Chuyên gia Đoàn Minh Xương: 'Bóng đá Việt Nam cần xung lực mới'
V-League 2024/25 sắp khai màn trong lúc ĐTQG bước vào hành trình mới, chuyên gia Đoàn Minh Xương đã có những chia sẻ tâm huyết, trách nhiệm về guồng quay đầy tất bật của đời sống bóng đá nước nhà.
* Thể thao & Văn hóa: Đội tuyển Việt Nam bước vào guồng quay mới để có thể có được sự chuẩn bị tốt nhất cho ASEAN Cup vào cuối năm, ông nhìn nhận thế nào về hành trình tiếp theo của đội tuyển Việt Nam?
-Chuyên gia Đoàn Minh Xương: Có thể nói rằng, đội tuyển Việt Nam lúc này sẽ bắt đầu một hành trình mới nhiều cơ hội nhưng cũng lắm thách thức. Chúng ta chưa thể "đi xa" như mong muốn khi phải dừng lại vòng loại World Cup 2026 nên bây giờ tính chuyện "đi gần" cho những mục tiêu trước mắt. Bóng đá nước nhà phải quên đi những thất bại thời gian gần đây để đi lại từ đầu con đường phát triển.
Bất kỳ một nền bóng đá nào cũng không tránh khỏi những chu kỳ chuyển tiếp, bóng đá Việt Nam cũng vậy. Chúng ta đã có 2 kỳ AFF Cup 2021, 2022 chất lượng không cao cùng những biểu hiện "đứt gãy" liên tiếp từ năm 2023 đến nay cho thấy nhiều vấn đề nội tại cần giải quyết.Lúc này là một HLV mới, hẳn sẽ có nhiều cái mới từ con người cho đến lối chơi. Rộng hơn, bóng đá nước nhà cần cả một tư duy mới, đột phá để đi những bước tiếp theo. Ở đó, có cả chuyện xa và gần.
* Những trận giao hữu cùng Nga và Thái Lan sẽ giúp ông Kim Sang Sik thẩm định tổng thể từ nhân sự đến chiến thuật cho đội tuyển Việt Nam phải không, thưa ông?
- Ngoài chuẩn bị phương án cụ thể học trò cọ xát với đối thủ chất lượng, đây cũng là dịp để HLV Kim Sang Sik thẩm định tổng thể từ nhân sự đến chiến thuật. Đích đến quan trọng nhất trong năm nay chính là ASEAN Cup 2024, nơi bóng đá Việt Nam tìm lại vị thế của mình ở khu vực.
Với những gương mặt không mới, hầu hết là những cái tên quen thuộc nhiều năm qua, việcđội tuyển Việt Nam dự những trận giao hữu quốc tếtạo ra không ít phân vân về lối chơi, chiến thuật. Song câu hỏi lớn nhất vẫn là: Với lực lượng không mới ấy, HLV Kim Sang Sik có "bài vở" gì khác với những người tiền nhiệm?
Tôi cho rằng, điều quan trọng nhất ở đội tuyển Việt Nam lúc này là tinh thần chiến đấu. Phải làm sao để các cầu thủ bật dậy như "lò xo nén" và bung ra được sức mạnh vốn có của mình.
Khơi dậy niềm cảm hứng chơi bóng, "đánh thức" bản năng chiến thắng không chỉ là nhiệm vụ của HLV Kim Sang Sik mà tự thân mỗi cầu thủ phải biết cách tạo ra xung lực để có thể kích hoạt năng lực tốt nhất của mình.
* Ông có thể hình dung về cách thức chơi của đội tuyển Việt Nam ở những trận giao hữu sắp đến dưới góc nhìn của mình?
- Kiểm tra chất lượng, phong độ của cầu thủ cũng như xây dựng đội hình chính cho 2 trận đấu giao hữu là việc của HLV Kim Sang Sik và các trợ lý. Khi trái bóng chưa lăn ở 2 trận giao hữu trên sân Mỹ Đình, chuyện đội tuyển Việt Nam chơi tự do, khoáng đạt hay rập khuôn vẫn chỉ là những dự đoán. Tuy nhiên, với con người có trong tay, khả năng cao HLV Kim Sang Sik sẽ có ít nhất 2 phương án khác nhau.
Với trận đấu gặp đội tuyển Nga, chất lượng của đối thủ không cho phép HLV Kim Sang Sik mạo hiểm thử nghiệm. Kinh nghiệm là thứ mà ông cần trong cuộc đối đầu với những cầu thủ vượt trội về đẳng cấp, thể hình.
Với trận đấu với đối thủ quen thuộc Thái Lan, có thể nhà cầm quân người Hàn Quốc sẽ sử dụng đội hình có yếu tố pha trộn giữa kinh nghiệm và sức trẻ. Rất có thể những con người đá với Thái Lan hôm nay nhiều khả năng sẽ là bộ khung chính của đội tuyển tương lai, gần nhất là ASEAN Cup 2024.
Vấn đề còn lại, HLV Kim Sang Sik sẽ áp dụng sơ đồ chiến thuật nào. 5-4-1 hay 4-4-2 biến thể? Có vẻ đội tuyển Việt Nam nghiêng về lối chơi ưa thích của HLV Park Hang Seo trước đây hay cũng là cái cách của nhiều HLV người Hàn Quốc xây dựng. Tôi nghĩ với những áp lực hiện nay, ông Kim Sang Sik chưa vội "canh tân" hay có những thay đổi quá lớn, đột ngột theo triết lý của mình.
