Nhìn vào thứ hạng WTA, tấm HCV của Zheng Qinwen (Trịnh Khâm Văn) là một bất ngờ. Nhưng nhìn vào những nỗ lực và khát khao của cô thì chiến tích đó hoàn toàn không gây sốc.

Zheng không phải một tay vợt tầm thường. Cô gái quê Hồ Bắc này đang xếp hạng 7 thế giới, và hồi đầu năm từng lọt vào đến tận chung kết Australian Open (thua Aryna Sabalenka). Nhưng ở Paris năm nay, ứng viên số một là Iga Swiatek, người đã đăng quang ở chính mặt sân bụi đỏ này cách đây 2 tháng. Vậy mà tay vợt đang sở hữu thành tích 35 thắng – 2 thua ở Roland Garros chính là bại tướng của Zheng ở bán kết.

Ý chí của Zheng Qinwen

Ý chí của Zheng rất dữ dội, và nó thể hiện qua từng câu chữ của cô khi trả lời WTA Insider trước khi Thế vận hội bắt đầu: "Tôi nghĩ rằng tôi sẽ chiến đấu cho đến khi tôi chết. Nếu tôi phải hy sinh cơ thể, tôi sẽ làm điều đó vì đó chỉ xảy ra mỗi 4 năm một lần. Tôi sẽ dành tất cả cho Thế vận hội". Không lâu sau tuyên bố ấy, cô đánh bại Sara Errani - cựu á quân Roland Garros - với tỷ số 6-0, 6-0.

Zheng đã không cần phải hy sinh cơ thể để trở thành tay vợt châu Á đầu tiên trong lịch sử giành HCV đơn tại Olympic. Nhưng chắc chắn, cô đã hơn một lần đẩy mình đến giới hạn, cả về thể chất và tinh thần. Ở vòng 3, cô cứu một matchpoint trước khi đánh bại Emma Navarro. Tại tứ kết, cô vượt qua Angelique Kerber - tay vợt từng giành 3 Grand Slam - một cách sát sao với tỷ số 8-6 ở loạt tie-break trong set thứ ba. Và ở bán kết, dù bị Iga Swiatek dẫn 4-0 trong set thứ hai, cô vẫn tạo nên cơn địa chấn lớn nhất ở nội dung đơn nữ.

Chiến tích ấy đã đưa Zheng đến trận chung kết, trước một hiện tượng khác: Donna Vekic. Có lẽ câu hỏi lớn nhất khi trận đấu bắt đầu là ai sẽ chịu áp lực của sân khấu lớn tốt hơn, loại áp lực mà cả hai chưa từng trải qua nhiều. Vekic, 28 tuổi, chưa từng thi đấu trận chung kết lớn, trong khi Zheng, 21 tuổi, đã từng một lần ở Melbourne, và thất bại.

Vượt qua áp lực

Ai sẽ kiểm soát tốt hơn ở Philippe Chatrier? Chúng ta không cần phải chờ đợi lâu để có câu trả lời. Đến game thứ hai, Vekic đã mắc 5 lỗi và bị mất break. Đến game thứ ba, Vekic bị dẫn trước 0-3. Zheng cũng không hoàn hảo, nhưng cô biết cách cứu break với cú giao của mình, và đưa bóng ra khỏi vùng kiểm soát của Vekic với cú xoay topspin đầy sức nặng.

Trận chung kết đơn nữ còn là cuộc chiến của những cú forehand, điểm mạnh nhất của cả Zheng và Vekic. Hy vọng duy nhất của Vekic thực sự là đẩy cú forehand tương đối phẳng của mình vào góc sân. Nhưng phiên bản an toàn hơn, chứa nhiều độ xoáy của Zheng mới là chiến thắng. Cô đã ghi được 11 điểm winner với cú đánh này, và liên tục dồn đối phương bằng việc tạo độ xoáy cho trái bóng. Khả năng chạm bóng trên lưới của Zheng cũng không kém phần tinh tế. Tình huống cứu một điểm break ở tỉ số 4-2 trong set đầu tiên bằng một cú drop volley là một minh chứng.

Trong suốt một tháng qua, Vekic đã vượt khó trong nửa tá trận đấu, trong đó có loạt tie-break set thứ ba 10-8 trước Marta Kostyuk ở tứ kết. Nhưng trước Zheng, tay vợt người Croatia không có sự phản kháng nào đáng kể khi chỉ ghi được 47% điểm với cú giao bóng một. Cô không kiểm soát được các pha bóng bền, và kết thúc bằng việc ném vợt xuống sân trong nỗi thất vọng ở cuối set thứ hai.

Zheng có thực sự "lì" như những gì cô thể hiện trên sân đấu? "Tôi thực sự rất lo lắng trước matchpoint, tay tôi run lên. Mỗi trận đấu, cơ thể tôi run lên. Tôi chưa bao giờ cảm thấy đói như vậy" Zheng nói với NBC sau đó, "Nhưng tôi đã vượt qua áp lực, đã vượt qua giới hạn của bản thân".

Sau HCV Olympic là Grand Slam?

Sự kết hợp giữa sức mạnh cơ thể và khả năng chạm bóng mượt mà cho phép Zheng cạnh tranh với bất kỳ ai. Trong năm qua, khi làm việc với HLV Pere Riba, Zheng nói rằng cô đã bắt đầu triển khai tài năng một cách hiệu quả và thông minh hơn. Nhưng hạn chế của Zheng vẫn là sự thiếu ổn định. Sau khi vào chung kết ở Melbourne, Zheng không vào bán kết giải đấu nào cho đến Palermo, ngay trước Thế vận hội.

Liệu có phải là Grand Slam sẽ là mục tiêu tiếp theo của Zheng? Lịch sử Thế vận hội gần đây nói: Có lẽ không. Hai tay vợt giành huy chương vàng Olympic gần nhất, Monica Puig và Belinda Bencic, đều không tiến xa hơn.

Nhưng cả Puig hay Bencic không được phú cho sự kết hợp giữa tuổi trẻ và tài năng hàng đầu như Zheng. Cô nói rằng bây giờ cô biết mình có thể chịu được bất kỳ áp lực nào, và khi cô gặp khó khăn trong một trận đấu trong tương lai, cô sẽ nhớ lại chiến tích này và nó sẽ "làm tôi phấn khích". Quan trọng hơn, cô cũng biết mình có thể đánh bại Swiatek sau khi toàn thua cả 6 trận đối đầu với tay vợt người Ba Lan trước khi đến Paris.

Zheng đang hạnh phúc với tấm huy chương vàng đơn nữ đầu tiên cho Trung Quốc, bởi đó là giấc mơ từ thủa nhỏ của cô. "Từ khi còn bé, tôi muốn giành được một huy chương vàng cho nước nhà – không, có lẽ không phải vàng, đơn giản chỉ là huy chương".

Còn Grand Slam, tại sao không. Nên nhớ, cô mới 21 tuổi mà thôi.