Cô ấy là một trong những phụ công xuất sắc nhất trong lịch sử bóng chuyền nữ Việt Nam, sở hữu cả "kho" danh hiệu và có cuộc sống hạnh phúc viên mãn bên chồng soái ca cao tới 1m92.

Bùi Thị Ngà, tay chắn siêu hạng của bóng chuyền Việt Nam

Bùi Thị Ngà sinh năm 1994 tại Ninh Bình trong một gia đình thuần nông. Ngà không biết gì đến thể thao hay trái bóng cho đến khi thầy giáo dạy tiếng Anh thấy cô học trò mới 14 tuổi đã cao tới 1m72 nên ra sức vận động nên theo bóng chuyền.

Lên Hà Nội dự tuyển vào "lò" Thông tin, dù chưa hề đụng đến quả bóng song Ngà trúng ngay, đơn giản vì quá có tố chất. Chỉ sau đúng 3 năm ăn tập, Ngà liên tục đột phá về chuyên môn, mà như ví von của các thầy thì "tập một năm bằng người khác luyện 2- 3 năm".

Và khi bắt đầu hết cấp hai thì Bùi Thị Ngà lên Hà Nội vừa đi học văn hóa, vừa tập tại lớp năng khiếu bóng chuyền của Trung tâm TDTT Bộ tư lệnh thông tin. Thời gian sau này khi đội bóng Bộ tư lệnh thông tin được tài trợ bởi Ngân hàng Liên Việt và chính thức mang tên Thông tin Liên Việt, Bùi Thị Ngà thi đấu thành công trong màu áo câu lạc bộ Thông tin Liên Việt Post Bank.

Năm 2011, Bùi Thị Ngà thi đấu trong Đội tuyển trẻ Quốc gia và đến năm 2012 Bùi Thị Ngà tiếp tục gây dấu ấn khi có tên trong Đội tuyển quốc gia. Sau một năm tập luyện Ngà đã được ban huấn luyện dành cho một suất thi đấu chính thức.

Bùi Thị Ngà sở hữu chiều cao 1m88 cùng tầm chắn trên lưới 2m98. Cô có khả năng phán đoán thông minh, sẵn sàng chắn một vẫn có thể đánh chặn các pha tấn công của đối thủ.

Năm 2018, sau khi bộ đôi Kim Huệ - Ngọc Hoa nói lời chia tay với Đội tuyển Quốc gia, giới chuyên môn và người hâm mộ đã tỏ ra vô cùng lo lắng vào nhóm phụ công trẻ sẽ thay thế đàn chị.

Trở lại sau chấn thương, Bùi Thị Ngà chưa lấy lại được sự nhạy bén trên lưới, tuy nhiên khả năng tấn công của cô lại được cải thiện rất đáng kể. VTV Cup và ASIAD 2018, chính là thước đo chuẩn xác nhất, qua đó nhận định cô chính là người kế nhiệm hoàn hảo nhất của tuyển Việt Nam.

Tại ASIAD 2018, Trần Thị Thanh Thúy và Bùi Thị Ngà chính là 2 VĐV ghi nhiều điểm nhất cho đội tuyển Việt Nam sau 6 lượt trận.

Năm 2019, đội trưởng Nguyễn Linh Chi bị chấn thương nên Bùi Thị Ngà đã thay người chị thân thiết lĩnh tấm băng đội trưởng cao quý của CLB, lúc này không ai phù hợp hơn cô để làm đội trưởng CLB. Ngay lập tức, trái ngọt đã tới khi cô cùng đồng đội giành chiến thắng trước Ngân hàng Công thương trong trận đấu chung kết để lên ngôi tại giải bóng chuyền nữ VĐQG 2019. 

Năm 2020, trước một Hoá Chất Đức Giang mới nổi, cô và đồng đội vẫn bảo vệ thành công chức vô địch sau 4 set nghẹt thở với tỷ số 3-1. trong trận này Bùi Thị Ngà góp công vào 24 điểm, một số điểm rất lớn. 

Năm 2021, lần thứ 3 liên tiếp BTL Thông Tin FLC (năm 2021 Thông Tin Liên Việt Post Bank đổi nhà tài trợ sang tập đoàn FLC) lại bảo vệ thành công chức vô địch trước Hoá Chất Đức Giang cũng với tỷ số 3-1.

