(Thethaovanhoa.vn) - (Nhân đọc Nước mắt Thánh nhân của Đỗ Hàn, NXB Hội nhà văn quý IV - 2014)

Anh là nhà thơ, quê Vĩnh Yên, nhiều người biết. Thơ Hàn dung dị dễ đồng cảm. Nhưng tôi biết có một Đỗ Hàn nhà văn. Bằng chứng là anh đã có hai tập truyện ngắn được xuất bản.

Đọc truyện ngắn Đỗ Hàn, thấy lạ, lôi cuốn và nhiều ngẫm ngợi. Có những truyện anh lôi đề tài lịch sử, truyền thuyết ra viết mà như thật, mà lôi cuốn. Nước mắt thánh nhân là một truyện như vậy. Chuyện truyền thuyết về Ông Gióng thì người ta đã biết mấy ngàn năm rồi còn gì? Vậy mà qua tay bút Đỗ Hàn, Gióng rất đời thường, sinh động và bi kịch vô cùng.

Câu chuyện làm ta cảm động khi chàng trai làng Phù Đổng ấy có một tình thương yêu với mẹ mình quá đỗi. Tôi đồ rằng nếu có họa sĩ nào chuyển thể thành truyện tranh thì Nước mắt Thánh nhân sẽ lấy hết… nước mắt bọn trẻ. Và lớn hơn, đó là một tấm gương trung - hiếu - dũng mang tâm hồn Việt.

Bìa tập Nước mắt thánh nhân

Chuyện tình Mỵ Châu Trọng Thủy thì cũ quá. Thế mà Đỗ Hàn đã làm mới bằng truyện ngắn. Đọc lại có cảm giác nhân vật huyền thoại đã sống ở thế giới hiện đại vậy. Câu chuyện đẹp ấy và bài học mất cảnh giác để mất nước trong lịch sử lại một lần nữa được kể với giọng văn rành rẽ sinh động. Nhưng cái kết có hậu khi Trọng Thủy quay lại và bất thần rơi chết ngay dưới giếng Ngọc... Xưa nay những kẻ phản bội thường nhận được kết cục ấy.

Không chỉ  ó những truyện mang tính lịch sử và truyền thuyết hơi hướng liêu trai, những truyện ngắn về thời hiện đại cũng phảng phất vẻ ly kỳ, định mệnh. Truyện Làng rắn, Ở thuê… đưa ta vào cõi mộng, bởi những câu chuyện rất đời thường mà lại như có bàn tay sắp đặt. Còn với truyện Ngự Dội, tên một làng quê bên sông lại vừa liêu trai, vừa hiện thực. Huyền thoại Đầm Vạc cũng mang tính cổ tích nhưng lãng mạn và ly kỳ. Những câu chuyện dân gian gắn với những danh thiêng như Núi Tản, sông Đà, hay Tam Đảo… được làm sống lại lung linh qua ngòi bút Đỗ Hàn.

Bức huyết thư viết về câu chuyện tình Kim Trọng – Thúy Kiều thật lạ. Chuyện của nàng Kiều xưa nay, viết văn xuôi đã có Thanh Tâm Tài Nhân, thơ đã có Nguyễn Du rồi, thế mà truyện của Đỗ Hàn cứ làm ta thổn thức về tấm tình của Kiều với Kim khi nàng đang sánh vai cùng Từ Hải. Và trước khi gieo mình xuống sông Tiền Đường, nàng Kiều đã kịp để lại một bức thư cho em gái…

Lại có truyện Người có cái lưng thẳng có kết cấu mới mẻ, và lạ lùng, Đó là một cái truyện gần như chép lại mấy trăm cái tin nhắn qua điện thoại di động, kể về một con người tử tế nhưng lận đận và cơ cực do thẳng thắn và ngang tính…                         

Đỗ Hàn đã có công tìm tòi, đổi mới truyện ngắn chăng? Hay tạng văn anh nó thế! Tôi ngờ rằng có cả hai.

Tân Linh
Thể thao & Văn hóa