Tác nghiệp thời Covid-19: Những kỷ niệm không thể quên!
(Thethaovanhoa.vn) - Những chuyến công tác là một phần không thể thiếu trong cuộc đời của mỗi phóng viên, nhưng trong gần 20 năm làm báo, có lẽ chuyến đi tới Dubai vào tháng 5/2021 để tác nghiệp tại vòng loại thứ 2 World Cup 2022 khu vực châu Á sẽ là kỷ niệm không thể phai mờ trong tâm trí của tôi, bởi ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 đã khiến đợt công tác trong "màu áo" Thể thao & Văn hóa này trở nên đặc biệt tới khó quên.
1. Sự đặc biệt này bắt đầu từ trước ngày lên đường, khi các phóng viên đi Dubai phải chờ tới ngày áp chót, sau khi nhận được kết quả xét nghiệm PCR âm tính mới bắt tay vào chuẩn bị đồ đạc. Không ai dám thực hiện công tác chuẩn bị sớm hơn vì nguy cơ trở thành F0 có thể rơi vào bất cứ người nào, nên chỉ khi hoàn thành việc xét nghiệm PCR với kết quả âm tính thì công việc chuẩn bị mới được bắt đầu.
Và lúc chuyến bay chở đội tuyển Việt Nam và chúng tôi sắp sửa hạ cánh xuống sân bay quốc tế Dubai, tất cả bắt đầu cảm nhận được không khí “tác chiến” mùa dịch khi cơ trưởng yêu cầu mọi người trên máy bay phải mặc bộ đồ bảo hộ theo quy định phòng dịch của nước chủ nhà.
Thế là từ HLV Park Hang Seo cho tới cầu thủ và các phóng viên, tất cả đều khoác lên mình một màu xanh nước biển mà rất khó để phân biệt ra nhau.
Vấn đề là quãng đường từ nơi máy bay hạ cánh tới chỗ làm thủ tục nhập cảnh ở sân bay Dubai là rất xa, và chúng tôi có cơ hội được chứng kiến một sự khác biệt rất lớn, khi ở tầng 1, các cửa hàng miễn thuế vẫn mở cửa bình thường, cả khách và nhân viên đều chỉ đeo khẩu trang, còn ở tầng 2 phía trên, nơi dành cho khách nhập cảnh, đội tuyểnViệt Nam và các phóng viên kín mít trong trang phục bảo hộ từ đầu đến chân.
Theo quan sát của chúng tôi ở thời điểm đó, hành khách ở các chuyến bay khác tại sân bay Dubai hầu như đều chỉ đeo khẩu trang, có rất ít người mặc bộ đồ bảo hộ, nên đội tuyển Việt Nam và các phóng viên Việt Nam trở nên thật nổi bật ở sân bay Dubai trong đêm ngày 26/5/2021 với bộ đồ bảo hộ màu xanh từ đầu đến chân.
Trước ngày lên đường sang Dubai, các phóng viên đã nhận được thông báo của Liên đoàn Bóng đá UAE về những thay đổi được áp dụng trong quá trình tác nghiệp để phù hợp với tình hình dịch bệnh. Cụ thể, phóng viên không được tiếp xúc gần với thành viên của các đội bóng dưới mọi hình thức, chỉ được tác nghiệp ở các buổi tập chính thức trước ngày diễn ra trận đấu, còn các buổi tập bình thường sẽ được tổ chức theo hình thức tập đóng…
Tuy nhiên, choáng váng hơn cả là thông tin chỉ 5 phóng viên ảnh được vào sân ở mỗi trận đấu của đội tuyển Việt Nam, trong khi có tới 8 phóng viên ảnh đã theo chân đội tuyển từ Hà Nội sang đây. Ban đầu BTC địa phương yêu cầu các phóng viên Việt Nam phải tự thu xếp với nhau để chọn ra 5 phóng viên ảnh vào sân ở mỗi trận, nhưng sau khi có sự can thiệp của lãnh đạo Liên đoàn Bóng đá Việt Nam VFF thì cuối cùng tất cả 8 phóng viên ảnh đều đã được vào sân tác nghiệp, tất nhiên là phải tuân theo những quy định ngặt nghèo của BTC.
2. Có 2 điểm nổi bật trong công tác tổ chức thi đấu bóng đá thời dịch bệnh Covid-19 là “bong bóng an toàn” của AFC và sự bắt buộc của quy định trình kết quả xét nghiệm PCR ở mọi địa điểm liên quan, như sân bóng, sân tập hay phòng họp báo.
“Bong bóng an toàn” được hiểu là một quy định mà mọi thành viên liên quan tới các trận đấu tại bảng G vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á ở Dubai chỉ tiếp xúc nội bộ với nhau, di chuyển khép kín từ khách sạn tới sân bóng hoặc sân tập và ngược lại, không có bất cứ thành viên nào được phép ra khỏi “bong bóng”.
Quy định “bong bóng” này chỉ được áp dụng kể từ khi thầy trò HLV Park Hang Seo chính thức gia nhập khách sạn do BTC địa phương chỉ định vào ngày 3/6/2021, nhưng thực tế là từ lúc đội tuyển Việt Nam bắt đầu buổi tập đầu tiên tại Dubai vào ngày 27/5/2021 thì quy định này đã được thực hiện phần nào.
