Chào tuần mới: Từ trang sách đến trò chơi

Cứ mỗi độ Hè về là chuyện cho trẻ em học gì, chơi gì lại được xới lên. Nhiều gia đình phải tự xoay xở tìm mua sách, chọn lớp học kỹ năng, đăng ký cho con em tham gia các sân chơi thể thao, văn hóa. Nhưng cũng không có nhiều sự lựa chọn, vì sách hay cho thiếu nhi ngày một hiếm, trong khi có loại hình giải trí nghe nhìn thì nở rộ như nấm sau mưa.
25/05/2020 07:00

(Thethaovanhoa.vn) - Cứ mỗi độ Hè về là chuyện cho trẻ em học gì, chơi gì lại được xới lên. Nhiều gia đình phải tự xoay xở tìm mua sách, chọn lớp học kỹ năng, đăng ký cho con em tham gia các sân chơi thể thao, văn hóa. Nhưng cũng không có nhiều sự lựa chọn, vì sách hay cho thiếu nhi ngày một hiếm, trong khi có loại hình giải trí nghe nhìn thì nở rộ như nấm sau mưa.

Chào tuần mới: Học kỳ trong mùa Hạ

Chào tuần mới: Học kỳ trong mùa Hạ

Nếu theo đúng lịch hàng năm thì tuần này, học sinh trên cả nước chỉ còn ít ngày nữa là kết thúc năm học, bước vào kỳ nghỉ Hè, được ở nhà vui chơi, đi du lịch cùng gia đình hoặc là tham gia các trại Hè, còn học sinh lớp 12 thì chuẩn bị cho kỳ thi THPT quốc gia...

Năm nay, kỳ nghỉ Hè sẽ đến muộn, nhưng ngày Tết thiếu nhi (1/6) thì đã tới sau lưng. Mua quà gì hay cho trẻ đi chơi đâu cũng là bài toán khó.

Tự dưng thấy thương bọn trẻ. Nghĩ lại mới thấy, hóa ra, ngày trước, khi thế giới chưa "phẳng", đúng là vật chất còn khó khăn thiếu thốn nhưng cứ Hè về là tưng bừng.

Lịch sinh hoạt trong dịp Hè của chúng tôi ngày ấy rất linh hoạt, nhưng tựu lại chỉ có 3 việc chính, đó là: làm việc nhà, đọc sách báo và chơi các trò chơi.

Làm việc nhà có thể là trồng mấy luống rau vào chỗ đất trống trước cửa, có vườn thì nuôi con gà, con vịt… Thường là buổi sáng, sau giờ tập thể dục, sẽ vác cuốc tranh thủ đi đào giun về vỗ béo cho chúng. Khi bố mẹ đi làm thì chuẩn bị rau cỏ, băm bèo cho lợn. Đến giờ “nổi lửa lên em”, lũ trẻ biết lôi bếp than ra nhóm lò nấu cơm trưa.

Chú thích ảnh
Các em học sinh đọc sách. Ảnh: Minh Đức - TTXVN

Còn đọc sách? Sách cho thiếu nhi của các tác giả Việt Nam khi ấy cũng có khá nhiều, mỗi tội là chúng tôi không có tiền để mua cho nên phải đọc chung hoặc là chia nhau mượn đọc. Thích đọc sách lịch sử thì tìm Nghìn xưa văn hiến của Trần Quốc Vượng, Trăng nước Chương Dương của Hà Ân. Truyện văn học hấp dẫn thì đọc Dế mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài, thích khám phá thiên nhiên thì tìm đọc cuốn Bài học thiên nhiên của Vũ Kim Dũng, Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi. Cuốn Hạt chò chỉ thì kể về cuộc sống của các bạn con công nhân vùng mỏ Quảng Ninh, Quê nội của nhà văn Võ Quảng kể về sinh hoạt của người dân vùng Quảng Nam những năm tháng chống Pháp…

