Sáng 24/12, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử vụ án “Chuyến bay giải cứu” giai đoạn 2.

Có 17 bị cáo phải ra hầu tòa trong vụ án này gồm: Trần Tùng (sinh năm 1978, nguyên Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên), Trần Thị Quyên (sinh năm 1986, Giám đốc Công ty Sen Vàng Đất Việt), Lê Thị Phượng (sinh năm 1969, nguyên Chuyên viên Phòng Khoa giáo Văn xã, Văn phòng UBND tỉnh Hải Dương), Nguyễn Văn Văn (sinh năm 1965, nguyên Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam), Lê Ngọc Tường (sinh năm 1979, nguyên Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam), Nguyễn Mạnh Trường (sinh năm 1980, nguyên Chuyên viên Phòng Vận tải hàng không, Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Giao thông Vận tải), Vũ Hồng Quang (sinh năm 1977, nguyên Phó Trưởng phòng Vận tải Hàng không, Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Giao thông Vận tải), Trần Thanh Nhã (sinh năm 1991, trú tại phường 3, quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh), Vũ Hoàng Dũng (sinh năm 1987, trú tại phường Xuân La, quận Tây Hồ, Hà Nội), Nguyễn Mạnh Cương (sinh năm 1977, Trưởng phòng Thương mại Điện tử Công ty Cổ phần thương mại hàng không Vietjet), Đặng Nhật Đức (sinh năm 1975, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Top Agent Japan), Bùi Đăng Khoa (sinh năm 1984, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Du ngoạn thế giới), Trương Thị Mỹ Dung (sinh năm 1972, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Thương mại Dịch vụ Du lịch Ánh Sao Thiên), Phạm Quốc Thắng (sinh năm 1977, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn PNR), Trần Thị Ngân (sinh năm 1984, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Ana Travel), Trần Minh Phụng (sinh năm 1970, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại dịch vụ du lịch và Xây dựng Gia Huy), Nguyễn Xuân Thông (sinh năm 1975, cựu cán bộ Công an).

Trong đó, bị cáo Trần Tùng bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về 2 tội: “Nhận hối lộ” (theo quy định tại Điều 354, khoản 4 – Bộ luật Hình sự) và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” (theo quy định tại Điều 356, khoản 3 – Bộ luật Hình sự).

Năm bị cáo: Trần Thị Quyên, Lê Thị Phượng, Nguyễn Văn Văn, Lê Ngọc Tường, Nguyễn Mạnh Trường bị truy tố về tội “Nhận hối lộ” theo quy định tại Điều 354 – Bộ luật Hình sự.

Mười bị cáo gồm: Vũ Hồng Quang, Trần Thanh Nhã, Vũ Hoàng Dũng, Nguyễn Mạnh Cương, Đặng Nhật Đức, Bùi Đăng Khoa, Trương Thị Mỹ Dung, Phạm Quốc Thắng, Trần Thị Ngân, Trần Minh Phụng bị truy tố về tội “Đưa hối lộ” theo quy định tại Điều 364 – Bộ luật Hình sự.

Riêng bị cáo Nguyễn Xuân Thông bị truy tố về tội “Che giấu tội phạm” theo quy định tại Điều 389,  khoản 1 - Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa, có gần 20 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo. Trong đó, bị cáo Trần Tùng có 3 luật sư bào chữa, bị cáo Vũ Hồng Quang có 2 luật sư bào chữa. Hai bị cáo là Vũ Văn Văn và Lê Ngọc Tường không mời luật sư bào chữa và cũng không thuộc diện phải chỉ định luật sư bào chữa.

Ngoài ra, có mặt tại phiên tòa còn có hơn 20 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và phạm nhân Trần Minh Tuấn (Giám đốc Công ty cổ phần xây dựng Thái Hòa, là bị cáo tại giai đoạn 1 của vụ án) có mặt với tư cách là người làm chứng.

“Bỏ túi” hàng tỷ đồng tiền ngoài hợp đồng

Trong số các bị cáo thì Trần Tùng là người duy nhất bị truy tố về 2 tội: “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” với tổng số tiền bị cáo buộc nhận hối lộ lên tới hơn 4,4 tỷ đồng từ 3 chuyến bay.

Khoảng cuối năm 2020, ông Vũ Hồng Nam, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản (bị cáo tại giai đoạn 1 của vụ án) liên hệ với ông Nguyễn Đình Việt, Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên đề nghị giúp đỡ, tạo điều kiện đưa công dân Việt Nam từ Nhật Bản về nước cách ly tại Thái Nguyên, ông Việt cho ông Nam số điện thoại của Trần Tùng để liên hệ. Qua trao đổi, Trần Tùng cho biết đang cách ly cho chuyên gia nước ngoài, khi nào có khách sạn trống sẽ thông báo cho ông Nam biết. Đầu tháng 3/2021, Trần Tùng chủ động gọi điện cho ông Vũ Hồng Nam thông báo đã có địa điểm cách ly và đề nghị ông gửi công điện về UBND tỉnh Thái Nguyên.

