(Thethaovanhoa.vn) - Theo quan niệm của người xưa, ngày mùng 1 Tết Nguyên đán cần hết sức thận trọng mọi hành động và lời nói để tránh xui xẻo cho cả năm.

Văn khấn mùng 2 Tết Nhâm Dần 2022 chuẩn nhất

Chuẩn bị bài khấn mùng 2 Tết cùng với mâm cúng để con cháu thể hiện lòng thành kính đối với các vị thần linh, ông bà gia tiên trong gia đình, cầu mong một năm tới bình an.

Với quan niệm ngày đầu năm mới khai xuân, rước lộc vào nhà cho một năm hanh thông, thuận lợi, ngày xưa ông bà đúc kết những điều kiêng kỵ để tránh xui rủi.

Dưới đây là những điều kiêng kỵ mùng 1 và những ngày đầu năm Tết Nguyên đán:

Không đi chúc Tết sáng sớm mùng 1

Người Việt Nam thường tránh việc đi chúc Tết vào buổi sáng ngày mùng 1, vì không muốn phải xông đất nhà người khác.

Theo phong tục, người xông đất rất quan trọng, sẽ ảnh hưởng đến tài vận của cả gia đình trong suốt một năm. Thế nên ngày mùng 1 Tết, người Việt thường chỉ đến thăm nhà người thân hay họ hàng.

Không quét nhà vào ngày mùng 1

Vào ngày 30 Tết, các gia đình đều sẽ quét dọn nhà cửa sạch sẽ, nên sang ngày mùng 1 thì không cần phải dọn dẹp nữa. Những ngày đầu năm, hầu hết các gia đình Việt đều rất kiêng kỵ việc quét nhà, bởi theo lời ông bà dạy thì quét nhà cũng tức là tự tay hất hết tài lộc ra khỏi cửa.

Không ăn cháo vào sáng mùng 1 Tết

Theo quan niệm của dân gian, chỉ những người nghèo khổ mới phải ăn cháo. Vì vậy, các bạn hãy chuẩn bị sẵn thức ăn và cơm canh đầy đủ để dùng trong ngày mồng 1 đầu năm.

Kiêng để tang vào ngày mùng 1

Ngày mùng 1 là ngày vui của toàn dân khắp cả nước, nên những gia đình có tang sẽ được cất khăn tang trong 3 ngày này. Nếu như có người mất vào đúng ngày mùng 1, người ta sẽ dừng lại việc phát khăn tang và để sang sáng ngày mùng 2.

Còn trường hợp nhà nào mà có người thân chẳng may qua đời ngay ngày 30 thì gia chủ sẽ phải ngay lập tức thực hiện tang lễ trong ngày hôm đó nhằm tránh để sang ngày đầu năm.

Đặc biệt, những gia đình có tang tuyệt đối không được đi chúc Tết hay thăm hỏi người khác.

Kiêng đánh thức người khác trong ngày mùng 1 Tết

Nếu đi chúc Tết nhà người ta, mà họ lại đang ngủ thì cách tốt nhất là hãy chờ một dịp khác, chứ không nên đánh thức người đó dậy.

Không riêng gì khách, ngay cả người nhà cũng tuyệt đối không nên đánh thức người thân trong mấy ngày Tết, hãy để người ta tự dậy.

Nếu không, người đang ngủ đó trong suốt cả năm mới sẽ luôn bị nhận phải sự hối thúc, giục giã từ người khác.

Không sử dụng kim chỉ

May vá trong những ngày đầu năm được cho là sẽ khiến gia chủ phải gánh chịu cảnh khổ sở, khó khăn, vất vả suốt cả năm. Không ít người còn quan niệm rằng, nếu thai phụ vào ngày mùng 1 mà động tới kim chỉ thì khi sinh con, mắt của đứa bé sẽ dẹt như cây kim.

Kiêng vay mượn hoặc trả nợ đầu năm

Ông bà xưa truyền dạy con cháu rằng, không nên cho đồ đạc, tiền bạc hay là vay mượn bất cứ thứ gì vào những ngày đầu năm vì như vậy sẽ làm cho cả gia đình phải rơi vào cảnh túng thiếu suốt cả năm.

Điều kiêng kỵ này có nguồn gốc từ quan niệm, ngày đầu năm mở cửa để đón lộc tài vào nhà, nên trả hoặc cho mượn sẽ giống như “dâng” lộc của mình cho người khác.

Không cho lửa đầu năm

Lửa có màu đỏ nên tượng trưng cho sự may mắn, đó là lý do mọi người kiêng kỵ việc cho lửa người khác.

Không cho nước đầu năm

Nước được ví như là nguồn tài lộc trong câu chúc quen thuộc “Tiền vào như nước”, hình ảnh nước đầy ăm ắp cũng tựơng trưng cho sự mát lành, đầy đủ, may mắn. Nên nếu cho nước sẽ khiến tài chính trong năm mới không được thuận lợi, tiền mất tật mang, làm ăn thất bát.

