Bộ Công an khẳng định không có chủ trương thu hồi Sổ hộ khẩu giấy, Sổ tạm trú giấy, mà chỉ thực hiện thu khi người dân đến cơ quan Công an thay đổi, bổ sung thông tin. Bên cạnh đó, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã có văn bản đề nghị các bộ, ngành, địa phương về việc triển khai thực hiện quy định của Luật Cư trú để thống nhất, đồng bộ nhằm tạo điều kiện thuận lợi, giảm phiền hà cho công dân.

Thư gửi robot Citizen: Từ cuốn sổ hộ khẩu…

Tôi xin thông báo cho bạn một tin mà có lẽ tất cả người dân nước tôi đều vô cùng phấn khởi: Từ hôm qua, 1/7, Luật Cư trú mới bắt đầu có hiệu lực. Theo đó, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy không được cấp mới và lực lượng chức năng sẽ thu hồi những sổ đã cấp nếu thay đổi thông tin.

Liên quan vấn đề này, đại diện Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) cho biết, theo quy định, Sổ hộ khẩu giấy, Sổ tạm trú giấy vẫn có giá trị đến hết năm 2022. Từ 1/1/2023, những sổ này sẽ không còn giá trị. Trước đó, từ khi Luật Cư trú có hiệu lực (1/7/2021), Bộ Công an không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú. Khi công dân làm các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú, cơ quan Công an thu hồi các sổ này đồng thời thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú.

Khi đã thực hiện điều chỉnh trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thông tin trong Sổ hộ khẩu giấy không còn chính xác nữa. Người dân nếu vẫn dùng sổ hộ khẩu cũ đi giao dịch sẽ sinh ra những thông tin sai lệch. Chính vì thế, Công an phải thu lại.

Giải thích rõ hơn về nội dung trên, đại diện Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội cho biết: Những thông tin có trong cuốn Sổ hộ khẩu giấy, Sổ tạm trú giấy đều được cập nhật trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Do đó, cơ quan Công an chỉ điều chỉnh thông tin trong hệ thống này, chứ không điều chỉnh trên cuốn Sổ hộ khẩu giấy, Sổ tạm trú nữa. Chính vì vậy, cuốn sổ này không có tác dụng, không có giá trị khi thông tin của hộ dân này đã được thay đổi trong hệ thống dữ liệu dân cư, nên phải thu lại. Khi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú của người dân bị thu lại, cơ quan Công an sẽ cấp cho một tờ giấy xác nhận có giá trị tương đương với Sổ hộ khẩu để tạo thuận lợi cho việc giao dịch của người dân.

Đại diện Cục C06 cho biết thêm, đối với những hộ không thực hiện thay đổi, bổ sung thông tin liên quan đến hộ khẩu giấy, tạm trú giấy, cơ quan Công an không thu lại.

Trước lo lắng về việc khi sổ hộ khẩu bị thu hồi, nhiều người dân sẽ gặp khó khi làm các thủ tục hành chính, Bộ Công an cho hay, theo quy định của Luật Căn cước công dân, Luật Cư trú và các văn bản hướng dẫn thi hành, Căn cước công dân gắn chip, thông báo số định danh cá nhân và giấy xác nhận thông tin về cư trú là các loại giấy tờ đảm bảo tính pháp lý chứng minh thông tin về cư trú của công dân thay thế Sổ hộ khẩu. Bộ Công an đã chỉ đạo công an các địa phương khẩn trương cấp thông báo số định danh cá nhân, căn cước công dân gắn chip kết hợp cấp định danh điện tử cho 100% người dân toàn quốc.

Nếu công dân chưa được cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc cập nhật nhưng chưa chính xác, cần nhanh chóng đi cập nhật lại để tạo thuận lợi cho việc thực hiện các thủ tục hành chính sau 31/12. Với những người dân sử dụng chứng minh nhân dân 9 số, chưa biết số định danh cá nhân, những trường hợp này cần nhanh chóng đi làm ngay nhằm tạo thuận lợi khi thực hiện các thủ tục hành chính khi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy chính thức không còn giá trị sử dụng.

