Góc nhìn 365: 'Gạch nối' Quảng Lạc

Một thông tin tưởng như ít được chú ý trong đời sống văn hóa tại Thủ đô: Nhà hát kịch Hà Nội vừa chính thức mở một sân khấu mới tại 8B Tạ Hiện (quận Hoàn Kiếm). Nhưng với giới sử học hoặc các nhà nghiên cứu về văn hóa Hà Nội, đó vẫn là một sự kiện vô cùng đặc biệt.
27/08/2020 06:45

(Thethaovanhoa.vn) - Một thông tin tưởng như ít được chú ý trong đời sống văn hóa tại Thủ đô: Nhà hát kịch Hà Nội vừa chính thức mở một sân khấu mới tại 8B Tạ Hiện (quận Hoàn Kiếm). Nhưng với giới sử học hoặc các nhà nghiên cứu về văn hóa Hà Nội, đó vẫn là một sự kiện vô cùng đặc biệt.

Nhà hát kịch Hà Nội nhận Huân chương lao động hạng ba trong 'sinh nhật' tuổi 60

Nhà hát kịch Hà Nội nhận Huân chương lao động hạng ba trong 'sinh nhật' tuổi 60

"Nhà hát Kịch Hà Nội, thánh đường nghệ thuật của biết bao thế hệ nghệ sĩ, diễn viên, ngôi nhà chung đong đầy tình yêu thương của biết bao thế hệ cán bộ nhân viên đến nay đã tròn 60 tuổi”- NSND Trung Hiếu, Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội, xúc động phát biểu trong lễ kỷ niệm vào sáng nay 27/12.

Đơn giản, sân khấu ấy chính là rạp Quảng Lạc cũ, một trong những rạp hát đầu tiên xuất hiện tại Hà Nội và thường xuyên được nhắc tới tại bất cứ công trình nghiên cứu nào về văn hóa Hà Nội đầu thế kỷ XX.

Và như một sự tiếp nối – sau những gián đoạn của thời cuộc - sân khấu “mới mà cũ” này vẫn được mang cái tên Quảng Lạc.

Như những tư liệu cũ ghi lại, rạp Quảng Lạc được người Pháp xây dựng vào năm 1900 trên con phố nhỏ Geraud (nay là phố Tạ Hiện). Cái tên Quảng Lạc - “niềm vui rộng khắp” - cũng cho thấy khá rõ tính chất của rạp khi đó: Hướng tới một bộ phận lớn khán giả là thị dân Hà Nội.

Kích thước nhỏ (chỉ khoảng 15x30 mét), lại nằm giữa khu phố chuyên mở quán ăn, rạp Quảng Lạc nhiều khi phải lắp cả dãy quạt kéo trên trần và cho người kéo khi biểu diễn để xua tan mùi thức ăn và cái nóng. Dù vậy, chính tính chất “bình dân” của sân khấu này lại khiến nó trở nên quen thuộc với người dân Thủ đô.

Chú thích ảnh
Nhà hát Kịch Hà Nội mở sân khấu kịch Quảng Lạc tại khu vực phố cổ. Nguồn: Internet

Rạp Quảng Lạc thường xuyên biểu diễn những vở tuồng cổ và đặc biệt là kịch nói - loại hình sân khấu mới theo chân người Pháp xuất hiện tại Việt Nam. Giữa thập niên 1930, khi tuồng cổ không còn ăn khách, và cải lương bắt đầu nổi lên trong đời sống sân khấu, rạp Quảng Lạc cũng là nơi chuyên diễn cải lương, trong đó có nhiều gánh đến từ khu vực phía Nam.

Như thế, không chỉ là một địa chỉ cũ gắn với đời sống văn hóa của Hà Nội, rạp Quảng Lạc cũng là chứng nhân của công cuộc “hiện đại hóa” sân khấu Việt Nam đầu thế kỷ XX, với những bước chuyển rất đặc thù.

***

Những biến động của lịch sử đã khiến rạp Quảng Lạc ngừng hoạt động trong một thời gian dài. Nhưng thật ra, trước khi được chuyển giao về Nhà hát Kịch Hà Nội vào năm 2015, rạp cũ này - khi đó thuộc quyền quản lýcủa TP Hà Nội - vẫn được sử dụng làm sàn tập của các nghệ sĩ tại nhà hát. Bởi thế, theo lời chia sẻ của các nghệ sĩ như Thanh Hương, Mạnh Hưng, từ rất sớm, họ đã có dịp đặt chân và biết tới rạp diễn đặc biệt này.

Thậm chí, rất thú vị, dù không tổ chức biểu diễn, nhưng cái tên “rạp Quảng Lạc” những năm qua vẫn được giới kinh doanh trên con phố Tạ Hiện - vốn đã trở thành tuyến phố tập trung nhiều quán bar và điểm vui chơi giải trí tại Hà Nội - nhắc đến trong lời giới thiệu về khu vực này. Có nghĩa, hơn cả câu chuyện của một rạp hát, “rạp Quảng Lạc” cũng trở thành thương hiệu riêng khi nói về những kiến trúc và văn hóa của một không gian cũ.

Để rồi, bây giờ, ở thời điểm mở lại sân khấu Quảng Lạc, các nghệ sĩ tại Nhà hát Kịch Hà Nội chia sẻ trong sự hoan hỉ rằng họ “như trở về nhà”. Có diện tích không lớn (dưới 100 ghế) kèm theo cách bài trí gần gũi, đơn giản, sân khấu này sẽ dự kiến sẽ mở cửa đều đặn vào các tối thứ 6 mỗi tuần sau mùa dịch. Ở đó, những chương trình hài kịch hoặc trích đoạn ngắn sẽ được ưu tiên biểu diễn phục vụ khán giả - trong khi những vở diễn lớn của Nhà hát kịch Hà Nội vẫn được tổ chức ở rạp Công Nhân như đang có.