Không làm đổ vỡ đồ dùng

Đổ vỡ đồ dùng trong nhà như gương, bát, chén, đĩa, ly, tách vào ngày Tết tức là báo hiệu cho sự đổ vỡ, chia lìa, rất xấu nên phải kiêng kỵ.

Không bất hòa, tranh cãi

Trong ba ngày Tết, mọi người thường cố gắng giữ hòa khí, dù cho có khó chịu như thế nào thì cũng tránh không gắt gỏng hay tranh cãi.

Trẻ con không khóc lóc, người lớn không quát mắng để giữ cho không khí trong suốt một năm luôn được hòa thuận, vui vẻ.

Đây chính là một trong những điều kiêng kỵ ngày Tết mà bạn nên tránh trong những ngày đầu năm này.

Kiêng nói những điều xui

Những lời nói trong ngày đầu năm sẽ ảnh hưởng một cách trực tiếp đến những chuyện sẽ xảy đến trong năm. Chính vì vậy mà các bạn không được nói những từ xui xẻo như “hỏng rồi”, “chết rồi”, “tiêu rồi”.

Đó đều là những từ cực kỳ không may mắn, đen đủi, thay vào đó bạn nên nói chuyện bằng những từ ngữ dễ chịu, dễ nghe, hòa ái, vui vẻ.

Kiêng ăn món xui

Mùng 1, mùng 2, mùng 3 người Việt Nam có quan niệm không ăn những món như thịt chó, thịt mèo, cá mè, thịt ngỗng, thịt vịt vì theo dân gian thì đó chính là những món ăn rất không tốt cho ngày đầu xuân.

Thậm chí có một số vùng còn không ăn tôm, vì sợ đi giật lùi như tôm, còn nếu ăn chúng trong ngày Tết công việc trong năm sẽ không thể tiến tới mà toàn bị thụt lùi lại.

Kiêng ăn đuôi cá

Ở miền Bắc có một vài nơi cầu may mắn năm mới bằng cách ăn cá chép – loài cá vượt vũ môn để hóa rồng.

Nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu xuân thì suốt cả năm đó sẽ được thuận lợi, hanh thông trong công việc lẫn học tập.

Thế nhưng, nhằm có thể tăng cường thêm vận may, người ta sẽ chừa lại phần đuôi cá, để luôn có dư thừa, tích lũy của cải trong năm mới, chứ không dừng lại ở việc chỉ đủ ăn đủ mặc.

Kiêng trượt chân, vấp ngã

Trẻ con và thanh niên trong những ngày đầu năm thường được người lớn tuổi trong gia đình dặn dò phải đi đứng thật cẩn thận, tránh trượt chân vấp ngã vì như vậy sẽ bị xui xẻo cả năm. Vấp ngã hay trượt chân tượng trưng cho trục trặc, cản trở, không thuận lợi.

• Văn khấn và mâm cúng hóa vàng mùng 3 Tết Nhâm Dần 2022
• Văn khấn Tất niên Giao thừa Tết Nhâm Dần 2022 trong nhà và ngoài trời
• Chuẩn bị mâm cơm cúng tất niên đón Giao thừa năm Nhâm Dần 2022 thế nào cho đúng?

Kỵ xông nhà khi không hợp tuổi

Xông nhà hay còn được gọi bằng một cái tên khác là xông đất, đây là một trong những phong tục đã tồn tại từ rất xa xưa của dân tộc Việt chúng ta. Vị khách đầu tiên đến chúc Tết gia đình bạn trong những ngày đầu năm mới thì người đó sẽ được xem là người xông đất cho gia đình của bạn.

Nếu như đó là một người luôn gặp nhiều điều may mắn trong cuộc sống hoặc hợp tuổi với gia chủ thì gia đình bạn sẽ có được nhiều vận may trong suốt năm. Nhưng ngược lại, những người không hợp tuổi hoặc “nặng vía” thì tuyệt đối không nên đến xông nhà người ta trong ngày đầu năm.

Người có tang cũng không nên đến xông đất nhà người khác nhằm tránh mang vận xui đến với gia đình người ta, đây chính là một trong những điều kiêng kỵ ngày tết mà bạn tuyệt đối tránh.

Đóng cửa sẽ đói nghèo

Theo tín ngưỡng dân gian thì từ sáng sớm ngày mồng 1 cho đến trước ngày rằm tháng giêng, đức Ngọc Hoàng cùng với chư vị thần tiên sẽ giáng phàm du lý từng ngôi nhà một, nên nếu như đóng kín cổng, các vị sẽ xem như chúng ta bất kính mà tức giận bỏ đi.

