(Thethaovanhoa.vn) - Xét ở khía cạnh phim chiếu rạp, giải Cánh diều 2017 (gọi theo năm trao giải) là “cuộc chơi riêng” của tư nhân, vì 19 phim tranh giải cho thấy điều đó. Điểm chung là không có phim nào nổi bật về nghệ thuật kể chuyện, và gần như chỉ có một, hai phim trội hơn về khả năng bán vé. Lễ trao giải Cánh diều 2017 diễn ra lúc 19h30 ngày 9/4 tại Nhà hát Quân đội (TP.HCM), truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1.

• Giải Cánh diều chiếu miễn phí 19 phim Việt
• Cánh diều 2017 vẫn từ chối phim 'Việt hóa' kịch bản nước ngoài

Giải dành cho phim chiếu rạp năm nào cũng được sự chú ý nhiều nhất. Năm nay có 19 phim chiếu rạp tham dự, nhưng về chất lượng thì còn nhiều vấn đề cần phải bàn…

Đồng đều về… chất lượng thấp

Năm 2016 có gần 50 phim ra rạp, gần 100% do các tư nhân sinh sống, làm việc tại TP.HCM sản xuất. Nhìn vào 19 phim chiếu rạp thì: nhỉnh hơn về chất lượng có Bao giờ có yêu nhau, Tấm Cám: Chuyện chưa kể, Sài Gòn: Anh yêu em, Cha cõng con; các phim yếu nhất có Cao thủ ẩn danh, Tik Tak: Anh yêu em, Truy sát…; hơn một nửa là thường thường bậc trung.

Mùa giải này thiếu những phim cảm xúc như Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, hoặc cá tính như Đập cánh giữa không trung, hoặc bán vé rầm rộ như Em là bà nội của anh. Một nền điện ảnh thực thụ là phải đa dạng về thể loại, về tiêu chí, mà mục đích chính của 19 phim tranh giải lần này là thương mại, nên thiếu sự đa dạng, sự phiêu lưu, sáng tạo.

“Bao giờ có yêu nhau” được xem là phim “nổi trội” cùng “Tấm Cám: Chuyện chưa kể”

Nhìn lại năm 2016, nếu thật sự muốn tìm kiếm sự đa dạng, đặc biệt các phim nặng dấu ấn tác giả, phim nghệ thuật thì vẫn có Cha và con và… (đạo diễn Phan Đăng Di), Nước 2030 (đạo diễn Nguyễn Võ Nghiêm Minh), Con đường trên núi (đạo diễn Síu Phạm)… Các phim này có thời gian sản xuất và hoàn thiện trước đó, đều có nỗ lực công chiếu trong năm 2016. Nếu có thêm các phim này thì chắc chắn diện mạo của Cánh diều 2017 đã bớt đơn điệu, đã được nâng tầm.

“Muốn đa dạng hơn nữa thì phải có phim của nhà nước, vì các đề tài lịch sử, truyền thống cách mạng, mang tính chất tư tưởng, chính trị, giáo dục… tư nhân thật khó làm. Tư nhân tự bỏ vốn đầu tư sản xuất, họ cần thu hồi vốn để tái sản xuất, nên thường chọn những đề tài giải trí nhẹ nhàng, cũng là dễ hiểu. Đây là sự phân bổ cần thiết. Nhưng rất tiếc năm qua không có hãng phim nhà nước làm phim, do thiếu kinh phí” - nhà biên kịch Dương Cẩm Thúy (Phó Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam) chia sẻ.

Vì sao vắng phim nhà nước?

Tạm hết lo về số lượng Cánh diều 2017 có sự tham gia của 19 phim chiếu rạp (chiếm gần 40% lượng phim phát hành trong năm 2016), 20 bộ phim truyền hình (523 tập, chiếm khoảng 20%), 13 phim hoạt hình, 39 phim tài liệu, 11 phim khoa học, 16 phim ngắn, 5 công trình nghiên cứu, lý luận phê bình điện ảnh.

Còn nhớ hồi tháng 10/2015, Bộ VH,TT&DL từng phê duyệt và giao cho Vụ Kế hoạch - Tài chính chủ trì, phối hợp với Cục Điện ảnh sản xuất 4 phim điện ảnh, theo kế hoạch trong các năm 2015-2016. Ê-kíp sản xuất và các kịch bản đã thông qua, gồm Xã tắc, Địa đạo, Không ai bị lãng quên, và Người yêu ơi, nhưng đến nay vẫn chưa được cấp kinh phí sản xuất.

Trên vov.vn, bên cạnh vấn đề kinh phí, nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát (Phó Chủ tịch thường trực Hội Điện ảnh Việt Nam) cũng thẳng thắn chia sẻ về sự vắng bóng của phim nhà nước. Bà nói: “Hãng phim truyện Việt Nam rất ngổn ngang, con người hiện nay đang dư thừa rất nhiều. Những người có chuyên môn thì không được sử dụng, cho rằng cũ rồi. Trong khi đó trong miền Nam họ tiến bộ hàng ngày, kỹ thuật quay rất giỏi, kỹ xảo rất tốt, rồi tiếp cận với đời sống sôi động trong đó. Tôi nghĩ đó cũng là những sắc thái riêng của năm nay”.

Chính vì vậy, dù Cánh diều 2017 đang có ưu thế lớn về số lượng phim, nhưng vẫn còn đó nỗi buồn lớn. Vì dù muốn dù không thì đây cũng là giải của hội nghề nghiệp - nặng tính chuyên môn, mà gần như 100% phim chiếu rạp và truyền hình lại làm vì mục đích thương mại.

Văn Bảy
Thể thao & Văn hóa