Các phương thức thay thế xuất trình Sổ hộ khẩu

Cũng theo Cục C06, đơn vị đã có văn bản, đề nghị các cơ quan, đơn vị, tổ chức, sở, ban, ngành có liên quan căn cứ vào thông tin trên thẻ Căn cước công dân gắn chip điện tử, thông báo số định danh cá nhân, xác nhận thông tin về cư trú và nghiên cứu, sử dụng các phương thức ứng dụng dữ liệu dân cư và Căn cước công dân để xác định nơi cư trú của công dân trong giải quyết các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự; không yêu cầu công dân xuất trình sổ hộ khẩu, thường trú, tạm trú.

Về các phương thức thay thế cho việc xuất trình Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú khi thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, Cục C06 cho biết, người dân có thể sử dụng thẻ Căn cước công dân gắn chip điện tử là giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin về cá nhân, nơi thường trú khi gặp các vướng mắc trong trường hợp bị thu hồi sổ hoặc không được cấp mới. Khi công dân xuất trình thẻ Căn cước công dân theo yêu cầu, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền không được yêu cầu công dân xuất trình thêm giấy tờ khác.

Công dân, cơ quan, tổ chức sử dụng thiết bị đọc QRCode (theo tiêu chuẩn do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành) tích hợp với máy tính hoặc thiết bị di động để đọc thông tin công dân từ mã QRCode trên thẻ Căn cước công dân. 

Ngoài ra, người dân tra cứu, khai thác thông tin cá nhân trực tuyến trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để sử dụng khi thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, qua các bước. Công dân truy cập trang web dân cư quốc gia theo địa chỉ: https://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn; Đăng nhập tài khoản/ mật khẩu truy cập (sử dụng tài khoản Cổng dịch vụ công quốc gia); xác thực nhập mã OTP được hệ thống gửi về điện thoại. Tại trang chủ, người dân truy cập vào chức năng “Thông tin công dân” và nhập các thông tin theo yêu cầu; sau đó thông tin cơ bản của công dân sẽ hiện thị trên màn hình...

Bên cạnh đó, người dân có thể sử dụng ứng dụng VNeID hiển thị các thông tin trên các thiết bị điện tử để phục vụ giải quyết các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự (theo Quyết định số 34/QĐ-TTg ngày 8/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ).

Người dân có thể sử dụng giấy xác nhận thông tin về cư trú (ban hành kèm theo Thông tư số 56/TT-BCA ngày 15/5/2021 của Bộ Công an). Trong đó, khi cần xác nhận thông tin về cư trú để thay cho Sổ hộ khẩu, công dân trực tiếp đến Cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú của công dân để đề nghị cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc gửi yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú qua dịch vụ công trực tuyến khi cần thiết (Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú).

• Thư gửi robot Citizen: Từ cuốn sổ hộ khẩu…
• Họp Quốc hội: Bốn vấn đề cần làm rõ khi bãi bỏ Sổ hộ khẩu
• Không phải cứ có chung sổ hộ khẩu là được ghi tên trong sổ đỏ

Cơ quan đăng ký cư trú sẽ cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú cho công dân dưới hình thức văn bản hoặc văn bản điện tử theo yêu cầu của công dân. Giấy xác nhận thông tin về cư trú có giá trị 30 ngày kể từ ngày cấp và có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 19 Luật Cư trú xác nhận về việc khai báo cư trú. Thời gian qua, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các địa phương triển khai thực hiện hiệu quả, tạo điều kiện tối đa cho công dân khi giải quyết thủ tục cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú để thực hiện thủ tục hành chính khi có yêu cầu.

Bên cạnh đó, người dân có thể sử dụng thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (theo quy định tại Thông tư số 59/TT-BCA ngày 15/5/2021 của Bộ Công an). Trước đó, Bộ Công an đã chỉ đạo thực hiện cấp thông báo số định danh và thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cho 100% người dân chưa được cấp Căn cước công dân trên toàn quốc để người dân sử dụng giải quyết các thủ tục hành chính, các giao dịch dân sự cần chứng minh nơi cư trú của công dân.

Xuân Tùng/TTXVN