Quảng Ninh: Cây di sản và việc bảo tồn, phát triển du lịch, văn hóa
(Thethaovanhoa.vn) - Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đã công nhận thêm 2 Cây di sản tại Quảng Ninh. Đây không chỉ là niềm vinh dự, tự hào mà còn là trách nhiệm của người dân thị trấn Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh trong việc chung sức để bảo tồn, phát huy giá trị của cây di sản.
Công nhận 2 Cây di sản Việt Nam ở chùa Đống Phúc
Ngày 2/11, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đã trao bằng công nhận Cây Di sản Việt Nam đối với cây thị và cây gạo trong khuôn viên chùa Đống Phúc, thị trấn Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh.
Trong đó, cây thị ở chùa Đống Phúc có tuổi đời hơn 900 năm, dáng cây bề thế với chiều cao 19m, chu vi thân 5,17m, tán thị trùm rộng tỏa bóng mát quanh năm. Cây thị vốn có ý nghĩa lớn trong Phật giáo, bởi gỗ thị rất đẹp, bền, không bị mối mọt, nứt, co giãn… là loại gỗ duy nhất dùng để khắc kinh Phật.
Cây thị ở chùa Đống Phúc gắn liền bến Bạch Đằng Giang nơi làng cổ An Hưng ủng hộ cho nghĩa quân của Trần Hưng Đạo trong cuộc chiến lần thứ ba đánh tan quân Nguyên Mông trên sông Bạch Đằng. Như vậy, nó gắn liền với lịch sử dân tộc ta, gắn liền lịch sử vùng đất này và gắn liền di tích chùa Đống Phúc, di tích quốc gia Bạch Đằng Giang.
Cây gạo sau chùa Đống Phúc có lịch sử hơn 400 năm, cao 18m, chu vi thân 5,9m. Trong tiềm thức dân gian, cây gạo biểu tượng cho sự phồn thịnh, sung túc. Vào tháng 2, tháng 3 Âm lịch, hoa gạo nở đỏ rực tựa như tấm áo choàng rực rỡ phủ trên mái chùa, mờ ảo trong mưa xuân đã trở thành hình ảnh đẹp trong tâm trí người con xa quê.
Thượng tọa Thích Đạo Hiển, Phó Trưởng Ban Trị sự, Chánh Thư ký Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh đánh giá, các cây cổ thụ chùa Đống Phúc dù trải qua khắc nghiệt của thiên nhiên và biến cố lịch sử vẫn sừng sững uy nghi chứng minh các giá trị lịch sử, văn hóa, tâm linh của vùng đất và con người Quảng Yên.
“Hiện nay Quảng Yên đang đô thị hoá nhưng vẫn giữ được những di tích, di sản như thế này là điều quý báu. Nó là di sản sống, là minh chứng cho lịch sử hùng hồn và lâu đời của vùng đất Quảng Yên lịch sử, càng có ý nghĩa hơn khi giữ được lịch sử, giữ được nét hồn quê. Những cây cổ thụ này là hồn cốt của các di tích, mà hiện nay đôi khi bị nhiều người bỏ quên”, Thượng toạ Thích Đạo Hiển cho biết.
- Liên hoan Chèo toàn quốc 2019: 'Danh tướng sáng trời Nam' của Quảng Ninh được đánh giá cao
- Quảng Ninh sẽ sáp nhập 9 đơn vị hành chính cấp xã
Cần phát huy giá trị Cây di sản
Thượng tọa Thích Thanh Lịch, Phó trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh, Trụ trì chùa Đống Phúc cho biết, đây là niềm tự hào chung của tất cả nhân dân trong vùng, cũng là sự động viên lớn đối với tăng ni Phật tử của chùa. Sự công nhận này sẽ góp phần bảo vệ cây quý, khơi dậy tinh thần bảo vệ môi trường, giáo dục truyền thống yêu nước, bảo vệ các di sản của cha ông.
Có mặt tại lễ trao bằng, GS.TSKH Đặng Huy Huỳnh - nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho biết: "Chúng tôi nhận được rất nhiều hồ sơ gửi đến. Nếu địa phương không thể xác định tên khoa học, tuổi tác... chính xác thì chúng tôi sẽ có chuyên gia dùng máy đo để xác định.
Cây thị ở chùa Đống Phúc là một trong ba cây thị tuổi cao nhất Việt Nam. Ở Hà Nội có cây thị 800 tuổi, ở Huế có một số cây thị 600-700 năm tuổi... Tổ chức vinh danh, trao bằng Cây di sản Việt Nam cho cây thị chùa Đống Phúc không chỉ là niềm vinh dự cho riêng làng quê, mà còn thể hiện sự kết nối, tri ân giữa các thế hệ. Nếu không có các thế hệ ra sức bảo vệ thì không thể có được cây 800-900 tuổi như thế này.
Trải qua những khó khăn thăng trầm của cuộc sống nhưng nhân dân nơi đây vẫn luôn bảo vệ cây bởi cây với người là một, cây bảo vệ cho người, người bảo vệ cho cây".
Việc tuyển chọn, vinh danh Cây di sản Việt Nam do Hội Bảo vệ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam (VACNE) khởi xướng từ năm 2010 với tên gọi "Bảo tồn cây Di sản Việt Nam" được nhiều tỉnh, thành phố hưởng ứng.
Cây di sản bao gồm những cây gỗ lớn, cây thân gỗ mọc tự nhiên hoặc được trồng, đang sống trên 100 năm tuổi đối với cây trồng và trên 200 năm tuổi đối với cây tự nhiên, có một hoặc một số giá trị về cảnh quan, môi trường, khoa học, văn hóa, lịch sử... được cộng đồng đề xuất, được chủ sở hữu cây đăng ký, được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận và được bảo tồn tốt nhất theo khả năng.
Ngoài 2 cây thị, cây gạo trong khuôn viên chùa Đống Phúc, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh còn lưu giữ 2 cây lim Giếng Rừng 700 năm tuổi, chứng tích của bãi cọc Bạch Đằng. Đây sẽ là các điểm đến du lịch văn hóa, lịch sử ý nghĩa cho Khu di tích Quốc gia đặc biệt Bạch Đằng nhằm phát huy hiệu quả giá trị của Cây di sản.
Bảo Anh