(Thethaovanhoa.vn) - Sau 6 năm điều tra về nguyên nhân cái chết của Pablo Neruda, ngày 20/10, nhóm các chuyên gia quốc tế (gồm 28 người) khẳng định đại thi hào người Chile đã không chết do căn bệnh ung thư, song chưa thể kết luận một cách chắn chắn rằng ông đã bị ám sát theo lệnh của nhà độc tài Augusto Pinochet.

• Điều tra khả năng đại thi hào từng đoạt giải Nobel Pablo Neruda bị tiêm chất độc chết người
• Tìm thấy hàng chục bản thảo thơ vô đề của thi sĩ Pablo Neruda

Theo yêu cầu của Chính phủ Chile, các nhà điều tra đã khai quật mộ của cố nhà thơ để tìm kiếm dấu tích của các kim loại nặng hoặc chất vô cơ trong hài cốt, tập trung nghiên cứu các tổn hại ở cơ và tế bào do chất hóa học gây ra để xác định chính xác nguyên nhân trực tiếp hoặc gián tiếp dẫn tới cái chết của ông. Các cơ quan chức năng Chile được lệnh mở cuộc điều tra sau khi cựu thư ký kiêm tài xế của Neruda, ông Manuel Araya, cho rằng nhà thơ cách mạng này đã bị nhân viên an ninh của chế độ độc tài Pinochet tiêm thuốc độc tại bệnh viện Santa Maria ở thủ đô Santiago - nơi ông đang điều trị ung thư tiền liệt tuyến.

Pablo Neruda sinh năm 1904 và là một tượng đài trong lĩnh vực văn học của các nước khu vực Mỹ Latinh. Ông từng nhận giải thưởng Nobel Văn học năm 1971. Nhà văn đoạt giải Nobel người Colombia Gabriel García Márquez đánh giá ông Neruda là nhà thơ vĩ đại nhất thế giới trong thế kỷ XX với những bài thơ tình đầy đam mê. Ông Neruda từng là Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Chile, là bạn và người ủng hộ nhiệt thành cố Tổng thống theo đường lối xã hội chủ nghĩa Salvado Allende. Ông qua đời ngày 23/9/1973 - chỉ 12 ngày sau khi Tướng Pinochet (người đứng đầu quân đội Chile khi ấy) lật đổ Tổng thống Allende - với lý do được cho là ung thư tiền liệt tuyến.

Vào thời điểm đó, Neruda đang lên kế hoạch sang sống lưu vong tại Mexico và tham gia lực lượng đối lập chống lại vị tướng độc tài Pinochet. Theo nhà sử học Fernando Marin, kế hoạch ra nước ngoài lánh nạn của ông Neruda và cái chết đột ngột của ông có sự liên quan mật thiết với nhau. Ông khẳng định: "Bác sĩ chẩn đoán ông Neruda bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu và có một khối u ở tuyến tiền liệt. Đó là kết luận của pháp y khi đó, nhưng những bệnh này không thể làm chết người nhanh đến thế".

Những nghi ngờ về việc Neruda bị ám sát càng được củng cố hơn, khi ngay sau cái chết của ông, cựu Tổng thống Eduardo Frei cũng đã đột ngột qua đời tại bệnh viện Santa Maria khi tới đây khám định kỳ.

Trong thời kỳ nhà độc tài Pinochet nắm quyền (1973-1990), hơn 3.200 người Chile đã bị hành quyết và khoảng 35.000 người bị tra tấn. Trong số những người bị thủ tiêu có Victor Jara, một trong những nhạc sĩ, ca sĩ, nhà giáo, đạo diễn sân khấu và nhà thơ nổi tiếng, đồng thời là biểu tượng của cuộc đấu tranh vì sự công bằng xã hội tại Chile.

Điều tra khả năng đại thi hào từng đoạt giải Nobel Pablo Neruda bị tiêm chất độc chết người

Bộ Nội vụ Chile mới đây đã để ngỏ khả năng cái chết đại thi hào nước này Pablo Neruda “có sự can thiệp từ bên ngoài”.

TTXVN