Và cũng từ những trang sách đó, rất nhiều trò chơi đã được chúng tôi thử nghiệm, thực hành mỗi dịp Hè về. Chẳng hạn như đi đổ dế. Trời nắng nhưng mấy đứa cứ quần đùi cởi trần, kéo nhau ra bãi cỏ ven sông Đuống tìm hang dế. Phải thật tinh mắt để ý. Những cửa hang có mùn mới đùn là chắc chắn có dế bên trong. Sau đó đổ nước thăm dò tìm các ngách hang. Nếu thấy dế chạy ra ngách hang thì phải lấy que tre chặn lại. Xong xuôi, lấy chai múc nước đổ vào cửa hang. Nhiều đứa còn chắc ăn cho thêm tí xà phòng bánh vào chai nước để dế không chịu được mùi xà phòng phải chui ra sớm. Cái giây phút dế bò ra khỏi hang thì rất náo nhiệt, nếu gặp được con dế “cụ” thì reo hò như vỡ chợ. So với cảnh bắt dế được cụ Tô Hoài miêu tả trong Dế mèn phiêu lưu ký từ mấy chục năm trước vẫn y chang. Thế mới biết trang sách gần cuộc sống như thế nào.

Chú thích ảnh
"Dế mèn phiêu lưu ký" của Tô Hoài

Nhớ lần đọc cuốn Cô Kiến trinh sát của Vũ Kim Dũng. Tác giả đã kể câu chuyện về loài kiến như một xã hội thu nhỏ, vừa dễ hiểu và rất thú vị. Đọc xong cuốn sách này, đứa bạn tôi đi bắt ngay một con sâu béo mầm ở luống khoai, mang đến tổ nhử lũ kiến rồi thích thú gọi mọi người ra ngồi quan sát chúng tổ chức đưa con mồi về hang. Cuộc sống của loài kiến hóa ra cũng rất kỷ luật, tính cộng đồng cao, nhiều bài học từ chúng cũng rất hay.

Một trải nghiệm mà chúng tôi cũng thích khi ấy, đó là đi bắt cua và câu cá. Ngoài chuyện góp phần cải thiện cho bữa cơm cả nhà thì đi câu cá, bắt cua cũng được trải nghiệm nhiều cái hay. Phải kiên trì và chịu khó quan sát, đúc kết kinh nghiệm thì mới có kết quả chứ không thể trông chờ vào sự may rủi.

Bắt cua thì phải biết phân biệt hang nào có vết chân cua bò hoặc có mùn thì mới có cua. Còn cửa hang nào nhẵn thín thì có rắn, nếu có rắn thì không được thò tay vào mà phải dùng cái móc cua làm bằng sợi dây thép uốn cong một đầu thò vào móc.

Câu cá thì phải để ý mồi câu, đấy là yếu tố quyết định cá sẽ cắn câu hay không. Ngay cả việc móc con giun hay con châu chấu vào lưỡi câu cũng phải sao cho che được phần ngạnh của lưỡi câu. Khi câu phải để ý xem phao nháy nhiều hay ít để biết thời điểm giật cần. Đấy cũng là những bài học hay và thú vị mỗi độ Hè về.

Chơi và học trong dịp hè ngày trước là như thế. Còn bây giờ thì sao?

Tôi nhớ một nhà thơ có kể rằng, tại một hội thảo về văn học thiếu nhi, cố nhà văn Tô Hoài đã cảnh báo rằn, trẻ em Việt Nam bây giờ đang phải “ăn” quá nhiều sản phẩm văn học ngoại nhập, đặc biệt là truyện tranh nước ngoài. Bồi dưỡng tâm hồn cho một công dân Việt Nam thì phải là những tác phẩm văn học thuần Việt, mang văn hóa Việt, lịch sử Việt…

Với những trải nghiệm của bản thân, tôi thấy rằng từ trang sách bước ra cuộc sống là một khoảng cách, nhất là với các em thiếu nhi. Để lấp đầy được cái khoảng cách ấy, đầu tiên đòi hỏi tâm huyết và trách nhiệm của những người cầm bút với mảng đề tài sách cho thiếu.

"Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”. Ngày mai của các em thế nào đều bắt nguồn từ việc hôm nay đọc gì, chơi gì?

Đỗ Doãn Tú

Tin cùng chuyên mục

Chào tuần mới: 'Vaccine' cho tin giả

Chào tuần mới: 'Vaccine' cho tin giả

Câu chuyện về vấn đề tin giả, tin xấu, tin độc đã “đốt nóng” dư luận cuối tuần qua khi xuất hiện trên nghị trường của kỳ họp Quốc hội thứ 4, khóa XV.

