Super League là gì, được tổ chức ra sao, liệu nó có thổi bay bóng đá toàn cầu?
(Thethaovanhoa.vn)- 12 câu lạc bộ bóng đá hàng đầu châu Âu hôm Chủ Nhật đã thông báo họ "đồng ý thành lập" Super League- một giải đấu ưu tú mới có thể làm nổ tung cấu trúc chuyên nghiệp của môn thể thao phổ biến nhất thế giới.
Dù vấp phải sự phản đối dữ dội từ UEFA, người hâm mộ và thậm chí cả các chính trị gia nhưng Super League đã đưa ra thông báo làm rung chuyển thế giới bóng đá. Dưới đây là những gì chúng ta biết về Super League:
Những đội bóng nào tham gia Super League?
Nhóm CLB sáng lập giải hiện có 12 thành viên, bao gồm: Manchester City, Manchester United, Liverpool, Chelsea, Arsenal, Tottenham (Anh); Barcelona, Real Madrid, Atletico Madrid (Tây Ban Nha); Juventus, Inter Milan, AC Milan (Italy).
Trong tuyên bố của mình, nhóm này cho biết “dự kiến sẽ có thêm 3 CLB nữa tham gia vào mùa giải đầu tiên”. Ba CLB này rất có thể là Bayern Munich, Dortmund và PSG. Dù từng chống lại kế hoạch thành lập Super League nhưng giờ đây 3 CLB này có động lực lớn để tham gia giải nếu nó trở thành hiện thực.
15 CLB sẽ tham gia với tư cách thành viên sáng lập. 5 CLB còn lại sẽ được lựa chọn dựa trên thành tích hàng năm để tạo thành một giải đấu 20 đội mỗi mùa. 15 đội sáng lập sẽ được miễn nhiễm với việc xuống hạng. Những đội còn lại sẽ xuống hạng và thăng hạng dựa trên thành tích thi đấu.
Khi nào giải đấu bắt đầu?
Các CLB sáng lập muốn Super League khởi tranh “càng sớm càng tốt”, dự kiến là vào năm 2022. Thông báo cũng cho biết sau khi giải đấu dành cho nam khởi tranh họ sẽ tiến hành lập giải bóng đá nữ.
Thể thức của Super League?
Đề xuất của các CLB sáng lập như sau:
20 CLB sẽ chia làm hai bảng thi đấu theo thể thức sân nhà, sân khách, giống vòng bảng Champions League và các giải VĐQG hiện nay. Dựa trên kết quả thi đấu, 3 CLB dẫn đầu mỗi bảng sẽ vào thẳng tứ kết. Các đội xếp thứ tư và năm sẽ đấu play-off hai lượt với nhau để tranh hai vé tứ kết còn lại.
Từ tứ kết, các CLB sẽ chơi theo thể thức loại trực tiếp hai lượt như Champions League. Trận chung kết diễn ra vào cuối tháng Năm, với một trận duy nhất trên sân trung lập.
Super League sẽ thi đấu vào giữa tuần, về cơ bản sẽ thay thế giải Champions League hiện tại.
Các câu lạc bộ có rời Premier League, La Liga?
Trong thông báo của mình, các câu lạc bộ cho biết họ sẽ “tiếp tục thi đấu ở các giải đấu quốc nội tương ứng”.
Tuy nhiên, UEFA phối hợp với các cơ quan quản lý bóng đá và ban tổ chức các giải đấu hàng đầu ở Anh, Italy và Tây Ban Nha cho biết trong thông báo hôm Chủ Nhật rằng “các CLB tham dự Super League sẽ bị cấm thi đấu ở các giải quốc nội, giải châu Âu và các giải thế giới”.
Giám đốc điều hành giải Ngoại hạng Anh, Richard Masters, đã viết trong một lá thư gửi tới các CLB rằng họ cần sự cho phép của ban tổ chức giải mới có thể tham gia Super League. Ông nói: “Tôi không thể hình dung tình huống kế hoạch đó được cấp phép”.
