Công nghiệp Văn hóa ở Việt Nam (kỳ 3): Làm gì để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh?

Ở nước ta, công nghiệp văn hóa là khái niệm mới chỉ được đặt ra trong khoảng một, hai thập niên trở lại đây.
27/12/2023 07:14
Phạm Huy

Ở nước ta, công nghiệp văn hóa là khái niệm mới chỉ được đặt ra trong khoảng một, hai thập niên trở lại đây. Tuy nhiên, Đảng, Nhà nước đã xác định, công nghiệp văn hóa là nguồn lực để phát triển bền vững và việc phát triển công nghiệp văn hóa đang trở thành một yêu cầu cấp thiết.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đưa ra dẫn chứng về cách làm của đất nước Hàn Quốc. Ông nói: "Đảo Nami - trường quay Bản tình ca mùa Đông - đã là điểm đến du lịch nổi tiếng, thu hút lượng lớn khách du lịch, bên cạnh đó là ảnh hướng tới xu hướng thời trang. Như vậy, lực hấp dẫn của văn hóa tạo ra hiệu ứng lớn. Phim Hàn Quốc đi tới đâu thì các sản phẩm của Hàn Quốc đi ra thế giới tới đó. Quảng cáo từ phim đã cộng hưởng để tạo ra nguồn kinh phí lớn, hiệu ứng tốt. Đó cũng là không gian phát triển cho các nhà làm văn hóa".

Phải định vị lại tính giải trí

Bộ trưởng Lê Minh Hoan khẳng định: "Chúng ta có thể nhìn văn hóa ở khía cạnh bán hàng. Gần đây, tỉnh Phú Yên đã sử dụng phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh để làm thương hiệu du lịch cho tỉnh và tương đối thành công. Đây chính là sức mạnh của văn hóa. Đã đến lúc chúng ta phải định vị lại tính giải trí, ghép nông nghiệp và giải trí trở thành một thuật ngữ, một sản phẩm mang lại giá trị thương mại đặc sắc. Tại Bắc Giang vừa qua, có sự kiện văn hóa - thời trang kết hợp với nông nghiệp trong mùa vải Lục Ngạn để kết nối bán hàng đã tạo ra sự lan tỏa tốt, thu hút được sự quan tâm và rất hiệu quả".

Ông Hoan nói thêm: "Sự sáng tạo trong văn hóa, nông nghiệp - nông thôn còn vô vàn dư địa dành cho các nhà sáng tạo nội dung. Chúng ta có thể áp dụng và phát huy sức mạnh này tại nhiều địa phương với đa dạng các sản phẩm làng nghề thông qua chuyển đổi số, các nền tảng. Chúng ta không nên xem nhẹ yếu tố giải trí, mà phải coi đó tiềm lực quan trọng. Nhìn rộng ra, công nghiệp văn hoá không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà là giá trị sâu xa trong quảng bá hình ảnh đất nước, địa phương và các sản phẩm mang đậm bản sắc".

Công nghiệp Văn hóa ở Việt Nam (kỳ 3): Làm gì để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh? - Ảnh 1.

Tỉnh Phú Yên đã sử dụng phim “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” để làm thương hiệu du lịch cho tỉnh tương đối thành công

Công nghiệp văn hóa suy cho cùng là vì con người

Trong tham luận của mình tại hội nghị, KTS Hoàng Thúc Hào (Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam) nhận mạnh: Công nghiệp văn hóa suy cho cùng là vì con người, phát triển kinh tế - xã hội, giúp bảo vệ sự đa dạng sinh thái. Vấn đề là có những cốt lõi nào, giá trị nào ưu tiên trước, có khả năng cạnh tranh trước và cạnh tranh sau, luôn phải đảm bảo nguyên tắc sau cùng là hướng tới phát triển bền vững.

"Văn hóa thì sâu lắng, phải làm đến cùng. Không có tác phẩm văn học nghệ thuật lớn cũng như các phát minh khoa học công nghệ ra đời một cách đơn giản, đều phải trăn trở, làm đi làm lại rất nhiều lần" - KTS Hoàng Thúc Hào nhấn mạnh - "Những tác phẩm văn học nghệ thuật lớn góp phần khơi dậy niềm tự hào văn hóa và con người Việt Nam, cái chính là ta có đủ khát khao, mãnh liệt để làm. Công nghiệp văn hóa cần một nền móng góp phần khơi dậy niềm tự hào về văn hóa và con người Việt Nam, thì công nghiệp văn hóa Việt Nam mới cất cánh được".

