Từ sáng sớm 13/10, hàng vạn người con khắp quê hương Quảng Bình và các địa phương trong cả nước đã có mặt tại khu vực sân bay Đồng Hới để chờ đón, tiễn đưa Đại tướng Võ Nguyên Giáp về với đất mẹ.
Hôm nay, trời đất cũng như thấu hiểu lòng người, Quảng Bình gió nhẹ, nắng dịu dù mới hôm qua vẫn rả rích mưa. Khu vực quanh sân bay Đồng Hới, mới 8 giờ sáng đã chật kín với hàng vạn người dân tiếp tục đổ về dọc hai bên Quốc lộ 1A. Không ai bảo, mọi người lặng lẽ tự sắp xếp cho mình một vị trí thích hợp để chờ đón linh cữu của Đại tướng.
Chiếc chuyên cơ chở linh cữu của Đại tướng cùng gia đình và đoàn lãnh đạo Trung ương đã hạ cánh xuống sân bay Đồng Hới trong tiếng hô vang xúc động của nhân dân "Đại tướng, Đại tướng đã trở về. Đại tướng, Đại tướng của nhân dân. Đại tướng của quê hương". Thời khắc đặc biệt này diễn ra lúc 11 giờ 35 phút. Hàng vạn con người, với niềm thành kính, nghẹn ngào đón Người trở về sau thời gian dài ngóng đợi.
Đại tá, Nhà báo Trần Hồng, người có nhiều cơ duyên gần gũi bên Đại tướng để ghi lại bằng hình ảnh những khoảnh khắc bình dị mà thân thương của Người, chia sẻ: Giây phút này có thể là giây phút đặc biệt nhất đối với tôi và người dân Quảng Bình. Đại tướng đã về quê - lần này là mãi mãi trong tâm thế thanh thản sau bao nhiêu năm xa cách và cống hiến trọn cuộc đời cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Để được đón Đại tướng ở quê mẹ, Đại tá, Nhà báo Trần Hồng đã từ Hà Nội vào Quảng Bình. Những ngày qua, ông đã dâng hương, kính viếng Đại tướng ở căn nhà số 30, phố Hoàng Diệu.
Trong dòng người dài hàng cây số đón Đại tướng trở về, cô gái Vũ Thị Hạnh, 28 tuổi nghẹn ngào ôm tấm hình của Đại tướng. Hạnh đến từ Nghệ An - quê hương của Bác Hồ vĩ đại. Hình ảnh của Bác và Đại tướng in đậm trong tâm trí của cô từ thuở bé thơ. Bao năm qua, Hạnh ước một lần được gặp Đại tướng nhưng chưa thực hiện được. Hôm nay, đón Đại tướng về trong nước mắt nhưng Hạnh vẫn thấy hạnh phúc vì Đại tướng đã trở về quê hương trong thanh thản, bao dung.
Người dân Quảng Bình tiễn đưa linh cữu Đại tướng Võ Nguyên Giáp về nơi an nghỉ cuối cùng. Ảnh: Hồng Thúy
Về thành phố Đồng Hới từ rất sớm, bác Trần Xứ 73 tuổi, ở làng An Xá, xã Lộc Thủy - quê hương Đại tướng, là người trông coi Chùa An Xá - nơi có cây đa Đại tướng trực tiếp trồng năm 1999, xúc động chia sẻ: "Khi nghe tin Đại tướng qua đời, tôi đã đeo băng tang cho cây đa".
Trong bộ áo bà ba đen tuyền cùng chiếc khăn rằn quàng trên cổ, chị Trần Thu Trang đến từ tỉnh Tiền Giang nghẹn ngào: “Từ khi hay tin Đại tướng qua đời, lòng tui đau buồn khôn xiết. Tui luôn ngưỡng mộ và biết ơn một vị Đại tướng quá vĩ đại và tài ba, luôn vì dân, vì nước. Biết hôm nay linh cữu của Đại tướng sẽ được đưa về an táng tại quê hương Quảng Bình, tui tức tốc bắt xe từ hôm thứ 6 và vừa ra đến Quảng Bình sáng nay để kịp đưa tiễn Đại tướng về nơi an nghỉ cuối cùng”.
Dọc Quốc lộ 1A, các cháu học sinh Trường Tiểu học - Trung học cơ sở Chu Văn An, Đồng Hới xếp hàng chờ đón Đại tướng. "Thầy, cô và học sinh rất xúc động. Đại tướng là tấm gương cống hiến để tất cả chúng ta học tập, noi theo. Vì vậy, chúng tôi tổ chức cho các em được đón Đại tướng trở về đất mẹ, vừa thỏa nguyện tấm lòng yêu mến Đại tướng, vừa góp phần giáo dục lý tưởng, đạo đức cho các em", cô giáo Đặng Thị Trà, Chủ tịch Hội đồng Giáo dục nhà trường tâm sự. Em Hà Phương Uyên, học sinh lớp 8A1 của trường không ngăn nổi nước mắt đang chảy dài trên má: "Đêm hôm qua, em chỉ mong trời sáng nhanh để được ra đón Đại tướng về quê. Em sẽ cố gắng học tập, tu dưỡng đạo đức thật tốt để xứng đáng là học sinh trên quê hương của Đại tướng".
Trong giờ phút xúc động, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Bình Lương Ngọc Bính bày tỏ: Giây phút Đại tướng trở về với quê hương, Đảng bộ, chính quyền và hàng triệu triệu trái tim người dân Quảng Bình nói riêng và cả nước nói chung thổn thức, xúc động. Đại tướng về quê đã nói lên tình cảm với người dân Quảng Bình. Còn tấm lòng người dân Quảng Bình chờ đợi, ngóng trông bấy lâu nay đã thành hiện thực. Đại tướng đã trở về thanh thản, bao dung trong lòng đất mẹ. Để xứng đáng với tình cảm và công lao to lớn của Đại tướng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Bình nguyện cố gắng phấn đấu xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh và tiến bộ.
Đúng 12 giờ 35 phút, Đoàn xe chở Đại tướng từ từ lăn bánh rời sân bay Đồng Hới hướng về Vũng Chùa-Đảo Yến, thuộc xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch, nơi an nghỉ cuối cùng của Người. Tiếng nấc nghẹn ngào tiếc thương hòa cùng âm thanh trầm hùng “Hồn tử sĩ” vang khắp bốn bề sông núi.
Dọc hai bên quốc lộ, đoạn qua địa phận thành phố Đồng Hới, huyện Bố Trạch và Quảng Trạch, từng dòng người kéo dài lặng lẽ, kính cẩn đứng hai bên đường, tiễn đưa vị Đại tướng đầu tiên của dân tộc, người anh Cả của Quân đội nhân dân Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Quảng Bình về nơi yên giấc ngàn thu.
Đức Thọ - Võ Mạnh Thành - Võ Dung