5 năm trước, Kaoru Mitoma – khi ấy còn là một sinh viên - chơi khá tệ và bị thay ra ở trận thua Olympic Việt Nam tại vòng bảng ASIAD 2018. Bây giờ, anh đã là ngôi sao hàng đầu ở giải bóng đá Ngoại hạng Anh.

Tại ASIAD 2023, Olympic Nhật Bản là một trong những đội hiếm hoi không sử dụng cầu thủ quá tuổi. Và đặc biệt, trong số này có tới 10 cầu thủ là… sinh viên, những người đều muốn trở thành Kaoru Mitoma mới.

Đội bóng sinh viên, trình độ chuyên nghiệp

Chúng ta đã nói nhiều về sự phát triển của bóng đá học đường của Nhật Bản, nơi những cầu thủ sinh viên có trình độ không thua gì chuyên nghiệp nhưng đây là lần đầu tiên, họ dự ASIAD với thành phần nhiều sinh viên đến vậy.

10 cầu thủ sinh viên của Olympic Nhật Bản tại ASIAD là những ai? 5/7 hậu vệ của họ đang khoác áo các trường Đại học. Đó là Hayato Okuda (Đại học Momoyama Gakuin), Ibuki Konno (ĐH Hosei), Kenta Nemono (ĐH Ryutsu Keizai), Hiroki Sekine (ĐH Takushoku) và Manato Yoshida (Học viện thể thao Kanoya). Trên hàng tiền vệ, Kareku Yamauchi, Koshiro Sumi (cùng ĐH Tsukuba), Shota Hino (ĐH Takushoku), và Masato Shigemi (ĐH Fukuoka) cũng đều là các sinh viên cả. Còn trên hàng công, chân sút Kotaro Uchino cũng đang là sinh viên Đại học Tsukuba.

Kotaro Uchino chắc chắn là gương mặt đáng chú ý nhất của Olympic Nhật Bản hiện tại. Trung phong 19 tuổi này đang là chân sút số một của đội bóng xứ sở hoa anh đào tại ASIAD 2023 với 3 pha lập công vào lưới Olympic Qatar (vòng bảng), Olympic Myanmar (vòng 1/8) và Olympic Triều Tiên (vòng tứ kết). Uchino có chiều cao đến 1m86, và thường rất hay xem các clip của Erling Haaland để học hỏi từ cách di chuyển cho đến khả năng dứt điểm.

Năm ngoái, Uchino từng ghi 22 bàn thắng cho học viện trẻ Yokohama Marinos – một kỷ lục trong lịch sử CLB - và được đăng ký theo diện "Type 2 Player" (tức là có thể đá cho cả đội trẻ, và đội một). Tuy nhiên, sau khi tham vấn ý kiến từ các đàn anh Yukinari Suwama và Ryotaro Tsunoda, những cầu thủ đội một Yokohama Marinos nhưng từng rèn giũa ở môi trường Đại học Tsukuba, Uchino quyết định nộp đơn vào Đại học này. Đây cũng chính là ngôi trường mà danh thủ Kaoru Mitoma từng theo học năm xưa.

Còn gì để minh chứng cho "chất" sinh viên của Olympic Nhật Bản? Hãy nhìn vào băng ghế huấn luyện. HLV trưởng Go Oiwa cũng từng trưởng thành từ bóng đá học đường, từ trường cấp ba Shimizu cho đến Đại học Tsukuba, trước khi khoác áo Nagoya Grampus, Jubilo Iwata, và Kashima Antlers. Ông Oiwa từng đưa Kashima Antlers vô địch AFC Champions League 2018, và đoạt danh hiệu HLV xuất sắc nhất châu Á năm đó.

Ai sẽ là Mitoma mới?

Hai giải đấu cao nhất trong hệ thống bóng đá chuyên nghiệp Nhật Bản, J League 1 và J League 2 có tổng cộng 40 đội, chính vì thế, việc có đến 10 cầu thủ trên tuyển Olympic Nhật Bản (45,5%) là một thống kê rất ấn tượng. Nó cho thấy chất lượng các đội bóng đại học ở Nhật Bản thực sự đáng nể.

Thế hệ Hồng Sơn, Huỳnh Đức trước đây thường đã quen với những trận thua cách biệt trước những đội sinh viên Nhật Bản hay Hàn Quốc. Vấn đề không hẳn là sự thua thiệt về thể lực, mà còn cả kỹ chiến thuật và tư duy chơi bóng nữa. Bóng đá sinh viên của Nhật Bản rất chuyên nghiệp và bài bản, từ sự quản lý từ các CLB, cho đến hệ thống các giải đấu. Đặc biệt, bóng đá học đường của Nhật Bản phát triển bởi nó có sự liên thông đặc biệt với bóng đá chuyên nghiệp.

Cúp Nhật hoàng là một minh chứng khi đối tượng tham gia rất mở rộng với sự góp mặt của nhiều đội bóng Đại học. Tất nhiên, họ sẽ phải trải qua vòng loại, còn các đội J League 1 và J League 2 được vào thẳng vòng 1. Nhưng rõ ràng, việc tham dự sân chơi chuyên nghiệp này là cánh cửa để nhiều cầu thủ sinh viên vươn tới những ước mơ. Nó cũng là động lực cho nhiều trường Đại học phát triển bóng đá (và thể thao nói chung) trong nhà trường. Để so sánh, Cúp quốc gia Việt Nam chỉ dành cho các đội V-League và hạng Nhất. Ngay cả các đội hạng Nhì cũng không được phép tham dự thì cơ hội nào cho bóng đá sinh viên.

Tuấn Cương