Sau khi tăng trưởng nhẹ ở mức 4% trong tháng 7 vừa qua, thị trường ô tô Việt Nam đã ghi nhận tháng 8 đầy khó khăn, với sự giảm sút đáng kể về doanh số bán hàng.

Tháng "Ngâu" đầy khó khăn

Theo số liệu vừa được Hiệp hội Các nhà Sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) công bố, tổng doanh số bán hàng của các đơn vị thành viên trong tháng 8/2023 chỉ đạt 22.540 xe, giảm 9% so với tháng trước và giảm 27% so với tháng 8 cùng kỳ năm ngoái. Trong tổng doanh số trên có 17.335 xe du lịch, giảm 10%; 5.036 xe thương mại, giảm 5%; và 169 xe chuyên dụng, tăng 14% so với tháng trước. Điều này cho thấy thị trường ô tô Việt Nam đã gặp nhiều khó khăn trong việc duy trì doanh số bán hàng ổn định, đặc biệt là trong 2 phân khúc chủ lực là xe du lịch và xe thương mại.

Xét về nguồn gốc xe, trong khi doanh số bán của xe lắp ráp trong nước đạt 13.118 xe, giảm 3% thì doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc là 9.422 xe, giảm tới 15% so với tháng trước.

Còn tính cả 8 tháng năm 2023 doanh số bán của các doanh nghiệp thành viên VAMA đạt 184.554 xe, giảm 30% so với cùng kỳ 2022; trong đó: xe du lịch giảm 34%, xe thương mại giảm 13% và xe chuyên dụng giảm 61%.

Theo các chuyên gia, bên cạnh doanh số bán xe của các đơn vị thành viên VAMA, thị trường ô tô Việt Nam còn có sự góp mặt của nhiều hãng xe khác, như Audi, Jaguar Land Rover, Mercedes-Benz, Nissan, Subaru, Volkswagen, Volvo… nhưng các hãng xe này không tiết lộ kết quả kinh doanh của họ.

Tuy nhiên, chỉ tính thêm doanh số bán hàng của TC Group trong tháng 8 có 3.145 xe được tiêu thụ (giảm 22% so với tháng 7), nâng tổng doanh số cộng dồn của đơn vị này trong 8 tháng lên 35.191 xe các loại. Ngoài ra, kể từ tháng 8/2023, VinFast không công bố số liệu bán hàng.

Như vậy, tính chung doanh số của VAMA và TC Group trong tháng 8 vừa qua toàn thị trường ô tô Việt Nam tiêu thụ 25.685 xe, nâng tổng doanh số 8 tháng năm 2023 lên 219.745 xe các loại được bàn giao cho khách hàng trong cả nước.

Theo báo cáo VAMA và TC Group, thương hiệu Hyundai đã để mất ngôi đầu bảng trong tháng 8 (bán 3.145 xe), trả lại vị trí cho Toyota với 3.922 xe (tăng 16,7% so với tháng 7), đồng thời rớt xuống vị trí số 3. Vị trí số 2 thuộc về KIA với 3.309 xe (tăng 15,6%), Mazda vươn lên vị trí số 4 khi bán được 3.032 xe (tăng 13,7%), Ford trở lại vị trí số 5 khi bán được 2.795 xe (tăng 13,8%).

Cũng tính hết 8 tháng năm 2023, tổng doanh số bán xe của VAMA đạt 184.554 xe, giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Toyota đạt doanh số 34.372, giảm 38%; Mitsubishi đạt 18.783 xe, giảm 29%; Kia bán được 24.120 xe, giảm 45%; Mazda bán được 20.256 xe, giảm 18%; Honda bán được 12.516 xe, giảm 46% so với cùng kỳ…

Theo các chuyên gia, dù được Chính phủ hỗ trợ giảm 50% lệ phí trước bạ cho xe sản xuất, lắp ráp trong nước và các doanh nghiệp đã mạnh tay kích cầu nhưng thị trường ô tô không tăng trưởng mà còn sụt giảm doanh số. Nguyên nhân được cho là bên cạnh khó khăn về kinh tế, người dân thắt chặt chi tiêu, đặc biệt nửa cuối tháng 8 Dương lịch trùng với nửa đầu tháng 7 Âm lịch được coi là tháng "Ngâu" người dân hạn chế mua sắm khiến doanh số giảm.

Các hãng xe tiếp tục giảm giá sâu để cứu vãn

Trong bối cảnh thị trường trầm lắng, các hãng xe đã đồng loạt giảm giá và cung cấp ưu đãi lớn cho nhiều dòng sản phẩm, nhằm cứu vãn thị trường ô tô năm 2023.

Đơn cử, với các mẫu xe thuộc phân khúc hạng B như Honda City, Hyundai Accent, Toyota Vios vốn đã được nhận ưu đãi từ chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ cũng được nhà sản xuất, phân phối hỗ trợ 50% còn lại.

Ở các phân khúc khác, Honda CR-V được giảm trực tiếp 150 triệu đồng tiền mặt. Bên cạnh đó, mẫu xe này còn được ưu đãi lệ phí trước bạ 50%. Subaru Việt Nam cũng giảm giá đến 367 triệu đồng cho mẫu xe Outback, đưa giá bán của xe từ 2,099 tỷ đồng xuống còn 1,732 tỷ đồng…

Ở phân khúc xe sang và đắt tiền, Mercedes-Benz Việt Nam đang giảm 4,55% (tương đương khoảng 50% thuế VAT) trên giá niêm yết cho khách mua xe. Tương tự, đại lý Volkswagen cũng đang giảm giá từ 100 triệu đến 300 triệu đồng cho khách hàng mua xe Touareg và Volkswagen Tiguan...

Thị trường sẽ khởi sắc hơn?

Mặc dù thị trường đang trải qua giai đoạn khó khăn, nhưng cũng có những dấu hiệu hy vọng cho tương lai. Theo dự báo của TC Group, thị trường ô tô tháng 9 có thể sẽ khởi sắc hơn vào nửa cuối tháng khi tháng "Ngâu" trôi qua và nhu cầu mua sắm xe ô tô có thể tăng cao trở lại.

Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành cho rằng, tình hình tổng thể vẫn còn chưa chắc chắn. Qua tháng "Ngâu", những tháng cuối năm sức mua khó có thể bật tăng do yếu tố kinh tế, trong đó có sự góp mặt của thị trường chứng khoán và bất động sản. Vì vậy, khả năng đạt được doanh số 400.000 xe/năm như năm 2022 là rất khó. Nếu thị trường không phục hồi, áp lực tồn kho tăng cao có thể buộc các doanh nghiệp phải cắt giảm sản xuất và kinh doanh, ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của người lao động.

Nhận xét về thị trường xe ô tô từ nay đến cuối năm, ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng Tiểu ban Chính sách, Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) nhận định, sức mua về cơ bản không khác các năm trước, nhưng điểm mới là các hãng đua nhau giảm giá với số lượng nhiều hơn. Tuy nhiên, hiệu quả vẫn khó đánh giá mà còn phải chờ kết quả thực tế từ nay đến cuối năm.

"Thị trường cuối năm có thể giảm mức độ ưu đãi khi kết thúc chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ. Nhưng sẽ vẫn có một số hãng xe chấp nhận cuộc chơi giảm giá khi có thêm xe mới. Vì thế, khách hàng có xu hướng mua chạy ưu đãi, có thể tạo ra hiệu ứng thị trường như cuối năm 2022. Tuy nhiên tính cho cả năm 2023 sẽ vẫn không bằng năm 2022", ông Hiếu nhận định.