Nhà nước, cấp quản lý là "bà đỡ" bao dung, quan trọng nhất là "đầu tư" niềm tin lớn vào văn nghệ sĩ, trí thức, nhất là văn nghệ sĩ tiêu biểu.

Ông Hào khẳng định: "Dân tộc, khoa học, đại chúng là chủ trương rất đúng. Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội giúp kết nối mạng lưới toàn cầu, bởi văn nghệ sĩ trong nước nếu không cọ xát, giao tiếp với văn nghệ sĩ quốc tế sẽ rất khó trong sân chơi toàn cầu".

Ông chứng minh bằng dẫn chứng về dịch giả Nguyễn Bình (sinh năm 2001), hiện đang theo học ở Mỹ, đã dịch tác phẩm Truyện Kiều ra tiếng Anh. Bản dịch mất rất nhiều thời gian, nhưng được các giáo sư Mỹ đánh giá là đậm tính học thuật nhất, xứng đáng trở thành một phần quan trọng trong việc nghiên cứu, quảng bá Truyện Kiều.

Hoặc như chị Amy Lê, một người Mỹ gốc Việt, từng có một số triển lãm cá nhân tại trung tâm triển lãm nghệ thuật Henry, Seattle năm 2007, Bảo tàng Nhiếp ảnh đương đại, Chicago (2006) và Trung tâm Nghệ thuật đương đại New York năm 2002… đều khiến chúng ta tự hào.

Công nghiệp Văn hóa ở Việt Nam (kỳ 3): Làm gì để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh? - Ảnh 2.

Có thể nói “Monsoon Music Festival” là mô hình nhằm xây dựng một biểu tượng văn hóa cho Hà Nội, cùng với việc mang lại cảm hứng cho cộng đồng và giới trẻ…

Cần sự đồng hành của mọi thành phần tham gia

Là người làm sáng tạo trong suốt nhiều năm qua với những kinh nghiệm thực tế, nhạc sĩ Quốc Trung - "cha đẻ" của lễ hội âm nhạc quốc tế Gió mùa - Monsoon Music Festival - cho biết, anh thực sự rất vui mừng và hứng khởi khi nhận thấy quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước trong những năm gần đây về việc đưa công nghiệp văn hóa trở thành một ngành mũi nhọn, đồng thời nhận thức một cách sâu sắc về tầm quan trọng của công nghiệp văn hóa trong sự phát triển chung của đất nước.

Dẫu vậy, nhìn vào âm nhạc - một lĩnh vực quan trọng trong bức tranh chung của công nghiệp văn hóa - vị nhạc sĩ này cho rằng: Thực trạng ngành công nghiệp âm nhạc nước ta hiện nay là nền công nghiệp âm nhạc nhãn hàng (đáp ứng các nhu cầu phục vụ nhãn hàng, chứ chưa phải đáp ứng kỳ vọng và mong muốn của công chúng cũng như những người làm nghề).

Bằng kinh nghiệm, nhạc sĩ Quốc Trung khẳng định hợp tác quốc tế là con đường duy nhất để nâng cao năng lực sáng tạo và cạnh tranh của nghệ sĩ Việt Nam. Còn để công nghiệp văn hóa phát triển và đuổi kịp những nước tiên tiến, cần sự đồng hành của mọi thành phần tham gia, cần chia sẻ trách nhiệm và cả lợi ích tương lai để cùng nhau phát triển. Cần nhiều hơn những tiếng nói của các doanh nghiệp, các chuyên gia ngành để tư vấn, đóng góp sáng kiến và xóa bỏ đi rào cản hoặc ranh giới trong và ngoài nhà nước.

