Đen ra MV mới Ai muốn nghe không đến thời điểm này là tròn 1 tháng. Thật khó tin nhưng MV mới chỉ đạt được lượng view khoảng 12 triệu (tính đến 11/7). Tất nhiên, đó là một con số đáng kể với nhiều nghệ sĩ âm nhạc đại chúng khác. Nhưng với một tên tuổi đình đám như Đen, chừng đó lại là con số khiêm tốn.

Đen Vâu 'mạo hiểm' đi trong mùa hè!

Chọn chủ đề bóng đá, MV "Đi trong mùa hè" của Đen Vâu kết hợp với khách mời nhạc sĩ Trần Tiến ra mắt ngày 9/5/2022, đúng thời điểm người hâm mộ thể thao cả nước đang hướng về SEA Games 31.

Cũng từ đây, có ý kiến cho rằng Đen đang bước vào một giai đoạn có những biến động. Lại có ý kiến cho rằng Đen đang trên đường tạo “trường phái” rap riêng biệt cho mình.

Không như mong muốn?

Ai muốn nghe không được giới thiệu ngày 11/6 trên kênh YouTube Đen Vâu Official với 4.51 triệu subscribers. Tới thời điểm này, ngoài lượng view vừa nhắc đến, MV còn thu hút được gần 14.500 bình luận, 328 nghìn lượt thích và không có một ai ấn nút dislike. Trong khi, nó vẫn đứng số 11 Trending Music của YouTube Việt Nam. Trước đó, Ai muốn nghe không từng đạt vị trí số 1 Trending Music này chỉ sau hơn 1 ngày ra mắt (18/6) với hơn 6,6 triệu lượt xem và hơn 286 nghìn lượt yêu thích.

Trong khi đó, ở các bảng xếp hạng âm nhạc trực tuyến tuần 27 vừa qua, Ai muốn nghe không vẫn tiếp tục góp mặt trong Top 10. Cụ thể, ở BXH Billboard Vietnam Top Vietnamese Songs (từ 1 đến 7/7), Ai muốn nghe không đứng vị trí thứ 10, trong khi ở Top 10 BXH nhac.vn (từ 4 -10/7) bài rap này đứng ở vị trí thứ 4.

Rõ ràng Ai muốn nghe không vẫn đang vang lên ở khắp mọi nơi, nhưng lượng người nghe thông qua lượt view trên kênh YouTube không thể so sánh với chính những MV đã phát hành trước đó của nam rapper này. Đã từ lâu, hễ Đen ra mắt sản phẩm nào thì cộng đồng người yêu nhạc luôn rộn ràng bàn tán, nhắc đến những câu key hay chế những điều gì đó liên quan đến tác phẩm, giống như Mang tiền về cho mẹ. Nhưng Ai muốn nghe không lại không tạo được điều này.

Không nhiều người nhớ trong bài có một câu nào thật ấn tượng, đủ hấp dẫn để tạo nên làn sóng trên mạng xã hội. Thay vào đó, những gì người ta biết tới thông qua Ai muốn nghe không giống như những tâm sự, những chia sẻ, những giãi bày của nam rapper với khán giả của mình.

Dẫu thế, “vẫn là Đen Vâu với cách hành văn trữ tình không lẫn vào đâu được. Câu chữ, ý tứ được sắp xếp với ý đồ rõ ràng. Cách đi flow (tiết tấu) tuy đã có sự biến ảo hơn trước nhưng vẫn là sự “dễ nghe” thường thấy ở Đen” - rapper trẻ Tobby thuộc thế hệ đàn em, người không hề giấu giếm sở thích nghe rap của Đen, chia sẻ cảm nhận về bài Ai muốn nghe không.

Sự “dễ nghe” trong rap của Đen cũng khiến rapper Tobby có chút băn khoăn rằng “không biết đó là điểm mạnh hay điểm yếu của anh Đen” nhưng “với bản thân em thì em sợ nếu nghe nhiều người nghe sẽ có cảm giác nhàm chán”. Có lẽ cũng vì thế mà “anh ấy muốn biến ảo để tạo những màu sắc mới”.

Song, sự biến ảo mà Tobby nhắc tới chỉ diễn ra ở flow nhưng không quá nhiều, trong khi có vẻ câu cú dài hơn so với cách hành văn trong chính những bài khác của Đen. Thực tế, với rap cũng cần hết sức cẩn thận, nên tránh sa đà vào những câu chữ lê thê.

Trong nhạc có gì?

“Cảm giác bài này đều quá mà lại đi mãi một lối mòn, không bật ra được cái gì khác. Món gì ăn mãi cũng chán, nên thay đổi làm mới mình như mấy bài colab cùng ca sĩ khác” - nhạc sĩ hòa âm Nguyễn Tân Châu băn khoăn. Thực ra, đây cũng chính là suy nghĩ luôn thường trực ở trong tôi về nhạc của Đen ngay từ những bài đã rất thành công trước đó.