Theo đó, các phóng viên không được tiếp xúc gần với bất cứ thành viên nào của đội tuyển Việt Nam, việc phỏng vấn cầu thủ trước buổi tập là được phép nhưng có giới hạn về số người tham dự, chỉ một phóng viên thực hiện việc phỏng vấn, một phóng viên ghi hình và cùng lắm có thêm một phóng viên hỗ trợ việc ghi hình, còn tất cả các phóng viên khác đều phải chụp ảnh từ xa.
nổi bật thứ 2 trong công tác tổ chức thi đấu bóng đá tại Dubai là việc yêu cầu kết quả xét nghiệm PCR âm tính ở mọi địa điểm liên quan. Không chỉ ở những buổi tập chính thức, buổi họp báo chính thức hay trận đấu chính thức mà kể cả những buổi tập bình thường của đội tuyển Việt Nam, phóng viên cũng phải có kết quả xét nghiệm PCR âm tính mới được vào tác nghiệp. Điều này đồng nghĩa với việc các phóng viên Việt Nam buộc phải thực hiện xét nghiệm PCR với tần suất 3 ngày một lần mới đáp ứng được yêu cầu của BTC.
Tác nghiệp ở buổi tập như thế còn tác nghiệp tại các trận đấu chính thức cũng có nhiều thay đổi so với bình thường. Theo đó, các phóng viên Việt Nam không được chụp ảnh ở khu vực trung tâm khi 2 đội tiến hành nghi thức chào cờ mà chỉ phóng viên chính thức của AFC mới được hiện diện tại đây.
Và sau khi kết thúc nghi lễ chào cờ, các cầu thủ sẽ quay mặt ra biển quảng cáo phía đường biên ngang để phóng viên chụp ảnh từ sau cầu môn. Quy định này khiến cho các phóng viên chỉ được chụp ảnh duy nhất 1 đội bóng chứ không thể chụp ảnh cả 2 đội như lúc bình thường.
Cũng vì lý do giãn cách nên các cuộc phỏng vấn tại mixed-zone dành cho truyền thông cũng bị cắt bỏ và chỉ duy nhất phóng viên truyền hình chủ nhà mới được phỏng vấn cầu thủ sau trận, còn các phóng viên khác chỉ được tham dự họp báo với HLV trưởng và đại diện cầu thủ của từng đội.
3. Năm 2019, chúng tôi từng có dịp tới Asian Cup 2019 để tác nghiệp và có cơ hội tận hưởng công tác tổ chức tuyệt vời của nước chủ nhà UAE, nhưng đến năm 2021, công tác tổ chức của UAE chỉ còn giới hạn ở sân bóng, còn công tác hậu cần, đặc biệt là trung tâm báo chí như tại Asian Cup 2019, đã không còn được duy trì, và lý do vẫn là vì Covid-19.
Nếu như hành trình từ Hà Nội sang Dubai của chúng tôi chỉ có đội tuyển Việt Nam và 14 phóng viên thì chuyến bay trở về lại hoàn toàn khác, khi có hơn 100 công dân Việt Nam trở về từ Dubai theo diện giải cứu nhân đạo, và điều này đồng nghĩa với việc rủi ro sẽ cao hơn, vì có thể sẽ có những người mang mầm bệnh Covid-19 không biết.
Và nỗi lo lắng này cuối cùng cũng đã trở thành sự thực, khi có tới 6 F0 lần lượt được phát hiện trong chuyến bay đó. Nếu như các tuyển thủ và BHL được bố trí ngồi ở khoang riêng phía trên, không tiếp xúc với bất cứ hành khách nào khác thì các phóng viên lại ngồi lẫn cùng công dân được giải cứu ở khoang dưới, và không phải cả 13 phóng viên (1 người phải ở lại Dubai chữa trị do bị nhiễm Covid-19 trong quá trình tác nghiệp) đều đã được tiêm vaccine phòng chống Covid-19.
Vì thế, nỗi lo lắng về nguy cơ nhiễm bệnh đeo đuổi chúng tôi trong suốt 21 ngày cách ly sau đó, và phải đến khi nhận được kết quả âm tính ở lần xét nghiệm PCR thứ 4, đồng nghĩa với việc đủ điều kiện rời khỏi khu cách ly trở về nhà, thì chúng tôi mới có thể tạm thời thở phào, sở dĩ nói là tạm thời vì trong 6 F0 cùng chuyến bay nói trên, có 2 F0 chỉ được phát hiện dương tính sau khi đã kết thúc 21 ngày cách ly bắt buộc.
Với tất cả những lý do kể trên, sẽ không là quá lời nếu nói rằng chuyến công tác tại Dubai vào tháng 5 và tháng 6 năm 2021 thực sự là kỷ niệm nhớ đời trong cuộc đời phóng viên của tôi và 13 đồng nghiệp đã cùng tham gia vào hành trình ấy.
Hoàng Linh - Phóng viên TT&VH/TTXVN