Bên cạnh đó là xây dựng chính sách hỗ trợ cho những thể nghiệm, những nghệ sĩ trẻ, những tiềm năng hoặc tài năng để có thể phát triển, giới thiệu sản phẩm tới công chúng trong nước. Thiết lập các quỹ văn hóa với các nước trong khu vực và trên thế giới để tạo cầu nối, đem âm nhạc và nghệ sĩ của Việt Nam ra nước ngoài học hỏi, giao lưu, cọ xát cũng như giới thiệu văn hóa Việt Nam tới cộng đồng quốc tế…

Nhạc sĩ Quốc Trung khẳng định hợp tác quốc tế là con đường duy nhất để nâng cao năng lực sáng tạo và cạnh tranh của nghệ sĩ Việt Nam. Còn để công nghiệp văn hóa phát triển và đuổi kịp những nước tiên tiến, cần sự đồng hành của mọi thành phần tham gia, cần chia sẻ trách nhiệm và cả lợi ích tương lai để cùng nhau phát triển.

(Còn nữa)

Tin cùng chuyên mục

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

"Khai vấn trong từng hơi thở" là cuốn sách thứ hai của tác giả Ruby Nguyen, do Nhà xuất bản Hà Nội và Thái Hà Books ấn hành.

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

Đài PT-TH Hà Nội tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận đặc biệt mang tên "Khúc quân hành vang mãi non sông" vào 22/12 tại sân Đoan Môn, khu Bảo tồn Di sản Hoàng thành - Thăng Long.

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

"Biến mất" khá lâu trong làng văn, mới đây, nhà văn Phương Trinh - cây bút có dấu ấn trong văn học thiếu nhi - xuất hiện trở lại trong những sách "Bài tập thực hành tiếng Việt", lớp 4 và 5 (NXB Giáo dục).

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

"Đường chim bay" là một danh từ đã có trong một số cuốn từ điển tiếng Việt. "Từ điển tiếng Việt" (Hoàng Phê chủ biên, Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2020) định nghĩa là "đường thẳng, là khoảng cách ngắn nhất giữa 2 điểm xa nhau".

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

UBND tỉnh Quảng Trị đã quyết định phê duyệt Dự án “Công viên Thống nhất tại khu di tích quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải” và Dự án “Khu di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu, bảo vệ Thành cổ Quảng Trị".

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của ngành văn hóa, thể thao và du lịch kết nối trực tuyến với 772 điểm cầu trên toàn quốc.

Để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh (kỳ 1): Chuyển biến tích cực, nhưng chưa xứng tầm

Để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh (kỳ 1): Chuyển biến tích cực, nhưng chưa xứng tầm

Vừa qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Đầu tư và tài trợ cho văn hóa (kỳ 2& hết): Học gì từ kinh nghiệm của thế giới?

Đầu tư và tài trợ cho văn hóa (kỳ 2& hết): Học gì từ kinh nghiệm của thế giới?

Một mẫu số chung trên thế giới: Các quốc gia phát triển về văn hóa luôn có những mô hình đầu tư và tài trợ thành công cho lĩnh vực văn hóa, tạo ra sự phát triển bền vững cho cộng đồng.

Tin mới nhất

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

Đảo quốc sư tử Singapore hiện đang thu hút với địa điểm dành cho các tín đồ của trà sữa và những viên trân châu ngọt ngào, cũng như những ai ưa khám phá. Đó là bảo tàng trà sữa trân châu đầu tiên tại Đông Nam Á

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Với vẻ đẹp hoang sơ của biển cùng kiến trúc độc đáo, cầu cảng Hải Tiến thuộc Khu du lịch Hải Tiến (Hoằng Hóa) hiện đang là điểm check-in khiến giới trẻ mê mệt.

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Những chuyến du xuân vui và hoàn hảo ai cũng mong muốn, tuy nhiên nó sẽ mất hứng và không trọn vẹn khi gặp những phiền toái đột xuất xảy ra trên đường.

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Đến hẹn lại lên. Tháng Giêng âm lịch hàng năm là tháng của rất, rất nhiều các lễ hội ở Việt Nam trong đó có những lễ hội đáng chú ý, thu hút mối quan tâm của đông đảo dân chúng cũng như du khách gần xa.

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Từ nhiều năm nay, với đặc thù về cảnh quan trong dịp Tết, Tây Bắc luôn là điểm hẹn lý tưởng để các phượt thủ tìm đến

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Thái Lan, nếu đã quá quen với Bangkok và Pattaya náo nhiệt phố thị, Phuket với những bãi biển cát trắng trải dài, thì Chiang Mai sẽ cho du khách một trải nghiệm khác biệt.