(TT&VH) - Xung quanh đề án tuyển chọn quốc phục vừa được Bộ VH,TT&DL chính thức khởi động, nhiều ý kiến đồng thuận với việc chọn quốc phục nữ là áo dài, trong khi đó, với quốc phục nam một số nhà chuyên môn còn có những quan điểm trái ngược nhau.
Theo kế hoạch, đề án được Bộ giao cho Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện. Việc lựa chọn quốc phục VN sẽ được tái khởi động trên cơ sở tập hợp các mẫu trang phục truyền thống tiêu biểu qua các thời kỳ, mẫu trang phục các nhà lãnh đạo đã mặc trong dịp VN tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh APEC, Hội nghị cấp cao các nước ASEAN, Lễ hội Đền Hùng hay bộ áo dài the khăn đóng truyền thống... để làm cơ sở cho các nhà thiết kế đưa ra các ý tưởng, nhằm vừa đảm bảo được những yếu tố truyền thống, vừa có sự cải tiến về kiểu dáng cho phù hợp với hiện tại.
Họa sĩ Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm cho biết, Cục đã xây dựng xong dự thảo và đang trong quá trình khảo khảo sát, nghiên cứu, lấy ý kiến chuyên gia, hội đồng tư vấn, các nhà chuyên môn... Theo lộ trình, tháng 9 tới, đề án sẽ hoàn thành và chờ xét duyệt.
Nhiều ý kiến đồng thuận chọn áo dài là Quốc phục nữ (Ảnh minh họa) |
Hiện Cục đang thống nhất “đầu bài’’ để chọn trọng tâm vào loại trang phục nào. Về quốc phục nam, thời gian qua có nhiều ý kiến khác nhau của báo giới và các nhà chuyên môn. Tuy nhiên quốc phục nữ, đa phần các ý kiến đều thống nhất lấy bộ áo dài. Nhưng chọn màu gì, hoa văn thế nào, cổ ra sao... vẫn còn đang nhiều ý kiến. Trong tương lai, BTC sẽ phát động cuộc thi thiết kế mẫu quốc phục nữ và cả nam, nếu đã chọn được ‘’đầu bài’’ phù hợp.
Nhân dịp này, TT&VH trao đổi với các nhà chuyên môn, nhà thiết kế xung quanh việc tuyển chọn mẫu quốc phục này.
Họa sĩ Trịnh Quang Vũ: Nên chọn trang phục truyền thống
Theo tôi, nên chọn áo dài, khăn đóng với nam và khăn vấn với nữ. Vì nó là trang phục truyền thống đã định hình hàng nghìn năm nay của dân tộc ta, là biểu tượng văn hóa quốc gia. Đặc biệt nữa, trang phục của VN là giống nhau, từ vua quan, cho đến dân thường đều mặc, chỉ khác nhau về chất liệu, họa tiết mà thôi. Áo dài truyền thống của mình là áo kép, tức có 2 lớp áo. Bên trong chỉ một màu như trắng, đen... còn bên ngoài phủ the, lụa, vua thì thêu rồng, hoàng hậu thì thêu các họa tiết, còn dân mặc áo the bình thường. Người VN không đội mũ mà đội khăn đóng/cuốn (chứ không phải là khăn xếp). Đây là loại khăn dài, cuốn và để 1 cái đuôi phía sau. Kiểu trang phục này, Huỳnh Thúc Kháng, Hoàng Hoa Thám, Phan Bội Châu còn mặc... Ngày nay, ở nông thôn, có khi cả thành phố, vào dịp lễ, Tết các cụ cao tuổi vẫn mặc.
Trong cuốn sách về trang phục VN mới xuất bản của tôi cũng đã nói rõ. Nhưng cũng xin nói thêm là áo dài của VN là áo dài kép, lớp ở ngoài rất mỏng. Với vua, lớp bên ngoài không phải màu đen mà là lụa, có họa tiết trang trọng, lớp trong là màu trắng. Còn áo dài thiết kế cho các nguyên thủ trong hội nghị APEC gần đây chỉ có 1 lớp, không có áo lót giống như mặc veston mà không có áo sơ mi bên trong, nhìn không đẹp. Áo dài của nam phải mặc 2 lớp và nếu có đẹp là đẹp ở áo trong. Còn với áo dài nữ, ngày nay đã cách tân nhiều rồi, thì không nói làm gì. Theo tôi, nên mặc các trang phục truyền thống đó trong những dịp quốc lễ đặc biệt để giữ lại bản sắc dân tộc của đất nước mình.
Họa sĩ Trần Khánh Chương - Chủ tịch Hội Mỹ thuật VN: Quốc phục không phải là khôi phục lại những cái cũ
Trước hết, phải định hướng quốc phục. Trước đây, định hướng là áo dài, khăn đóng. Nhưng theo tôi, áo dài nữ thì đẹp, chứ áo dài nam thì cổ lỗ và không còn phù hợp. Quốc phục không phải là khôi phục lại những cái cũ. Theo tôi, quốc phục Nam phải làm kiểu Âu phục song được Việt hóa, chọn vải màu gì, vát như thế nào... cho đồng bộ. Còn với nữ, tôi tán thành áo dài, nhưng cũng phải quy định rõ, cổ, màu, hoa văn như thế nào. Không cần thiết phải có riêng một bộ mùa Đông mà có thể thiết kế thêm một áo nữa thích hợp cho mùa lạnh.
Nhà thiết kế Đức Hùng: Tôi ủng hộ chọn áo dài là quốc phục
Tôi rất ủng hộ việc chọn quốc phục, đó là việc cần phải làm vì chúng ta đã có quốc huy, quốc kỳ, quốc ca, thì cũng nên có quốc phục. Trong xu thế phát triển, việc quảng bá hình ảnh của VN ra thế giới cũng như thế giới nhìn vào VN thông qua một bộ trang phục mang ngôn ngữ hình ảnh sẽ rất hiệu quả. Nếu chúng ta thực sự chọn được một quốc phục đẹp, xứng đáng với 2 chữ “quốc phục”, thì hình ảnh VN sẽ đến gần thế giới hơn nữa.
Theo tôi, quốc phục là một bộ trang phục đại diện cho một quốc gia, một dân tộc, là tiếng nói về mặt hình ảnh của dân tộc đó, quốc gia đó. Để lựa chọn quốc phục, nên hướng vào truyền thống. Tôi ủng hộ chọn áo dài truyền thống là quốc phục VN, đối với cả nam và nữ. Tôi đề cao 2 chữ truyền thống, chứ không phải cách tân!
H.Thương (thực hiện)