Về cơ bản, theo tôi, nhạc của Đen có những điểm chính là phần âm nhạc của rap ít thay đổi, cách rap gần với lối đọc, rap hay ở phần lời. Điều này tạo nét tương phản với phần giai điệu chen trong những bài rap của Đen khá đẹp, gần gũi. Đen đảm nhiệm phần rap, phần có giai điệu trong bài sẽ thường do một nghệ sĩ khách mời thể hiện. Giữa rap và phần giai điệu có sự đối ngược nhau, như vậy chính là điểm quan trọng tạo sự thu hút trong âm nhạc của Đen với khán giả.

Ở chi tiết khác, beat nhạc cũng không có gì đặc sắc. Nó được thực hiện một cách khá đơn giản, việc sử dụng tiếng đàn dây ảo và khai thác chưa thực sự hấp dẫn. Trong khi, drum chơi theo phong cách rock ballad đi kèm tiếng đàn guitar tạo nên màu rock ballad thập niên 80-90 của thế kỷ trước là một chủ ý, tạo được hiệu quả có thể gọi là chill chill.

Với Ai muốn nghe không, sự xuất hiện của dàn đồng ca được coi như “cứu cánh”. “Bài này mà không có đoạn dàn đồng ca thì ví như Đen kể chuyện cho tí nhạc vào cho đỡ khô” - Nguyễn Tân Châu chia sẻ cảm nhận. Chẳng phải lời nhạc sĩ Châu nói không có lý, nhìn bình diện chung trong thể loại rap, dẫu thiên về loại hát nói không có giai điệu phong phú như ca khúc thông thường nhưng mỗi rapper cũng luôn chú ý đến nét cao độ trong lúc rap, đồng thời khi rap sẽ chọn cao độ phù hợp với beat nhằm tăng tính nhạc.

Với Đen, cách rap gần như toàn là đọc. Nhưng có khi chính đặc điểm này lại tạo sự khác biệt của nam nghệ sĩ trong ngôi nhà chung rap Việt.

“Rap Đen”!?

Dẫu không đạt những con số vượt trội, chưa tạo được sự bùng nổ trên mạng xã hội nhưng trong góc nhìn của không ít người, Đen đang ở giai đoạn cần có những hướng đi quan trọng để giữ vững vị trí của mình. Thậm chí, có những ý kiến cho rằng Đen đã bước qua thời kỳ đỉnh cao, nhưng Tobby vẫn có suy nghĩ khác.

“Đen Vâu với em vẫn là một rapper cực riêng trong giới rap Việt. Cảm giác nhạc anh Đen mang lại cho người nghe luôn là những khoảng lặng để suy ngẫm, luôn là những nốt trầm để lắng lại. Không ồn ào nhưng cũng không hề lặng lẽ” - Tobby chia sẻ. Nam rapper trẻ nói thêm: “Trước nghe thì em thấy chill, vô tư thoải mái, nhưng bài vừa ra là em nghe xong em phải suy ngẫm”. Rồi, “bây giờ như kiểu anh ấy đang muốn viết nhiều ý để thể hiện tâm hồn nhà thơ của mình”.

Tôi hỏi: Rõ ràng Đen đã góp một màu sắc rất khác vào rap Việt, vậy nếu nói về chất âm nhạc, thì rap của Đen thuộc loại nào?

Tobby không trả lời thẳng: “Flow anh Đen dùng là dạng flow cơ bản, thể loại beat có thể coi là đồng quê với đặc trưng là tiếng guitar. Nhưng chẳng thể gọi được tên thể loại rap của anh ấy là gì!”.

“Mà em có cảm giác anh Đen đang dần tìm ra cái riêng của anh ấy. Em thấy dạo gần đây bài nào cũng guitar xong rap kiểu như vậy, phần hình ảnh thì dân dã” - Tobby nói và đưa ra sự liên hệ - “Trong âm nhạc có nhạc Trịnh là một thế giới riêng, em nghĩ với rap anh Đen cũng đang hướng mình kiểu như vậy”.

• Đen Vâu 'mạo hiểm' đi trong mùa hè!
• MV 'Trốn tìm' của Đen Vâu: Trong cái quen có cái lạ?

• MV 'Mang tiền về cho mẹ' của Đen lấy nước mắt những người con xa xứ

Vậy ý Tobby sẽ có một “trường phái” tên là “Rap Đen”? - tôi hỏi và câu trả lời là: “Em nghĩ kiểu như vậy”. Chưa dám nghĩ đến điều lớn lao như phán đoán của Tobby, nhưng quả thực, với những gì Đen đã thể hiện cho thấy anh đã và đang có một lối đi riêng trong ngôi nhà chung mang tên rap Việt.

Dẫu thế, lối đi này còn dài và nhiều chông gai. Nó đòi hỏi người nghệ sĩ phải vững tâm đồng thời cũng hết sức chú trọng từng bước đi để vừa tiếp tục nhận được những hưởng ứng mạnh mẽ từ khán giả, vừa luôn đóng góp thêm nét mới cho bản thân, cho rap, và cũng là cho đời sống âm nhạc đại chúng.

Nếu nhìn từ góc độ này, Ai muốn nghe không cũng cho Đen cùng ê-kíp nhiều bài học để hạn chế những nhược điểm còn tồn tại, tiếp tục phát huy những điểm mạnh ở những sản phẩm sau.

Nguyễn Quang Long