Cuối năm, bưởi Diễn được bày bán ở khắp các sạp hoa quả tại Hà Nội, thế nhưng tại quê gốc, loại đặc sản này đã "cháy hàng" vì còn quá ít người trồng.

Từ xa xưa, bưởi Diễn, trồng rất nhiều tại hai xã Phú Diễn và Minh Khai (Từ Liêm, Hà Nội) và được coi là một đặc sản hiến vua vào những dịp lễ, Tết. Gần chục năm nay, những mảnh vườn nhà trồng bưởi như của gia đình bà Phòng (thôn Đình Quán, Phú Diễn) như thế này còn rất ít.  

Trên những mảnh đất trồng bưởi xưa, nhà cao tầng mọc lên san sát, chủ yếu là xây cho sinh viên thuê. "Trồng bưởi thì có năm được năm mất mùa, phải chăm bón, thu về giỏi lắm vài chục triệu một năm, trong khi xây tầm chục phòng cho thuê, mỗi tháng đã bỏ túi hàng chục triệu rồi", một người dân Đình Quán cho biết.

Dù vậy, nhiều người lưu luyến nghề xưa, đã đầu tư cải tạo đất ruộng, xin chuyển đổi mục đích sử dụng và trồng bưởi Diễn, cam Canh trên đó. Theo người dân địa phương, năm nay không phải là năm được mùa bưởi Diễn, vì đợt bưởi ra hoa vào đầu năm gặp đúng dịp rét.  

Bưởi Diễn không chỉ ngọt, mát, mà còn có màu vàng ươm đẹp mắt và mùi thơm dịu. Vì thế, không chỉ mua ăn, vào dịp Tết, nhiều người còn chọn cây trưng trước nhà. Chủ một vườn chuyên bán gốc bưởi Diễn tại Đình Quán cho biết, đến thời điểm này, phần lớn các cây trong vườn đã có người đặt mua.  

Những cây có đánh dấu (buộc dây đỏ) là đã được đặt trước. Một số cây bưởi Diễn lâu năm, nhiều quả đẹp có giá tới vài chục triệu đồng. Còn bưởi ăn bán tại vườn là 50.000 đồng một quả. Những quả bưởi cỗi (ở các cây bưởi già) có giá cao hơn, lên tới 70.000-80.000 đồng.

Vào dịp này, bưởi Diễn bắt đầu chín rộ và được thu hái. Lựa bưởi Diễn nên chọn quả vừa phải, bẹt, cầm nặng, chắc tay, vỏ mỏng. Hiện tại, bưởi Diễn được nhân giống ở khá nhiều nơi như ngoại thành Hà Nội, Thái Bình, Nam Định, nhưng không phải chỗ nào bưởi cũng ngọt, thơm như ở đất Diễn.  

Biết nhiều người dân địa phương đốn gốc bưởi, lấy đất xây nhà, nhiều thương lái tìm mua các gốc lâu năm, mang về vun trồng trong chậu, rồi đợi cành lớn, lá nhiều là ghép quả bưởi vào, bán cây bày Tết với giá khá cao.

Một quả bưởi được ghép vào cây cỗi mà nếu không tinh, khách khó phát hiện ra. Theo chủ vườn, những quả này được ghép từ nửa năm trước, bưởi vẫn chín vàng nhưng thường nhỏ và không bám chắc bằng quả ra tự nhiên.  

Vào thời điểm này, một số vườn bưởi tại Minh Khai và Phú Diễn đã bán hết quả, chủ nhân đang vun gốc chuẩn bị cho mùa bưởi năm sau. Loại cây này ưa sống ở nơi đất cao, trồng nhanh ra quả, có khi chỉ năm trước năm sau là bói, nhưng phải từ 5 năm trở lên mới cho quả ngon. Cây càng già, quả bưởi càng nhỏ và ngọt.