Tại sao các câu lạc bộ thành lập Super League?
Họ muốn kiếm được nhiều tiền hơn - cả trong ngắn hạn và dài hạn.
JP Morgan, một ngân hàng đầu tư của Mỹ, được cho là đã đồng ý tài trợ cho giải và cấp các khoản “béo bở” cho các thành viên sáng lập. Theo tuyên bố từ Super League, các CLB sáng lập giải sẽ chia nhau 3,5 tỷ euro (4,2 tỷ USD). Tính ra, mỗi đội sẽ nhận 400 triệu euro, gấp 4 lần số tiền thưởng cho nhà vô địch UEFA Champions League 2020. Số tiền này sẽ giúp “đầu tư cơ sở hạ tầng của các CLB và bù đắp tác động của đại dịch COVID-19”.
Super League cũng cho phép các CLB chia sẻ doanh thu độc quyền với nhau, thay vì với tất cả các thành viên UEFA. Hiện tại, UEFA phân phối tiền họ kiếm được từ bản quyền truyền hình các giải đấu cho toàn bộ các CLB tham gia trên khắp lục địa. Khoản tiền này nhằm duy trì môn thể thao ở cấp cơ sở và chuyên nghiệp ở hàng chục quốc gia.
Song, các CLB Super League muốn giữ nhiều hơn hoặc toàn bộ số tiền đó cho riêng mình. Trong nhiều thập kỷ, tại các vòng đàm phán về việc chia sẻ doanh thu Champions League, UEFA đều chia cho các CLB lớn số tiền lớn hơn để xoa dịu họ. Tuy nhiên, các CLB này tin rằng sự tham gia của họ là lý do chính thu hút hàng triệu người xem Champions League và họ cũng sẽ thu hút lượng CĐV đó trong một giải đấu ly khai, nơi họ có thể kiếm được hợp đồng truyền hình béo bở cho riêng mình, không phải chia sẻ số tiền đó với bất kỳ ai khác.
Những người chỉ trích cho rằng lòng tham của các CLB tham gia Super League sẽ hủy hoại bóng đá châu Âu ở hầu hết mọi cấp độ và sẽ gây hại cho môn thể thao này.
FIFA và UEFA phản ứng ra sao?
FIFA và UEFA phản đối. Trên thực tế, mọi tổ chức bóng đá ngoại trừ 12 CLB sáng lập Super League đều lên án kế hoạch này. Chủ tịch UEFA, Aleksander Ceferin, được cho là rất tức giận. Chủ tịch La Liga, Javier Tebas, đã chỉ trích những người sáng lập Super League, nói rằng họ “say sưa với sự ích kỷ và thiếu đoàn kết.”
Trong thông báo của mình, FIFA cho biết họ “ủng hộ sự đoàn kết trong bóng đá và mô hình phân phối doanh thu công bằng”. Họ “không đồng ý với một giải đấu ly khai khỏi giải châu Âu và nằm ngoài các cấu trúc của bóng đá quốc tế”.
FIFA hoặc UEFA có thể làm gì để ngăn chặn Super League?
UEFA, trong một tuyên bố được công bố hôm Chủ nhật, nói rằng họ và các liên đoàn thành viên và các cơ quan quản lý quốc gia “sẽ xem xét tất cả các biện pháp, ở tất cả các cấp, cả tư pháp và thể thao để ngăn chặn điều này xảy ra.”
Đòn bẩy mạnh nhất của UEFA và FIFA lúc này là họ kiểm soát các giải đấu bóng đá quốc tế quan trọng nhất thế giới, World Cup và Euro. FIFA đã nói rằng họ sẽ không công nhận một giải Super League ly khai và “bất kỳ CLB hoặc cầu thủ nào tham gia vào một giải như vậy sẽ không được phép tham gia vào bất cứ giải đấu nào do FIFA hoặc Liên đoàn tương ứng tổ chức”.