Nếu cởi mở cũng chỉ dừng lại một chút cho những phá cách ở tuyến giữa hay mặt trận tấn công.Tôi cảm nhận rằng đó sẽ là thứ bóng đá trước hết là an toàn, an toàn để tránh sai sót. Sau đó, mới đến việc mình hướng đến cơ hội để chiến thắng. Nói nôm na, đó có thể cách chơi "an toàn, hợp lý và uyển chuyển", phần nào đó giống những gì ông Park đã làm trước đây.
* Với cảm nhận của mình, điều gì làm ông lăn tăn nhất ở đội tuyển Việt Nam?
- Như đã từng chia sẻ, tôi muốn đội tuyển Việt Nam phải được "đánh thức" bản năng chiến thắng của mình. Chất lượng, năng lực của những con người chúng ta đang có không hề lép vế ở khu vực. Tuy nhiên, làm sao để họ có lại được khát khao, họ trở lại với đúng phong độ của mình cho những giải đấu sắp đến là câu hỏi cần giải quyết.
HLV Kim Sang Sik cần vực dậy tinh thần của một đội tuyển Việt Nam có phần đi xuống sau một quảng thời gian quá dài thi đấu với phong độ thấp, thành tích chưa được như ý. Việc liên tục nhận thất bại phần nào đó khiến tinh thần các cầu thủ Việt Nam khó có thể ở trạng thái cao nhất khi tập trung đội tuyển. Kích hoạt, đánh thức cầu thủ là điều rất cần trong bối cảnh hiện nay.
* Không chỉ nhiệm vụ của ĐTQG, V-League 2024/25 cũng sắp bắt đầu với những ưu tư. Đâu là những kỳ vọng của ông trước thềm mùa giải mới?
Đúng là có nhiều nỗi lo, thắc thỏm trước thềm mùa giải mới nếu nhìn vào những biến chuyển gần đây. Không phải không có tín hiệu vui từ sự đầu tư ở vài đội bóng, nhưng điều đó còn ít quá. Hơn thế, cái căn cơ, bài bản, quy củ, chuyên nghiệp nhất chưa được nhìn thấy.
Đã 25 năm lên chuyên nghiệp nhưng bóng đá ở ta chỉ tiêu tiền chứ chưa làm ra tiền từ bóng đá để nuôi bóng đá. Bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay, có ông bầu tiếp tục gắn bó, có nhà đầu tư đồng hành đã là rất vui, rất quý cho mỗi đội bóng trong nước rồi.
Các CLB chuyên nghiệp Việt Nam cần xây dựng hướng đi mới hơn, dựa trên nền tảng kinh tế vững mạnh, công tác đào tạo trẻ phải bền bỉ.Từ câu chuyện một số CLB thiếu tiền, nợ lương, cắt thưởng để cầu thủ liên miên "đình công" mới thấy đã đến lúc các đội bóng phải xây dựng giá trị thật cho mình. V-League cần được vận hành bằng việc mỗi CLB phải chăm bẵm cái gốc từ đào tạo trẻ; vận động tài trợ tốt; xây dựng được lực lượng khán giả hùng hậu và chuyên nghiệp.
Chỉ khi CLB tạo dựng được bản sắc mới nghĩ đến việc phát triển vững mạnh. Bản sắc không thể có ngay ngày một ngày hai mà cần được tích lũy, vun đắp. Đã có nhiều cái tên lẫy lừng của bóng đá Việt biến mất khi họ đánh mất bản sắc vốn là thứ quý giá nhất mà nhiều địa phương đã nhọc công gầy dựng cho đội bóng mình suốt chiều dài lịch sử.
Tóm lại, tất cả dứt khoát phải thay đổi sâu sắc hơn về tư duy và hành động. Thay đổi để không chỉ nâng tầm giải đấu mà còn đáp ứng yêu cầu phát triển của bóng đá chuyên nghiệp nước nhà,bởi V-League chính là bệ phóng của các cấp độ đội tuyển Việt Nam.
* Xin được cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!
Bóng đá Việt Nam đã có gần 25 năm khoác áo chuyên nghiệp. Tuy nhiên, chúng ta không có chiến lược phát triển cụ thể, nên các CLB sống chủ yếu nhờ vào túi tiền và niềm vui của ông bầu. Còn bóng đá không tự thân làm ra tiền để nuôi chính bóng đá. Rất ít đội bóng chăm sóc thật tốt khâu đào tạo trẻ, chăm bẵm cái "gốc" khi hầu hết đều đầu tư phần "ngọn".
Xây dựng bóng đá trẻ bền vững, có tính kế thừa và gối đầu, lứa sau phải nổi trội hơn lứa trước là một nhiệm vụ tiên quyết để có một nền bóng đá phát triển bền vững.
Nếu không phải chuyên môn thì ít nhất lứa trẻ cũng phải tiến bộ hơn về mặt thể hình, thể lực. Nhưng với những gì mà lứa cầu thủ trẻ thể hiện trong thời gian qua thì rất khó cho U23 Việt Nam hay ĐTQG.