Họa sĩ Lê Triều Điển: Màu châu thổ chảy trong huyết quản

Lão họa sĩ Lê Triều Điển vừa khai mạc triển lãm tại gallery Phương Mai, số 7 Phan Chu Trinh, Q.1, TP.HCM đối diện cửa Tây chợ Bến Thành. Với Lê Triều Điển, dường như tuổi cao không khiến ông ngừng sáng tạo.
18/08/2012 15:58
(TT&VH) - Như TT&VH đưa tin, lão họa sĩ Lê Triều Điển vừa khai mạc triển lãm tại gallery Phương Mai, số 7 Phan Chu Trinh, Q.1, TP.HCM đối diện cửa Tây chợ Bến Thành. Với Lê Triều Điển, dường như tuổi cao không khiến ông ngừng sáng tạo.

Họa sĩ Lê Triều Điển được biết đến như người luôn mang theo quê hương sông nước Cửu Long trong mình giới thiệu đến mọi người. Dù nặn tượng bằng đất nung hay vẽ tranh, sắc màu phù sa của miền châu thổ Tây Nam bộ luôn hiện diện trong tranh ông.

Sự chuyển động của nội tâm

Họa sĩ Lê Triều Điển

Triển lãm lần này của họa sĩ Lê Triều Điển mang tên Ký ức gọi về, đây là triển lãm cá nhân lần thứ 9 của ông kể từ năm 1968. Tranh của Lê Triều Điển vẫn trung thành với phong cách trừu tượng, ông chủ ý vẽ để diễn đạt cảm xúc hơn là trình bày những gam màu, đường nét “hợp nhãn” người xem.

Nói về cuộc triển lãm lần này, lão họa sĩ cho biết: “Tôi không vẽ đẹp về đường nét hay màu sắc, mà muốn vẽ đời sống nội tâm của mình. Chủ trương của tôi khi vẽ phải đạt được ý đồ làm sao mỗi ngày nhìn cùng một bức tranh sẽ thấy nó khác ngày hôm qua. Sự chuyển động nội tâm của họa sĩ trong bức tranh quan trọng hơn đường nét sắc màu. Tôi không muốn tranh của mình bị lồng khung, vì tôi muốn màu sắc và đường nét trong tranh phải vượt thoát khỏi giới hạn của diện tích bức tranh”.

Xem tranh của Lê Triều Điển hơi khó hiểu, bởi ngoài sự chồng lên nhau của phù sa sông rạch, vườn cây trái, đồng ruộng…, thì còn rất nhiều ký hiệu như những văn tự cổ khắc trên vách đá. Họa sĩ cho biết: “Những ký hiệu trên tranh của tôi có được từ đời sống của người Kh’mer Nam bộ. Tôi giản lược những hàng rào, cổng chào… của bà con Kh’mer thành những ký hiệu như thế”. Hỏi ra mới biết, họa sĩ Lê Triều Điển thâm nhập khá kỹ vào đời sống của người Kh’mer Nam bộ, từ chùa chiền đến sinh hoạt hàng ngày để tìm ra những ký hiệu cho riêng tranh của ông.

Chính vì mang màu sắc, tâm hồn của một vùng đất với chồng chất các tầng lớp văn hóa đan xen và bổ trợ cho nhau lên tranh, nên đồng nghiệp của họa sĩ Lê Triều Điển gọi tranh của ông là sắc màu châu thổ. Ông rất tự hào về điều này, bởi màu sắc quê hương không thể phai nhòa trong tâm hồn ông dù tuổi đời chồng chất và trải qua bao biến thiên của cuộc sống.


Tác phẩm Ký ức phù sa trong triển lãm

Ký ức phù sa gọi về

Trong 32 bức tranh triển lãm lần này, họa sĩ đặt tên cũng đầy sự hoài nhớ, như: Ký ức phù sa, Ký ức đồng bằng, Mekong… Nhiều người cho rằng, khi chúng ta hoài nhớ những kỷ niệm đã trải qua, tức là chúng ta đang dừng lại. Họa sĩ Lê Triều Điển thì khác, ông hoài nhớ nhưng không “tự trói” mình vào ngày hôm qua. Ngược lại, ông muốn lôi kéo ngày hôm qua đặt trên bề mặt hiện tại. “Nếu chúng ta có được cỗ máy thời gian, thì ngày hôm qua và hôm nay không có gì phải nhớ, không cần phân biệt nữa. Nhưng cỗ máy khi nào mới có hoặc không bao giờ có. Do vậy, tôi tự mình trở về quá khứ bằng con đường ký ức, để mời gọi ngày xưa của mình đến hiện tại thông qua những bức tranh”.

Nói nghe “rắc rối” là vậy, nhưng họa sĩ khi vẽ tranh, đem triển lãm, thì hẳn nhiên họ muốn có người chia sẻ với mình. Người chia sẻ tốt nhất không phải chỉ khoanh tay thưởng ngoạn, mà họ còn móc hầu bao ra mua tranh. Vậy tranh trừu tượng của Lê Triều Điển có ai chia sẻ móc ví ra mua không? Xin thưa là có!

