Phát hiện hình vẽ tiền sử trong hang động ở Quỳ Châu, Nghệ An

Các nhà khoa học vừa phát hiện được một số hình vẽ cổ - những bích họa thời tiền sử, có niên đại cách đây khoảng 3.000 năm. Đây là một di tích hang động thuộc thời đại Đá cũ.
11/09/2021 18:42

(Thethaovanhoa.vn) - Các nhà khoa học vừa phát hiện được một số hình vẽ cổ - những bích họa thời tiền sử, có niên đại cách đây khoảng 3.000 năm. Đây là một di tích hang động thuộc thời đại Đá cũ.

Phát lộ nhiều di vật khảo cổ quan trọng ở Hoàng thành Thăng Long

Phát lộ nhiều di vật khảo cổ quan trọng ở Hoàng thành Thăng Long

Trong quá trình khai quật, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra ở địa tầng sâu nhất, 2 mộ táng gạch thời kỳ tiền Thăng Long xác định niên đại khoảng thế kỷ 4 đến thế kỷ 6. Điều này cho thấy dấu tích cư trú của con người tại đây khá sớm, từ trước thời kỳ Đại La.

Trong đợt phúc tra, khảo cổ học vào đầu năm 2021 (tháng 2/2021) tại huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An, đoàn khảo sát, Viện Khảo cổ học đã phát hiện mới những bích họa thời tiền sử trên vách hang Thẩm Chàng thuộc xã Thuận Châu, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Trình Năng Chung, Trưởng đoàn khảo sát cho biết, hang Thẩm Chàng được Viện Khảo cổ học phát hiện vào năm 2015. Đây là một di tích hang động thuộc thời đại Đá cũ, dựa vào các công cụ đá được tìm thấy trong lòng hang. Đối với những hình vẽ cổ - bích họa thời tiền sử ở hang Thẩm Chàng, thấy được, người tiền sử cư trú trong hang cũng có thể sử dụng mực vẽ giống như cách làm của người tiền sử ở Thái Lan và châu Úc.

Về mặt niên đại, căn cứ vào những họa tiết vòng tròn đồng tâm và hình tròn xoáy trôn ốc thường xuất hiện trên đồ gốm thời đại Kim khí, do vậy bước đầu có thể cho rằng, đây là sản phẩm nghệ thuật của cư dân thời đại Kim khí ở Thẩm Chàng, có niên đại cách đây khoảng 3.000 năm.

Chú thích ảnh
Hang Thẩm Chàng thuộc xã Thuận Châu, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An. Ảnh minh họa - Nguồn: Báo Nghệ An

Đây không phải là lần đầu đầu tiên tại vùng núi hang động miền Tây Nghệ An tìm thấy di tích nghệ thuật trong hang động. Trước đây, vào năm 1940, các nhà khảo cổ học Pháp đã phát hiện được những hình vẽ ở hang Don ở xã Châu Phong, cách thị trấn Quỳ Châu khoảng 15km về phía nam. Đó là những hình vẽ người phụ nữ bằng màu son đỏ.

Thời gian gần đây, tại hang Bò ở xã Hoa Sơn, huyện Anh Sơn phát hiện những hình chạm khắc hình người trên tấm đá tảng trong hang. Với việc phát hiện những bích họa trong hang động tại Nghệ An, cùng với những sản phẩm của nghệ thuật tạo hình tại hang Đồng Nội (tỉnh Hòa Bình) hay ở hang Thượng Phú (Quảng Bình) hoặc ở hang Khố Mỷ (Hà Giang), có thể cho rằng, cư dân Tiền sử Việt Nam thực sự đã có nền nghệ thuật hang động (Cave Art). Việc tìm hiểu nghệ thuật hang động ở Thẩm Chàng mới chỉ là bước đầu, cần phải nghiên cứu sâu hơn nữa về kỹ thuật tạo hình tiền sử này.

Cũng trong đợt điều tra này, các nhà khảo cổ học còn phát hiện thêm 1 di tích khảo cổ học thuộc văn hóa Hòa Bình có niên đại cách ngày nay gần 10.000 năm. Đó là hang Thẳm Mới (còn gọi là hang Gấu) thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An. Bộ công cụ lao động bằng đá tìm thấy ở hang Thẳm mới phản ánh những đặc trưng cơ bản của kỹ nghệ Hòa Bình.

Hang Thẩm Chàng khá rộng, có cấu trúc hình ống, lòng hang mở rộng vào bên trong, ít ngách nhỏ. Diện tích lòng hang rộng khoảng hơn 800m2. Toàn bộ những hình vẽ được phát hiện trên các vách hang chỗ khu vực bên ngoài gần cửa hang.

Do cửa hang hình vòm cao 6-7m, nên khu vực gần cửa hang nhận được ánh sáng gần như cả ngày. Tại đây trên những vách đá cao khoảng 4-5m so với nền hang, có những hình vẽ vòng tròn đồng tâm hoặc vòng xoáy trôn ốc (hồi văn) trên bề mặt vách hang. Tổng cộng có 6 hình vẽ, họa tiết gồm 4 hình vòng xoáy trôn ốc và 2 hình vòng tròn đồng tâm. Chúng là những họa tiết hình học, không có những họa tiết miêu tả người hoặc động vật.

