Xoay quanh thời kỳ đầy biến động khi Hemingway vừa chia tay với người vợ đầu là Hadley và bắt đầu mối quan hệ với nhà báo Mỹ Pauline Pfeiffer, cuốn hồi ký gồm nhiều đoạn trích từ các cuộc phỏng vấn giữa Hemingway và bạn tri kỷ A.E. Hotchner.

Điều chỉnh suy nghĩ không đúng về Hemingway

Chúng gồm cả những cuộc đối thoại dài trong những tuần cuối đời của nhà văn, qua đó vẽ nên bức tranh về một người đàn ông rất đau khổ, bị dày vò bởi những ký ức của cuộc hôn nhân đầu tiên.

Cuốn hồi ký còn kể về mối quan hệ giữa Hemingway với hai người vợ thứ 3 và thứ 4, là phóng viên chiến tranh Martha Gellhorn và nhà báo Mary Welsh. Sách cũng hé lộ về 3 người con trai ông là Jack, Patrick và Gregory. Bên cạnh đó, cuốn sách đã vẽ nên một bức tranh đầy lôi cuốn về tình bạn phức tạp của Hemingway với nhà văn đồng nghiệp F. Scott Fitzgerald.

Nhà văn Hemingway và người vợ đầu, Hadley

Hotchner, hiện đã 94 tuổi, vẫn được xem là “con trai thứ 4” của Hemingway. Ông đã có nhiều thời gian chuyện trò với Hemingway trong những năm cuối đời của nhà văn này.

Thưc ra, thời kỳ đó đã được ông kể lại trong cuốn hồi ký đầu tiên, mang tựa đề Papa Hemingway, được phát hành hồi năm 1966. Papa Hemingway được tung ra 5 năm sau khi Hemingway tự vẫn tại nhà riêng ở Ketchum, Idaho.

“Sự đặc biệt của cuốn hồi ký này nằm ở chỗ đây là cơ hội cuối cùng chúng ta được nghe một người từng gắn bó với Hemingway kể lại về thời kỳ đầy biến động của nhà văn” – Paul Baggaley thuộc Nhà xuất bản Picador, đơn vị phát hành cuốn sách ở Anh vào mùa Thu, nhận xét - “Đây là câu chuyện vô cùng hấp dẫn, bởi tác giả đã kể lại những chuyện xảy ra từ cách đây rất lâu, từ thời kỳ bắt đầu hình thành huyền thoại về Hemingway. Nó sẽ giúp điều chỉnh những suy nghĩ không đúng về nhà văn”.

Một cuốn sách gây tranh cãi

Tuy nhiên, không phải ai cũng thấy thuyết phục với những điều được kể trong cuốn sách. Ví dụ như sách nói rằng Hadley là tình yêu đích thực của Hemingway, còn mối quan hệ với Pauline là một thảm họa.

“Những bức thư tình mà Hemingway gửi cho Pauline cũng chan chứa cảm xúc và thể hiện sự ham muốn chẳng kém gì thư nhà văn gửi cho Hadley. Hemingway yêu Pauline vào năm 1927. Hadley từng kể chuyện tình của mình với nhiều nhà viết tiểu sử. Tuy nhiên ông lại chưa kịp nói nhiều về Pauline, trước khi bà đột tử hồi tháng 10/1951” - Naomi Wood, tác giả cuốn Mrs Hemingway, cho thấy một điểm khó thuyết phục trong sách.

Sarah Churchwell, Giáo sư Văn học Mỹ thuộc trường Đại học  Đông Anglia, lại cho rằng góc nhìn của Hotchner rất có giá trị.

“Hotchner biết rõ mình viết gì trong cuốn sách. Tôi nghĩ Hemingway từng yêu Hadley và sau đó đã phản bội bà. Tôi cho rằng Hemingway đã dành nhiều năm cuối đời mình để cố gắng điều hòa những ký ức tuổi trẻ đầy sự day dứt, hối tiếc” – Churchwell nói.

Có một điều mà nhiều nhà nghiên cứu đồng tình là sự say mê của họ với Hemingway, Fitzgerald và các nhà văn lừng danh thuộc Thế hệ lạc lối (Lost Generation - thế hệ trưởng thành trong Thế chiến thứ nhất).

"Đó là hấp lực khó chối từ, của một nhóm những con người thành công, tài năng, tụ tập bên nhau" - nữ văn sĩ Liza Klaussmann nhận xét. Thời nay chúng ta đang trải qua giai đoạn suy thoái kinh tế và việc chính quyền triển khai chính sách thắt lưng buộc bụng đã khiến nhiều người hoài cổ, nhớ về những ngày huy hoàng xa xưa, khi người ta vui vẻ tiệc tùng và tiêu xài hoang phí."

"Có một bức thư Fitzgerald gửi cho nhà văn Gerald Murphy khi tinh thần của họ xuống tới mức thấp nhất nói rằng 'cái bát vàng đã vỡ, nhưng nó vẫn làm bằng vàng'" - Klaussmann nói tiếp - "Tôi nghĩ đây cũng chính là điều thu hút chúng ta: ý tưởng rằng trước đây đã từng có một thế giới rất đẹp đẽ và ngay cả khi tới hồi kết thúc, nó vẫn sụp đổ rất hoành tráng."

Việt Lâm (theo Guardian)
Thể thao & Văn hóa