Tản văn cuối tuần: Núi rừng lên tiếng

Tản văn cuối tuần: Núi rừng lên tiếng

Cuộc ra mắt lần đầu tại Thủ đô của 6 họa sĩ Bắc Kạn trong đó ba họa sĩ người Tày, Nùng, còn ba người Kinh. Hai họa sĩ Trần Giang Nam, nhà giáo, Trần Ngọc Kiên công tác Hội.

Thư gửi robot citizen: Niềm vui ngắn chẳng tày gang

Thư gửi robot citizen: Niềm vui ngắn chẳng tày gang

Sophia mến! Đôi khi tôi nghĩ cái thế giới robot của Sophia thật đơn giản biết bao vì không tồn tại giới tính, màu da, tuổi tác, giàu nghèo…

Góc nhìn 365: Hi vọng từ… bia đá

Góc nhìn 365: Hi vọng từ… bia đá

Ngày 8/11 tới, cuộc triển lãm “Bia đá kể chuyện” tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội sẽ kết thúc, khép lại đúng một tháng trưng bày đáng chú ý về câu chuyện của những tấm bia đá ở đây.

Chữ và nghĩa: Lợn chuồng chái, gái cửa buồng

Chữ và nghĩa: Lợn chuồng chái, gái cửa buồng

Câu tục ngữ có hai vế điệp và đối nhau (lợn chuồng chái/ gái cửa buồng). Mỗi vế là một danh ngữ (ngữ mở rộng có danh từ làm trung tâm). Người đọc sẽ ngạc nhiên lấy làm lạ là 2 đối tượng đem ra bàn ở đây lại là “lợn” và “gái”.

Góc nhìn 365: Số hóa 'di sản' điện ảnh

Góc nhìn 365: Số hóa 'di sản' điện ảnh

Những bảo vật quốc gia cần được số hóa để giới thiệu cùng khán giả qua các thiết bị công nghệ, thay vì mãi lưu trữ trong kho. Các di tích, danh thắng cũng cần được số hóa về hình ảnh.

Chào tuần mới: Lỗi không phải ở hoa sữa

Chào tuần mới: Lỗi không phải ở hoa sữa

Ở Việt Nam, hiếm có loài cây nào gây “chia rẽ nhân tâm” hơn loài hoa sữa. Dẫu có cái tên gợi hương tinh khôi, thơ ngây, hoa sữa thật không dễ chịu gì cho những người vốn không ngửi nổi mùi hương ấy, thậm chí là dị ứng phấn hoa, hoặc những cơn đau đầu, chóng mặt.

Tản văn cuối tuần: Bắt cá mùa lũ

Tản văn cuối tuần: Bắt cá mùa lũ

Hôm qua vào Huế được bạn chiêu đãi bữa nhậu trong đó có món đặc sản canh chua cá ngạnh sông Hương. Đúng là tôi chưa từng bắt gặp loài cá này, nói gì được ăn.

Tin mới nhất

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

Đảo quốc sư tử Singapore hiện đang thu hút với địa điểm dành cho các tín đồ của trà sữa và những viên trân châu ngọt ngào, cũng như những ai ưa khám phá. Đó là bảo tàng trà sữa trân châu đầu tiên tại Đông Nam Á

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Với vẻ đẹp hoang sơ của biển cùng kiến trúc độc đáo, cầu cảng Hải Tiến thuộc Khu du lịch Hải Tiến (Hoằng Hóa) hiện đang là điểm check-in khiến giới trẻ mê mệt.

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Những chuyến du xuân vui và hoàn hảo ai cũng mong muốn, tuy nhiên nó sẽ mất hứng và không trọn vẹn khi gặp những phiền toái đột xuất xảy ra trên đường.

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Đến hẹn lại lên. Tháng Giêng âm lịch hàng năm là tháng của rất, rất nhiều các lễ hội ở Việt Nam trong đó có những lễ hội đáng chú ý, thu hút mối quan tâm của đông đảo dân chúng cũng như du khách gần xa.

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Từ nhiều năm nay, với đặc thù về cảnh quan trong dịp Tết, Tây Bắc luôn là điểm hẹn lý tưởng để các phượt thủ tìm đến

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Thái Lan, nếu đã quá quen với Bangkok và Pattaya náo nhiệt phố thị, Phuket với những bãi biển cát trắng trải dài, thì Chiang Mai sẽ cho du khách một trải nghiệm khác biệt.