Giải đua xe Công thức 1: Những chiếc xe đang quá nặng nề
(Thethaovanhoa.vn) - Mọi người đều lo ngại về trọng lượng của dòng xe Công thức 1 (F1) mới này, từ các tay đua đến các đội đua, người hâm mộ, và thậm chí cả giới truyền thông F1.
Với trọng lượng tối thiểu 798kg, nhờ mức tăng 3kg ngay trước khi bắt đầu mùa giải, đây là những chiếc xe nặng nhất từ trước đến nay, trông có vẻ ì ạch và đối với các tay đua, chúng chắc hẳn cũng lười biếng như thể những chiếc xe tăng.
Xe đua F1 ngày càng nặng
Điều đáng lo hơn khi chúng ta nhìn vào bức tranh toàn cảnh về những thay đổi trong 20 năm qua. Chẳng hạn như năm 2000, xe chỉ có người lái và không có nhiên liệu nặng 625kg thì năm 2022, con số này là 798kg. Năm 2000, động cơ chỉ có 110kg thì nay là 150kg hay bánh xe và lốp trước đây chỉ có 46kg thì nay là 74kg.
Đành rằng, có một số thay đổi về trọng lượng có thể ước tính được, nhưng F1 cần phải cẩn thận vì khi khối lượng tăng lên, các yêu cầu về an toàn cũng tăng theo. Vì vậy, mọi thứ cứ như một đường xoắn ốc không có điểm dừng.
Ở đây, nếu chúng ta chỉ cần thêm trọng lượng do nhu cầu an toàn tăng lên, bánh xe/lốp và động cơ vào trọng lượng xe năm 2000 thì nó sẽ cho chúng ta trọng lượng 718kg, không phải 798kg mà chúng ta hiện có.
Bây giờ chúng ta sẽ phân tích một cách cụ thể hơn. Trọng lượng không phải là tuyến tính thông qua chiều dài của chiếc xe, nhưng nếu chúng ta lấy chiều dài cơ sở của chiếc xe 2000 là khoảng 300cm, và chia trọng lượng 625kg, chúng ta sẽ có “hiệu suất trọng lượng thiết kế của xe” là 2,08kg/cm. Nếu tính đến trọng lượng tăng lên theo quy định của các đội thì sẽ đưa chiếc xe đó lên tới 718kg, nếu chúng ta chia nó cho cùng 300cm đó sẽ cho hiệu suất trọng lượng thiết kế là 2,39kg/cm.
Lấy chiều dài cơ sở tối đa cho năm 2022 là 360cm, và trọng lượng của xe/người lái là 798kg, chúng ta sẽ có hiệu suất trọng lượng thiết kế là 2,22kg/cm. Vì vậy, hiệu quả về trọng lượng khôn ngoan, các đội đã hoàn thành công việc tốt hơn so với những gì họ đã làm vào năm 2000 là 0,17kg/cm. Tuy nhiên, nếu chúng ta lấy 2,22kg/cm đó và chế tạo một chiếc xe có chiều dài cơ sở là 325cm, bạn sẽ có một chiếc xe nặng 718kg.
Chiều dài cơ sở tối đa 360cm đúng như những gì nó nói - một mức tối đa. Tuy nhiên, vì lợi ích của hiệu suất, hầu hết các đội đã đi theo con đường toàn bộ chiều dài cơ sở và kết thúc với những chiếc xe quá tải. Với mức phạt thời gian chạy gần đúng là 0,3 giây mỗi vòng cho mỗi cân nặng 10kg, điều đó sẽ phủ nhận phần lớn sự gia tăng hiệu suất từ chiều dài cơ sở.
Cần có kế hoạch giảm tải trọng xe
Như với hầu hết các thiết kế xe hơi, các đội đều dựa trên kết quả kiểm tra khí động học của họ. Nếu chiều dài cơ sở dài hơn cho kết quả tốt hơn trong đường hầm gió vì đường hầm dưới sàn dài hơn hoặc do khoảng cách với bánh trước lớn hơn, thì hầu hết họ sẽ tin rằng họ sẽ có thể kéo trọng lượng trở lại bằng cách nào đó.
Các đội sẽ sử dụng một bảng tính khổng lồ để tính toán trọng lượng tổng thể của chiếc xe và vị trí của mọi thành phần trên tọa độ X-Y-Z sẽ xác định sự phân bố trọng lượng và trọng tâm. Tuy nhiên, tất cả phụ thuộc vào mức độ nén của bảng tính đó và đôi lúc phải đến khi thêm tiện ích cuối cùng, chúng ta mới thực sự biết được trọng lượng tổng thể của chiếc xe. Vì vậy, đôi khi, nó có thể là quá muộn.
Khác với việc mô phỏng trong các giai đoạn thiết kế, luôn rất khó để dự đoán những cải tiến về thời gian chạy với khí động học được cải thiện. Và như chúng ta đã thấy, năm nay, với hiệu ứng mặt đất, điều đó thậm chí còn khó khăn hơn vì hiện tượng hiệu ứng mặt đất này ở một mức độ nào đó đã khiến tất cả mọi người không thể theo kịp.
Rất nhiều con số này được làm tròn, nhưng mục đích là để cung cấp hiểu biết về thực tế rằng các quyết định được đưa ra trong giai đoạn thiết kế ban đầu của các đội có thể gây ra những hậu quả sâu rộng mà chúng ta có thể phải sống chung trong một số chặng đua, nếu không muốn nói là mùa đua.
Khi các đội giải quyết một số vấn đề nhỏ về độ tin cậy, những chiếc xe thường tăng trọng lượng nên khi mùa giải diễn ra, họ cần phải có một kế hoạch giảm trọng lượng chuyên dụng để thực sự giữ cho trọng lượng ổn định.
Mạnh Hào