từng lĩnh vực nhằm đảm bảo nguyên tắc là ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, không khuyến khích phát triển, chịu sự kiểm soát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Quy trình cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh được quy định cụ thể nhằm đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quá trình cấp phép.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả khả quan, vẫn còn những hạn chế đối với thị trường vui chơi có thưởng. Ví dụ như sản phẩm xổ số thủ công vẫn chiếm tỷ trọng tuyệt đối trong cơ cấu doanh thu thị trường xổ số (95,35%) khiến chi phí phát hành của các công ty xổ số kiến thiết cao, công nghệ in vé lạc hậu, dễ phát sinh tiêu cực, gian lận nếu không quản lý chặt chẽ…
Đối với thị trường đặt cược, casino và trò chơi điện tử có thưởng, công tác quản lý nhà nước bị phân tán trong thời gian dài trước trước khi các nghị định chuyên ngành được ban hành, do vậy đến nay nhiều dự án kinh doanh quy mô nhỏ vẫn tồn tại. Việc chỉ tập trung vào khai thác đối tượng khách du lịch nước ngoài mà không xây dựng chiến lược kinh doanh nhằm đa dạng hóa đối tượng người chơi nên hiệu quả kinh doanh chưa cao.
Hoạt động thí điểm kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế chưa triển khai được sau 4 năm ban hành Nghị định số 06/2017/NĐ-CP do vướng mắc về cơ chế đấu thầu và danh mục trận đấu, giải thi đấu bóng đá quốc tế. Do đó, quy định tại Nghị định số 06/2017/NĐ-CP cần được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư năm 2020 và hạn chế bất cập trong thực tiễn triển khai thực hiện.
Phát triển thị trường vui chơi có thưởng tại Việt Nam
Cần tiếp tục xây dựng, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và cơ chế quản lý, giám sát chặt chẽ hoạt động lĩnh vực vui chơi có thưởng trước thực trạng nhu cầu của một bộ phận người dân ngày càng tăng cao. Kinh nghiệm quốc tế và thực tế tại Việt Nam cho thấy sự cần thiết phải ban hành khuôn khổ pháp lý đủ mạnh (Luật chuyên ngành về trò chơi có thưởng), trong đó quy định rõ điều kiện tổ chức kinh doanh theo hướng chỉ cấp giấy phép cho các doanh nghiệp có năng lực tài chính và phải gắn với việc thúc đẩy phát triển về du lịch, thương mại.
Các loại hình sản phẩm, phương thức phân phối sản phẩm vui chơi có thưởng được phép kinh doanh. Các quy định về quản lý, giám sát người chơi và trách nhiệm của các cơ quan liên quan nhằm hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của hoạt động kinh doanh này đối với xã hội. Kinh nghiệm của các nước cho thấy, việc thành lập cơ quan chuyên trách nhằm quản lý thị trường vui chơi có thưởng là cần thiết và là yếu tố quan trọng trong quản lý và phát triển đúng hướng loại hình kinh doanh này.
Tiếp tục, xem xét việc thí điểm cho phép kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế và thí điểm đối tượng là người Việt Nam vào chơi casino, qua đó thu hút đầu tư, góp phần thúc đẩy phát triển về du lịch, thương mại, đáp ứng nhu cầu giải trí của người dân. Sau quá trình thí điểm, Chính phủ sẽ tổng kết, đánh giá toàn diện trên các phương diện về kinh tế - xã hội, an ninh trật tự, an toàn xã hội… để quyết định việc tiếp tục cho phép mở rộng hoạt động kinh doanh đặt cược thể thao, phương thức phân phối vé đặt cược, mở rộng các địa điểm được phép cho người Việt Nam chơi casino hoặc có thể chấm dứt thí điểm đối với các loại hình kinh doanh nêu trên.
Ngoài ra, cần tăng cường công tác quản lý, giám sát thị trường vui chơi có thưởng theo định danh người chơi (thông qua tài khoản người chơi đăng ký tại doanh nghiệp, qua tài khoản thanh toán của người chơi mở tại tổ chức tín dụng hoặc tài khoản ví điện tử tại các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt). Chương trình vui chơi có trách nhiệm cần được xây dựng và thực thi với những giải pháp giúp người chơi kiểm soát được mức độ và sự đam mê thái quá thông qua các cảnh bảo về thời gian, số tiền chơi…
Vũ Lê (theo Cổng Thông tin điện tử Bộ Tài Chính)