Nói cách khác, bất kỳ CLB nào tham gia Super League sẽ buộc các cầu thủ của họ rời khỏi đội tuyển quốc gia và có khả năng bỏ lỡ sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh.
Tuy nhiên, nếu Super League được thành lập, cũng có khả năng hầu hết các cầu thủ sẽ lựa chọn mức lương cao hơn và uy tín của Super League hơn là một giải đấu 4 năm mới diễn ra 1 lần.
Chẳng hạn, Kylian Mbappe có thực sự dành toàn bộ sự nghiệp của mình ở Lyon hoặc Lille, chấp nhận kiếm số tiền khiêm tốn, chỉ để chơi ở 3 hoặc 4 kỳ World Cup nữa trong 2 thập kỷ tới?
Điều gì có thể ngăn cản Super League?
Nếu những người sáng lập Super League tiếp tục với kế hoạch, họ sẽ gặp vô số thách thức pháp lý. Họ cũng sẽ gặp phải sự phản đối từ các chính phủ. Thủ tướng Vương quốc Anh, Boris Johnson, hôm Chủ Nhật đã viết trên Twitter rằng: “kế hoạch cho một giải Siêu cúp châu Âu sẽ gây tổn hại rất lớn cho bóng đá và chúng tôi ủng hộ các cơ quan quản lý bóng đá hành động. Các câu lạc bộ liên quan phải trả lời người hâm mộ của họ và cộng đồng bóng đá rộng lớn hơn trước khi thực hiện bất kỳ bước nào tiếp theo”.
Margaritis Schinas, Phó Chủ tịch Liên minh châu Âu, cũng đã tweet một tuyên bố phản đối Super League. Ông viết: “Chúng ta phải bảo vệ một mô hình thể thao châu Âu định hướng các giá trị dựa trên sự đa dạng và hòa nhập”.
Tuy nhiên, chưa có tiền lệ pháp lý nào cho kiểu ly khai này, vì vậy không rõ chính phủ có thẩm quyền để ngăn chặn nó diễn ra hay không?
Super League có chắc chắn diễn ra?
Câu trả lời ngắn gọn là không chắc chắn.
Những trở ngại vẫn còn. Những chỉ trích rất khốc liệt. Ngoài các chính phủ, cầu thủ, huấn luyện viên, giới truyền thông và thậm chí cả người hâm mộ có thể tổ chức các hành động phản đối việc thành lập giải đấu.
Thông báo hôm Chủ nhật có thể sẽ dẫn đến các cuộc đàm phán nóng. Dù rất quan trọng nhưng thông báo của Super League chưa tác động tới giải đấu hiện tại. 12 CLB chưa chính thức rời Champions League. Họ vẫn có thể ngồi lại với UEFA và các câu lạc bộ khác để bàn một thỏa thuận giữ họ ở lại giải đấu hiện tại.
Trong tuyên bố của mình, Super League cho biết họ “mong muốn tổ chức các cuộc thảo luận với UEFA và FIFA để cùng nhau hợp tác nhằm mang lại kết quả tốt nhất cho Liên đoàn mới và cho bóng đá nói chung.”
Hoặc, Chủ Nhật vừa qua có thể trở thành ngày trọng đại nhất của bóng đá thế kỷ 21. Nó có thể là ngày mà mô hình hiện tại của môn thể thao vua bị phá vỡ. Super League, hoặc phiên bản của nó, có thể thành hiện thực.
Ngay cả khi nó không xảy ra ngay lập tức thì đây cũng là kế hoạch gây ồn ào nhất, chấn động nhất, để hướng tới một giải đấu ly khai khỏi bóng đá châu Âu từ trước tới nay. Những ngày tháng tới đây, ồn ào là không thể tránh khỏi. Tất cả sẽ ngồi lại để lập biểu đồ tương lai của bóng đá thế giới.
K.Đ
Tổng hợp