Bằng một cách "thần kỳ" nào đó, dù đã làm việc gần như không nghỉ suốt từ tháng 3, chỉ đạo gần chục trận đấu rồi nhưng phải đến hôm nay, 15/6, HLV Philippe  Troussier mới có trận ra mắt đầu tiên trên cương vị HLV đội tuyển Việt Nam trên sân nhà, trước khán giả Việt Nam trong một trận đấu giao hữu.

Nên đôi khi cũng thắc mắc, giả như tại SEA Games 32 vừa qua mà U22 không vào được bán kết, hoặc không có huy chương thì sao nhỉ? Nếu không bị sa thải sớm, thì trận giao hữu với Hong Kong (Trung Quốc) cũng sẽ đặt ông Troussier vào một hoàn cảnh ngột ngạt, không giống ai khi mà người ta sẽ chào đón vị tân HLV bằng một sự lạnh nhạt, nghi ngờ nhiều hơn là háo hức, hi vọng.

Rõ ràng chúng ta thấy có sự khác biệt rất lớn về chất lượng của đội U22 và đội tuyển quốc gia. Tập thể mà HLV Park Hang Seo để lại vẫn có đẳng cấp cao, các tuyển thủ đa số đều chiếm vị trí chính thức tại CLB của mình ngoại trừ trường hợp "bất khả kháng" của Quang Hải, Công Phượng. Dù việc trẻ hóa là điều nên làm, nhưng xét về độ tuổi trung bình thì đội tuyển quốc gia chính là Hiện Tại của bóng đá Việt Nam, họ vẫn có thể được nâng cấp thêm một "phiên bản" nữa chứ chưa đến mức thực hiện qui trình chuyển giao như các giai đoạn 2002 hay 2016.

Về lý thuyết, công việc chính của HLV Troussier phải nằm ở đội tuyển quốc gia bởi chúng ta vẫn còn thời gian cho các tuyến U. Tại AFF Cup 2022, Việt Nam chỉ có tuổi trung bình 26, ít hơn cả Thái Lan (28), họ phải là nòng cốt của đội tuyển dự vòng loại World Cup 2026 vốn sẽ đá trong năm 2023 và 2024.

Ngay cả ở thời điểm vào đến vòng loại cuối cùng năm 2025, thì họ vẫn còn ở tuổi sung sức nhất sự nghiệp (28-29 tuổi). Chúng ta ký hợp đồng với ông Troussier trong 3 năm, cũng cốt là để phục vụ cho chiến dịch World Cup 2026, vậy mà ông thầy người Pháp lại khởi đầu với đội U22 để rồi suýt nữa có màn ra mắt không mấy vui vẻ …  

Đã thế, đợt giao hữu FIFA Days này lại… khá lằng nhằng. Tập trung hơn 50 con người, rồi chỉ trong vòng 1 tuần lễ phải trộn lẫn, đá đến 4 trận giao hữu có những tiêu chuẩn chất lượng không tương đồng. Nhìn thấy có vẻ bận rộn, nhưng kỳ thực rất khó rút ra được điều gì bổ ích ở 4 trận giao hữu khi mà chỉ trận đá với Syria có thể xem là "nghiêm túc" dù đây cũng không phải là đối thủ quá tầm.

Phải chăng vì thế mà đối thủ đầu tiên lại là Hong Kong, một "quân xanh" không mạnh, trình độ chắc chỉ ngang với Hà Nội FC. Lựa chọn như thế này là để bảo đảm ông Troussier có khởi đầu sáng sủa chăng? Phải chăng Hong Kong là đối thủ được chọn chỉ vì những kết quả chưa như ý đến từ U22 tại SEA Games 32?

Lý do gì không quan trọng, điều đáng tiếc là chúng ta có một đợt thi đấu FIFA Days không được chất lượng cho lắm, không thể hiện được mục tiêu thúc đẩy trình độ của đội tuyển quốc gia, điều mà chúng ta theo đuổi từ thời HV Park Hang Seo đến khi chọn một HLV đẳng cấp như ông Troussier.

Không ai muốn có khởi đầu là một thất bại, nhưng chưa chắc thắng Hong Kong thì mọi thứ đã tốt đẹp hơn. Câu chuyện ở các trận giao hữu FIFA Days là chất lượng trình diễn, ý tưởng chiến thuật. Đó là lý do mà các đội bóng hàng đầu châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Saudi Arabia luôn mời các đội từ Nam Mỹ hay châu Âu sang. Đó cũng là lý do mà UEFA mới nghĩ ra Nations League để biến các trận giao hữu FIFA Days thành kiểu đá tranh giải nhằm thúc đẩy tính chất các trận đấu. 

Thôi thì mọi chuyện cũng…xong rồi. Vẫn là những vấn đề cũ, về chuyện HLV Troussier phải làm cả 2 đội tuyển cùng lúc và có vẻ như ông đang nhận trách nhiệm nhiều hơn ở đội tuyển trẻ. Còn cách chúng ta tổ chức màn ra mắt cho HLV mới, cũng giống như việc "về lại từ đầu" thay vì sẽ có một sự tiếp nối công trình do HLV Park Hang Seo để lại. Tóm lại là không có gì mới mẻ cả.

Đành phải hi vọng chính ông Troussier sẽ có những phát kiến nào đó trong lối chơi của đội tuyển quốc gia, đặc biệt là ở trận đấu với Sirya vài ngày sau, bởi nói cho cùng, trách nhiệm chính của ông vẫn là ở đội tuyển và sự thay đổi mà người hâm mộ cần thấy vẫn là ở đội tuyển. Đội U22 cho dù có chơi tồi, ý tưởng lộn xộn hay tươi sáng, thì đó vẫn là đội bóng của tương lai, lại ở giai đoạn thiếu thốn nhân tài nên có sai sót gì thì cũng không có nhiều người trách cứ được HLV trưởng. Với đội tuyển thì khác…