Vị trí của chúng như sau: Trên một vách đá ở độ cao khoảng 4m, đối diện với cửa hang, cách cửa hang hơn 10m có 4 hình xoáy trôn ốc phân bố tách rời nhau trên bề rộng khoảng 3m2 (1x3m). Các hình xoáy trôn ốc có đường kính từ 40-60cm, số vòng xoáy không đều nhau ở mỗi hình, có hình có 5-6 vòng xoáy, có hình có 8-9 vòng xoáy. Đáng chú ý, một số phần của khu vực có hình vẽ này khá ẩm, nên có hiện tượng các vệt nước làm mờ, đứt đoạn các nét vẽ. Từ cửa hang đi vào khoảng 5m, trên vách hang bên phải, ở độ cao khoảng 5m là 2 hình vòng tròn đồng tâm. Hai hình này có đường kính là 60cm và 45cm, được vẽ liền kề nhau.

Các hình vẽ có họa tiết như trên lần đầu tiên tìm thấy trong các hang động tiền sử Việt Nam. Ở khu vực Đông Nam Á, trong các dãy núi đá vôi ở Thái Lan hay ở châu Úc cũng đã phát hiện được những bức bích họa được vẽ bằng màu trắng, đề tài là những con động vật hoang dã. Để tạo được mực vẽ màu trắng, người xưa đã lấy đá phấn (một loại đá trầm tích mềm, tơi xốp, màu trắng, một dạng của đá vôi tự nhiên chủ yếu chứa 99% ẩn tinh của khoáng vật calcit) giã nhỏ thành bột, hòa với nhựa thực vật hoặc với mỡ động vật. Niên đại của những di tích nghệ thuật hang động này thường được xếp vào hậu kỳ Đá mới và thời Kim khí.

Căn cứ vào những dấu tích còn lại cho thấy, hang Thẩm Chàng là những di chỉ mang tính văn hoá nghệ thuật của cư dân tiền sử thuộc thời đại Đá.

Hiện các cơ quan chức năng địa phương đã có kế hoạch cụ thể nhằm bảo vệ hang, gìn giữ những di sản văn hóa quý báu do cha ông ta để lại.

Lý Thanh Hương/TTXVN

Tin cùng chuyên mục

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

"Khai vấn trong từng hơi thở" là cuốn sách thứ hai của tác giả Ruby Nguyen, do Nhà xuất bản Hà Nội và Thái Hà Books ấn hành.

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

Đài PT-TH Hà Nội tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận đặc biệt mang tên "Khúc quân hành vang mãi non sông" vào 22/12 tại sân Đoan Môn, khu Bảo tồn Di sản Hoàng thành - Thăng Long.

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

"Biến mất" khá lâu trong làng văn, mới đây, nhà văn Phương Trinh - cây bút có dấu ấn trong văn học thiếu nhi - xuất hiện trở lại trong những sách "Bài tập thực hành tiếng Việt", lớp 4 và 5 (NXB Giáo dục).

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

"Đường chim bay" là một danh từ đã có trong một số cuốn từ điển tiếng Việt. "Từ điển tiếng Việt" (Hoàng Phê chủ biên, Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2020) định nghĩa là "đường thẳng, là khoảng cách ngắn nhất giữa 2 điểm xa nhau".

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

UBND tỉnh Quảng Trị đã quyết định phê duyệt Dự án “Công viên Thống nhất tại khu di tích quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải” và Dự án “Khu di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu, bảo vệ Thành cổ Quảng Trị".

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của ngành văn hóa, thể thao và du lịch kết nối trực tuyến với 772 điểm cầu trên toàn quốc.

Để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh (kỳ 1): Chuyển biến tích cực, nhưng chưa xứng tầm

Để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh (kỳ 1): Chuyển biến tích cực, nhưng chưa xứng tầm

Vừa qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Đầu tư và tài trợ cho văn hóa (kỳ 2& hết): Học gì từ kinh nghiệm của thế giới?

Đầu tư và tài trợ cho văn hóa (kỳ 2& hết): Học gì từ kinh nghiệm của thế giới?

Một mẫu số chung trên thế giới: Các quốc gia phát triển về văn hóa luôn có những mô hình đầu tư và tài trợ thành công cho lĩnh vực văn hóa, tạo ra sự phát triển bền vững cho cộng đồng.

Tin mới nhất

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

Đảo quốc sư tử Singapore hiện đang thu hút với địa điểm dành cho các tín đồ của trà sữa và những viên trân châu ngọt ngào, cũng như những ai ưa khám phá. Đó là bảo tàng trà sữa trân châu đầu tiên tại Đông Nam Á

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Với vẻ đẹp hoang sơ của biển cùng kiến trúc độc đáo, cầu cảng Hải Tiến thuộc Khu du lịch Hải Tiến (Hoằng Hóa) hiện đang là điểm check-in khiến giới trẻ mê mệt.

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Những chuyến du xuân vui và hoàn hảo ai cũng mong muốn, tuy nhiên nó sẽ mất hứng và không trọn vẹn khi gặp những phiền toái đột xuất xảy ra trên đường.

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Đến hẹn lại lên. Tháng Giêng âm lịch hàng năm là tháng của rất, rất nhiều các lễ hội ở Việt Nam trong đó có những lễ hội đáng chú ý, thu hút mối quan tâm của đông đảo dân chúng cũng như du khách gần xa.

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Từ nhiều năm nay, với đặc thù về cảnh quan trong dịp Tết, Tây Bắc luôn là điểm hẹn lý tưởng để các phượt thủ tìm đến

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Thái Lan, nếu đã quá quen với Bangkok và Pattaya náo nhiệt phố thị, Phuket với những bãi biển cát trắng trải dài, thì Chiang Mai sẽ cho du khách một trải nghiệm khác biệt.