Thậm chí là cho đến nhiều năm sau đó nữa, gia đình cũng sẽ không được hưởng phúc lộc, mà luôn khổ sở, bị túng thiếu triền mên, đói nghèo.

Vì vậy trong ba ngày Tết, trừ khi phải ra khỏi nhà để đi thăm hỏi hoặc đi chơi thì không nên đóng cửa.

Tắm rửa, gội đầu hao mòn kiến thức, phúc lành

Có một số nơi, trong những ngày đầu năm mới người ta sẽ kiêng kỵ việc tắm rửa, gội đầu, bởi họ e ngại thần tướng sẽ bị hao mòn đi, tức là tài năng cùng với kiến thức đã tích lũy trong năm cũ sẽ bị trôi sạch.

Ngoài ra cũng không nên giặt giũ vào ngày mồng 1 vì nó ứng với ngày Thủy bá, là vị thần cai quản sự thịnh vượng, sinh sôi, việc xả đi nhiều nước sẽ dẫn đến hao tổn phúc lộc của bản thân.

Ăn dở, bỏ thừa cả năm mất mùa, đói khát

Nếu không muốn cả năm bị đói khát, mất mùa thì phải tránh bỏ phí thức ăn trong những ngày đầu năm. 

Tránh chống đũa vào bát, bởi sẽ gây sự chậm trễ trong tất cả mọi việc, làm nghề nấu ăn thì ít khách, buôn bán thì thua lỗ.

Để chữa lại hành động bỏ dở thức ăn thì người ta sẽ ăn đu đủ, xoài, cam… nhờ có màu đỏ hồng kết hợp với sự ngọt thơm mà sẽ mang lại thành công cũng như may mắn.

Không nên cho trẻ con ăn chân gà để tránh việc viết chữ xấu như gà bới, hay gây lộn, văn phong cẩu thả.

Kiêng ngồi hoặc đứng trước cửa

Ngồi hay đứng trước cửa chính trong ngày đầu năm không chỉ bị xem là vô duyên mà còn là hành động gây hại đến vượng khí của gia đình.

Luồng khí tốt lành của năm mới trên đường đi vào nhà sẽ bị ngăn lại, làm cho hao tán đi, khiến gia đình đó trong năm mới không được hạnh phúc, thành công, may mắn.

Kiêng vỗ vai, quàng vai người khác

Hành động thân mật này nếu được thực hiện trong những ngày Tết thì rất có khả năng là sẽ gây khó chịu, thậm chí là phản ứng tiêu cực. Vì nhiều người quan niệm rằng vào dịp Tết mà bị vỗ vai hoặc quàng vai thì sẽ bị xui xẻo, gặp chuyện buồn về hạnh phúc.

Thật ra ngay cả những ngày bình thường, vẫn có không ít người kiêng kỵ việc bị người khác vỗ vai hay quàng vai.

Kiêng mặc quần áo màu trắng, đen

Theo quan niệm thì màu trắng và màu đen là hai màu tượng trưng cho tang lễ, chết chóc, nên những ngày đầu năm thì phải mặc quần áo có màu sắc sặc sỡ như màu đỏ, màu vàng, màu hồng, màu xanh… như vậy mới tạo được sự vui vẻ, hưng phấn.

Kiêng giặt giũ

Theo một chuyên gia về văn hóa học, người Việt nên kiêng giặt giũ vào đầu năm vì ngày 1, 2 tháng giêng âm lịch là ngày sinh của thần Thuỷ. Vậy nên việc tránh giặt giũ cũng là cách giúp bạn tránh khỏi những điều xui xẻo.

Kiêng về nhà ngoại vào ngày mùng 1, 4, 5 Tết

Người lớn tuổi thường dạy con cái rằng, chỉ được về nhà ngoại chúc Tết vào các ngày như mùng 2 hoặc là mồng 3, và nên tránh về các ngày như mồng 1, mồng 4 và mồng 5. Bởi vì trong những ngày Tết, mùng 1 quan trọng nhất, con cái phải có nghĩa vụ bày tỏ tấm lòng hiếu kính đối với bố mẹ cùng với tổ tiên họ nội.

Ngoài ra thì còn có quan niệm khác cho rằng, con rể phải về nhà vợ vào đúng những ngày kể trên thì mới có thể mang lại vận may cũng như tài lộc cho gia đình bên ngoại.

Không xuất hành ngày mùng 5

Ngày mùng 5 là ngày nguyệt kị, người Việt thường không xuất hành đầu năm vào ngày này. Dân gian có câu “mùng năm, mười bốn, hai ba; đi chơi còn lỗ nữa là đi buôn”. Người Việt tin rằng mùng 5 không thích hợp cho các cuộc du xuân lấy lộc.

* Thông tin trong bài mang tính tham khảo.

Bảo Anh (tổng hợp)