Họa sĩ Lê Triều Điển khoe: “Vợ chồng tôi xây được cái nhà ba tầng tại TP.HCM là nhờ bán tranh”. Những ai biết gia cảnh của họa sĩ này sẽ tin điều đó, bởi vì ông vẽ tranh còn vợ cũng chỉ ở nhà làm… thơ, vẽ tranh như ông. Thơ hẳn nhiên bán không ai mua, cho nên tranh của ông bán không được nữa thì lấy gì mà sống.

Họa sĩ chân thành bộc bạch: “Tây nó mua tranh mình nhiều lắm chứ người Việt rất ít”. Nhưng trên đời nhiều khi thành công phải có cơ duyên. Họa sĩ Lê Triều Điển may mắn gặp nữ họa sĩ đương đại người Pháp lai Việt tên Ki-em, chính cô này đã quảng bá tranh của ông cho “bọn Tây nó biết”. Ki-em từng tình nguyện giảng dạy mỹ thuật tại ĐH Mỹ thuật TP.HCM và cô cũng là người trao đổi rất nhiều thông tin với Lê Triều Điển về các xu hướng mỹ thuật trên thế giới. Không hiểu sao cô họa sĩ đương đại này lại “khoái” tranh của Lê Triều Điển đến thế? Có lẽ tranh của ông gần gũi với thẩm mỹ hiện tại của cô họa sĩ này.

Họa sĩ Lê Triều Điển sinh năm 1943 tại Bến Tre, ông học trường Bách khoa Phú Thọ - Sài Gòn và tự học vẽ theo năng khiếu của mình. Ông đoạt nhiều giải thưởng về mỹ thuật ở Đồng bằng Sông Cửu Long và của Hội Mỹ thuật VN.


Thanh Kiều

Tin cùng chuyên mục

Nhà văn Mộc An: Viết cho thiếu nhi là viết cho tuổi thơ mình

Nhà văn Mộc An: Viết cho thiếu nhi là viết cho tuổi thơ mình

Mới đây, bộ đôi truyện dài "Nếu một ngày chúng tớ biến mất", "Nhạc sĩ đường phố" của chị lại được vinh danh với giải B, Giải thưởng Sách quốc gia 2024. Thể thao và Văn hóa đã gặp lại và có cuộc trò chuyện với chị.

Góc nhìn 365: Một tương lai dừng lại để nối những tương lai

Góc nhìn 365: Một tương lai dừng lại để nối những tương lai

Bức ảnh các bác sĩ đang đứng xung quanh bàn phẫu thuật, thành kính chắp tay cúi đầu, đang được lan truyền khắp nơi trong những ngày qua.

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

"Khai vấn trong từng hơi thở" là cuốn sách thứ hai của tác giả Ruby Nguyen, do Nhà xuất bản Hà Nội và Thái Hà Books ấn hành.

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

Đài PT-TH Hà Nội tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận đặc biệt mang tên "Khúc quân hành vang mãi non sông" vào 22/12 tại sân Đoan Môn, khu Bảo tồn Di sản Hoàng thành - Thăng Long.

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

"Biến mất" khá lâu trong làng văn, mới đây, nhà văn Phương Trinh - cây bút có dấu ấn trong văn học thiếu nhi - xuất hiện trở lại trong những sách "Bài tập thực hành tiếng Việt", lớp 4 và 5 (NXB Giáo dục).

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

"Đường chim bay" là một danh từ đã có trong một số cuốn từ điển tiếng Việt. "Từ điển tiếng Việt" (Hoàng Phê chủ biên, Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2020) định nghĩa là "đường thẳng, là khoảng cách ngắn nhất giữa 2 điểm xa nhau".

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

UBND tỉnh Quảng Trị đã quyết định phê duyệt Dự án “Công viên Thống nhất tại khu di tích quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải” và Dự án “Khu di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu, bảo vệ Thành cổ Quảng Trị".

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của ngành văn hóa, thể thao và du lịch kết nối trực tuyến với 772 điểm cầu trên toàn quốc.

Tin mới nhất

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Chào mừng lễ Giáng sinh và năm mới 2025, các đơn vị du lịch, lưu trú, điểm công cộng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đang có nhiều hoạt động, chương trình độc đáo, hấp dẫn thu hút khách du lịch.

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Năm 2025 là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước ngoặt Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, đem đến nhiều vận hội mới cho địa phương.

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Ngày 16/12/2024, tại thành phố Thái Nguyên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Ẩm thực mang chủ đề “Trải nghiệm xứ trà, đậm đà bản sắc”.

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Đồi cát Nam Cương (xã An Hải, huyện Ninh Phước) nằm cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 7 km về hướng Đông Nam được ví như "tiểu sa mạc Sahara" với cảnh quan và địa hình độc đáo.

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Tỉnh Quảng Bình có nhiều danh lam thắng cảnh kỳ thú, hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Ngày 12/12/2024, Đại sứ quán Việt Nam tại Italy đã phối hợp với Vietnam Airline tổ chức sự kiện “Phở và Nem: Đường đến với ẩm thực Việt Nam - Bay thẳng Việt Nam - Italy từ tháng 7/2025” nhằm quảng bá văn hóa ẩm thực và thúc đẩy du lịch Việt Nam.

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.