Trước khi gửi công điện về UBND tỉnh Thái Nguyên, ông Vũ Hồng Nam đã giới thiệu và cho Lê Văn Nghĩa (bị cáo tại giai đoạn 1 của vụ án), Giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch và Dịch vụ ăn uống Nhật Minh (Công ty Nhật Minh) số điện thoại của Tùng để liên hệ thủ tục xin cách ly cho công dân ở tỉnh Thái Nguyên. Lê Văn Nghĩa gọi điện thoại liên hệ với Trần Tùng đặt vấn đề cho Công ty Nhật Minh của Nghĩa được tổ chức các chuyến bay đưa công dân từ Nhật Bản về cách ly tại Thái Nguyên. Trần Tùng hẹn gặp Nghĩa tại nhà hàng ở thành phố Thái Nguyên. 

Tại cuộc gặp này, Trần Tùng yêu cầu Nghĩa trao đổi để Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản có văn bản gửi tỉnh Thái Nguyên xin chủ trương cách ly (do tỉnh Thái Nguyên không giải quyết đề nghị xin cách ly của doanh nghiệp), còn lại Tùng sẽ lo mọi thủ tục để UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly. Đồng thời, Trần Tùng yêu cầu Nghĩa cho Công ty Sen vàng Đất Việt do Trần Thị Quyên làm Giám đốc thực hiện việc cách ly với chi phí trọn gói là 18 triệu đồng/khách, nhưng khi ký hợp đồng với Công ty Sen vàng Đất Việt chỉ thể hiện từ 10 – 12 triệu đồng/khách. Số tiền chênh lệch từ 6-8 triệu đồng còn lại sẽ chuyển ngoài hợp đồng cho Quyên để chuyển lại cho Tùng. Do chi phí trọn gói (trong đó có việc chi phí xin văn bản chấp thuận) mà Tùng đưa ra quá cao nên Nghĩa xin giảm nhưng không được Tùng đồng ý nên buộc Nghĩa phải đồng ý.

Sau khi thỏa thuận xong với Lê Văn Nghĩa, Trần Tùng gọi điện để Trần Thị Quyên đến gặp Nghĩa cùng trao đổi về việc tổ chức cách ly. Tại cuộc gặp này, cả 3 cùng thống nhất về việc Quyên lo trọn gói các thủ tục cách ly cho khách tại Thái Nguyên (gồm khách sạn, ăn uống, đi lại, test virus COVID-19…). Nghĩa sẽ chuyển toàn bộ tiền trong hợp đồng và ngoài hợp đồng như thỏa thuận nêu trên cho Quyên; trao đổi để Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản có văn bản đề nghị UBND tỉnh Thái Nguyên tiếp nhận công dân từ Nhật Bản về nước được cách ly.

Kết quả, Công ty Nhật Minh đã tổ chức được 3 chuyến bay, đưa tổng số 668 người về cách ly tại tỉnh Thái Nguyên. Quá trình tổ chức thực hiện 3 chuyến bay, theo thỏa thuận, Trần Tùng đã nhận hối lộ 3 lần của Lê Văn Nghĩa qua Trần Thị Quyên, tổng cộng hơn 4,4 tỷ đồng. Quá trình điều tra, bị cáo Trần Tùng và gia đình đã nộp 700 triệu đồng, Trần Thị Quyên đã nộp 160 triệu đồng khắc phục hậu quả.

Lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ

Sau chuyến bay ngày 28/9/2021, ông Vũ Hồng Nam không cho Lê Văn Nghĩa tiếp tục thực hiện chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ Nhật Bản về cách ly y tế tại tỉnh Thái Nguyên mà để cho Trần Tùng tự đề cử công ty thực hiện. Sau khi trao đổi với ông Vũ Hồng Nam, qua sự giới thiệu của bà Lê Huỳnh Như (nhân viên bộ phận thuê chuyến Hãng hàng không Vietjet) Trần Tùng lựa chọn bà Bùi Thị Kim Phụng (Đại diện Công ty Fujitravell, Nhật Bản) để phối hợp thực hiện. Theo đó, bà Phụng liên hệ bán vé trọn gói cho công dân, thuê tàu bay đưa công dân từ Nhật Bản đến sân bay Nội Bài; chuyển tiền để Trần Tùng thực hiện dịch vụ đón công dân từ sân bay Nội Bài về địa điểm cách ly, thực hiện các dịch vụ cách ly cho công dân. Sau khi thống nhất, Trần Tùng đã lợi dụng chức trách, nhiệm vụ được giao, hướng dẫn bà Phụng mượn pháp nhân của công ty khác để xin phép cho thực hiện được 7 chuyến bay giải cứu đưa công dân từ Nhật Bản về cách ly tại tỉnh Thái Nguyên.

Cơ quan công tố xác định, trong việc thực hiện 7 chuyến bay này, vì động cơ vụ lợi, Trần Tùng đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ, thực hiện không đúng chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao, hưởng lợi số tiền 3.270 triệu đồng...

Dự kiến, phiên tòa diễn ra trong 8 ngày.