Khởi động 'giải thưởng thiếu nhi Dế Mèn': Mở đầu một mỹ tục cho thiếu nhi và vì thiếu nhi
(Thethaovanhoa.vn) - Với trách nhiệm xã hội của mình, tiếp theo Giải Âm nhạc Cống hiến, Giải Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội, báo Thể thao và Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) quyết định thành lập một giải thưởng thường niên cho thiếu nhi, mang tên Dế Mèn.
Chiều 27/5, Lễ phát động giải thưởng thiếu nhi Dế Mèn đã được tổ chức tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia, số 5 Lý Thường Kiệt, Hà Nội.
Đây là giải thưởng phi lợi nhuận thường niên được trao cho các sáng tác, trình diễn nghệ thuật – giải trí xuất sắc "của thiếu nhi" (thiếu nhi là chủ thể sáng tạo) hoặc "vì thiếu nhi" (thiếu nhi là đối tượng phục vụ), bao gồm 1 Giải thưởng Lớn mang tên "Hiệp sĩ Dế Mèn" và một số Tặng thưởng mang tên "Khát vọng Dế Mèn".
- Toàn văn phát biểu của Trưởng BTC 'Giải thưởng Dế Mèn'
- Nhà văn Nguyễn Quang Thiều nói về giải Dế Mèn: 'Thực đơn của tâm hồn' cho những đứa trẻ
Ở mùa giải đầu tiên, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, tác phẩm tham dự giải thưởng được sáng tác, công bố trong thời gian từ đầu năm 2019 đến ngày 7/9/2020.
Tại Lê phát động, nhà báo Lê Xuân Thành - Tổng biên tập báo Thể thao và Văn hóa, Trưởng Ban tổ chức Giải thưởng nhấn mạnh: "Trong thời đại bùng nổ công nghệ giải trí, việc tìm kiếm những sáng tác, trình diễn nghệ thuật – giải trí giàu giá trị Chân – Thiện – Mỹ để nuôi dưỡng tâm hồn các em thiếu nhi đang là nỗi trăn trở lớn của toàn xã hội.
Đầu tư sáng tác, trình diễn nghệ thuật - giải trí thiếu nhi là đầu tư cho những chủ nhân tương lai của đất nước, là đầu tư từ gốc để xây dựng “văn hóa đọc” và phát triển các hình thức sinh hoạt giải trí lành mạnh khác. Và đó cũng là cơ hội để phát triển một thị trường văn học nghệ thuật và giải trí có sức tiêu thụ rất lớn trong nhóm đối tượng thiếu nhi, mà lâu nay hầu như vẫn để cho văn hóa phẩm nước ngoài “xâm chiếm”.
Giải thưởng không chỉ bó hẹp trong văn chương hay trong 7 môn nghệ thuật mà mở rộng tới các bộ môn nghệ thuật mới; kể cả các tác phẩm khoa học phổ thông có mục tiêu hết sức rõ ràng là truyền bá kiến thức, vẻ đẹp của khoa học, để làm phong phú thêm cho tâm hồn thiếu nhi, cũng như tâm hồn của tất cả những ai từng là thiếu nhi".
Ông Lê Quốc Minh, Phó Tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam trong lời phát biểu của mình cho hay: "TTXVN cũng rất quan tâm đến đến giới trẻ. Mỗi mùa Hè đến, chúng tôi đều phải chỉ đạo các anh, chị em phóng viên phải viết gì đó cho trẻ em, về trẻ em. Tôi cho rằng, giải thưởng thiếu nhi Dế Mèn là một giải thưởng mới mẻ, đầy tính sáng tạo. Chúng tôi hy vọng rằng, giải thưởng sẽ phát triển dài lâu, mang lại đời sống tinh thần bổ ích, nhân văn cho trẻ em và vì trẻ em!"
Ông Nguyễn Xuân Cường - Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam, Chủ tịch Nhà đấu giá Chọn có mặt tại Lễ phát động cho biết, tên giải thưởng Dế Mèn rất hay và ý nghĩa, kích thích và động viên những tác giả, tác phẩm của trẻ em, đồng thời cổ vũ đội ngũ sáng tác cho trẻ em.
Ông Cường cho rằng, trẻ em, cũng rất cần không gian của mình mà ở đó có thể nghe, xem nghe, đọc chơi. Thời gian tới, cùng với giải thưởng Dế Mèn chắc chắn sẽ có nhiều tác phẩm tốt, và cần phải đưa những tác phẩm tốt lên môi trường số.
"Xã hội thực thế nào thì xã hội số nó tương tự như vậy. Làm sao đó có nhiều nội dung phong phú, để khi đưa lên môi trường số các em có nhiều lựa chọn hơn, từ đó giảm thiểu những thông tin không có lợi cho các em" – ông Cường nói. "Tôi hy vọng giải thưởng sẽ timd được những tác phẩm tốt, để từ đó chúng tôi sẽ chọn đưa vào giải thưởng "Chuyển đổi số Việt Nam - Vietnam Digital Awards", cùng với các lĩnh vực khác góp phần xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp hơn".
Không những vậy, ông Cường còn hé mở một "tín hiệu vui" hậu Dế Mèn, đó là "tới đây Nhà đấu giá Chọn ngoài tranh sẽ còn đấu giá các tác phẩm âm nhạc. Và chúng tôi cũng hy vọng sẽ chọn được những tác phẩm tốt của giải Dế màn để mang ra bán đấu giá".
Nhà thơ Trần Đăng Khoa (Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam), thành viên BGK đánh giá cao việc Thể thao và Văn hóa mở ra "sân chơi Dế Mèn". Tôi tin rằng qua giải thưởng này, sẽ tạo ra phong trào rộng khắp trong xã hội, mở đầu cho một mỹ tục kéo các tác giả, các độc giả đến với thiếu nhi, vì thiếu nhi.."
Ông Phạm Quang Vinh, Giám đốc NXB Kim Đồng thì cho rằng, trẻ em hiện nay có sự chênh lệch giữa thành thị và nông thôn. Ông hoan nghênh và vui mừng khi biết tin giải thưởng Dế Mèn ra đời, kỳ vọng giải sẽ thúc đẩy đời sống tinh thần cho các em. Nhưng bên cạnh những giải thưởng như thế này, người đứng đầu NXB lớn nhất chuyên về sách cho trẻ em cho rằng, người lớn cũng cần chung tay có những thông điệp thiết thực hơn vì trẻ em, cho trẻ em. Và thêm một tín hiệu vui khi ông Vinh cho biết: "NXB Kim Đồng sẵn sàng hỗ trợ, đồng hành với giải thưởng Dế Mèn trong việc tìm kiếm những cuốn sách, những tác giả xứng đáng".
Nhà nghiên cứu Lại Nguyên Ân đưa ra ý kiến: Văn học thiếu nhi quốc tế phát triển cao hơn rất nhiều, lực lượng sáng tác cũng rất nhiều, đông đảo, còn ở ta thì đội ngũ sáng tác cho thiếu nhi ngày càng teo tóp. "Tôi cho rằng vấn đề nằm ở độ chênh về tư duy nhân loại. Nhân cuộc thi này chúng ta nhắc nhở, khuyến khích đội ngũ sáng tác trong nước quay trở lại với việc sáng tác cho trẻ em, nhưng phải ở tư duy nhân loại chứ không chỉ là những minh họa, giáo điều".
Phạm Huy