Chẳng có gì lạ, khi không chỉ giới sân khấu, mà những người gắn bó với lịch sử Hà Nội đều hào hứng khi thành phố “tìm lại” rạp Quảng Lạc. Đó chính là một trong những gạch nối hiếm hoi còn lại, giữa một Hà Nội trong quá khứ và một đô thị của nhịp sống hiện đại như bây giờ.

Sơn Tùng

Tin cùng chuyên mục

Chào tuần mới: 'Vaccine' cho tin giả

Chào tuần mới: 'Vaccine' cho tin giả

Câu chuyện về vấn đề tin giả, tin xấu, tin độc đã “đốt nóng” dư luận cuối tuần qua khi xuất hiện trên nghị trường của kỳ họp Quốc hội thứ 4, khóa XV.

Tản văn cuối tuần: Núi rừng lên tiếng

Tản văn cuối tuần: Núi rừng lên tiếng

Cuộc ra mắt lần đầu tại Thủ đô của 6 họa sĩ Bắc Kạn trong đó ba họa sĩ người Tày, Nùng, còn ba người Kinh. Hai họa sĩ Trần Giang Nam, nhà giáo, Trần Ngọc Kiên công tác Hội.

Thư gửi robot citizen: Niềm vui ngắn chẳng tày gang

Thư gửi robot citizen: Niềm vui ngắn chẳng tày gang

Sophia mến! Đôi khi tôi nghĩ cái thế giới robot của Sophia thật đơn giản biết bao vì không tồn tại giới tính, màu da, tuổi tác, giàu nghèo…

Góc nhìn 365: Hi vọng từ… bia đá

Góc nhìn 365: Hi vọng từ… bia đá

Ngày 8/11 tới, cuộc triển lãm “Bia đá kể chuyện” tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội sẽ kết thúc, khép lại đúng một tháng trưng bày đáng chú ý về câu chuyện của những tấm bia đá ở đây.

Chữ và nghĩa: Lợn chuồng chái, gái cửa buồng

Chữ và nghĩa: Lợn chuồng chái, gái cửa buồng

Câu tục ngữ có hai vế điệp và đối nhau (lợn chuồng chái/ gái cửa buồng). Mỗi vế là một danh ngữ (ngữ mở rộng có danh từ làm trung tâm). Người đọc sẽ ngạc nhiên lấy làm lạ là 2 đối tượng đem ra bàn ở đây lại là “lợn” và “gái”.

Góc nhìn 365: Số hóa 'di sản' điện ảnh

Góc nhìn 365: Số hóa 'di sản' điện ảnh

Những bảo vật quốc gia cần được số hóa để giới thiệu cùng khán giả qua các thiết bị công nghệ, thay vì mãi lưu trữ trong kho. Các di tích, danh thắng cũng cần được số hóa về hình ảnh.

Chào tuần mới: Lỗi không phải ở hoa sữa

Chào tuần mới: Lỗi không phải ở hoa sữa

Ở Việt Nam, hiếm có loài cây nào gây “chia rẽ nhân tâm” hơn loài hoa sữa. Dẫu có cái tên gợi hương tinh khôi, thơ ngây, hoa sữa thật không dễ chịu gì cho những người vốn không ngửi nổi mùi hương ấy, thậm chí là dị ứng phấn hoa, hoặc những cơn đau đầu, chóng mặt.

Tản văn cuối tuần: Bắt cá mùa lũ

Tản văn cuối tuần: Bắt cá mùa lũ

Hôm qua vào Huế được bạn chiêu đãi bữa nhậu trong đó có món đặc sản canh chua cá ngạnh sông Hương. Đúng là tôi chưa từng bắt gặp loài cá này, nói gì được ăn.

Tin mới nhất

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

Đảo quốc sư tử Singapore hiện đang thu hút với địa điểm dành cho các tín đồ của trà sữa và những viên trân châu ngọt ngào, cũng như những ai ưa khám phá. Đó là bảo tàng trà sữa trân châu đầu tiên tại Đông Nam Á

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Với vẻ đẹp hoang sơ của biển cùng kiến trúc độc đáo, cầu cảng Hải Tiến thuộc Khu du lịch Hải Tiến (Hoằng Hóa) hiện đang là điểm check-in khiến giới trẻ mê mệt.

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Những chuyến du xuân vui và hoàn hảo ai cũng mong muốn, tuy nhiên nó sẽ mất hứng và không trọn vẹn khi gặp những phiền toái đột xuất xảy ra trên đường.

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Đến hẹn lại lên. Tháng Giêng âm lịch hàng năm là tháng của rất, rất nhiều các lễ hội ở Việt Nam trong đó có những lễ hội đáng chú ý, thu hút mối quan tâm của đông đảo dân chúng cũng như du khách gần xa.

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Từ nhiều năm nay, với đặc thù về cảnh quan trong dịp Tết, Tây Bắc luôn là điểm hẹn lý tưởng để các phượt thủ tìm đến

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Thái Lan, nếu đã quá quen với Bangkok và Pattaya náo nhiệt phố thị, Phuket với những bãi biển cát trắng trải dài, thì Chiang Mai sẽ cho du khách một trải nghiệm khác biệt.