Bùi Thị Ngà đã gặp phải 2 lần chấn thương nặng. Năm 2016 cô bị đứt dây chằng chéo trước, rách sụn, được các bác sĩ dự đoán khả năng hồi phục và trở lại thi đấu đỉnh cao chỉ 30%, Nhờ được các bác sĩ hết lòng chữa trị, được các thủ trưởng và đồng đội trong CLB quan tâm động viên, hỗ trợ, Bùi Thị Ngà đã nhanh chóng bình phục.

Cộng thêm vào đó là nỗ lực rèn luyện không ngừng nghỉ, vượt qua khó khăn, Bùi Thị Ngà nhanh chóng lấy lại được thể lực và phong độ tốt nhất để cùng CLB gặt hái nhiều thành tích, trong đó nổi bật là 5 chức vô địch quốc gia. 

Lần thứ 2 là vào năm 2021, thời điểm trước khi vòng 1 giải VĐQG diễn ra. Ngà bất ngờ gặp chấn thương dây chằng ở đầu gối trái và phải tiến hành phẫu thuật và nghỉ ngơi không thi đấu và kết quả do thiếu vắng trụ cột, BTL Thông Tin FLC đã trắng tay tại giải cúp Giải bóng chuyền cúp Hùng Vương khi thua trước VTV Bình Điền Long An và Ninh Bình Doveco.

Sau khi phẫu thuật thành công, Bùi Thị Ngà đã quay trở lại sau nửa năm điều trị và lập tức giúp BTL Thông Tin FLC Vô địch quốc gia năm 2021.

Sang năm 2022, Bùi Thị Ngà do ảnh hưởng bởi chấn thương nên chưa hồi phục hoàn toàn, cô không thể tham dự SEA Games 31 tại Việt Nam và không thể giúp CLB BTL Thông Tin bảo vệ thành công chức vô địch, khi thua trước CLB Thái Bình Geleximco ở tứ kết.

Nhiều khán giả nhận định nếu trong trận tứ kết này, Bùi Thị Ngà được tung vào sân sớm thì có lẽ kết quả đã là 3-0 cho BTL Thông Tin, và kết quả BTL Thông Tin về thứ 5 chung cuộc. Điều này cho thấy sức ảnh hưởng cực kỳ to lớn của Bùi Thị Ngà với CLB Bóng Chuyền BTL Thông Tin.

Ở giải Quân đội mở rộng tổ chức vào tháng 9/2022 tại TP Vinh, Nghệ An, Bùi Ngà cùng BTL Thông Tin đã vô địch sau trận chung kết cùng Ninh Bình Doveco, khả năng bám chắn tuyệt đỉnh của Bùi Ngà đã thể hiện rõ ràng ở giải này. 

Tiếp theo vào tháng 10 ở giải cup LienVietPostBank tổ chức tại TP Bắc Ninh, Bùi Ngà và đồng đội đã về vị trí thứ 3 sau khi thua Kinh Bắc Bắc Ninh tại trận bán kết kịch tính. 

Và tưởng như một năm 2022 sẽ kết thúc với thành tích không quá nổi bật cùng BLT Thông Tin thì Bùi Ngà trở thành đầu tàu xuất sắc cùng BTL Thông Tin vô địch Đại hội thể thao toàn quốc 2022 khi vượt qua VTV Bình Điền Long An tại trận chung kết kịch tính với tỷ số 3-1. Chính Bùi Ngà là người kết thúc trận đấu với pha chắn bóng sở trường trước Trần Thị Thanh Thúy.

Sau giải đấu này, Bùi Thị Ngà bất ngờ quyết định giải nghệ khi mới 28 tuổi. Theo thống kê không chính thức, trong sự nghiệp của mình, phụ công quê Ninh Bình đã giành được gần 100 danh hiệu cá nhân, tập thể ở cả cấp độ CLB (CLB Bộ Tư Lệnh Thông Tin) lẫn đội tuyển Việt Nam.

Năm 2022, Bùi Thị Ngà kết hôn với bạn trai lâu năm là Vũ Xuân Hoàng. Chồng cô làm đại diện kinh doanh cho hàng xe Lexus, sở hữu chiều cao lên tới 1m92 cùng vẻ ngoài phong độ như một "soái ca".